روایت آن‌هایی که می‌خواهند اما نمی‌توانند؛ چالش‌های درمان ناباروری
در حالی که مسئولان از «جوانی جمعیت» و حمایت از فرزندآوری می‌گویند، مسیر درمان ناباروری در ایران، برای زوج‌ها به میدان جنگی از هزینه، استرس و بی‌عدالتی تبدیل شده است. بسیاری از این افراد به دلیل هزینه‌های بالای درمان از دریافت یارانه نیز محروم شده‌اند.
هما میرزایی- جهان صنعت نیوز: به گفته معاون وزیر بهداشت تعداد تولدها در ۶ ماهه ابتدایی امسال برای اولین بار پس از انقلاب به زیر ۱ میلیون مورد رسیده است. این در حالی است که برنامه جوانی جمعیت یکی از ۴ محور اصلی فعالیت معاونت بهداشت در سال‌های اخیر شامل پزشکی خانواده و اصلاح نظام ارائه خدمات، جوانی جمعیت، خودمراقبتی و ارتقای سواد سلامت و توجه به مؤلفه‌های اجتماعی مؤثر بر سلامت بوده است.
مشکلات اقتصادی، افزایش ناامیدی از آینده، تغییر سبک زندگی و نوعی بلاتکلیفی اجتماعی باعث کاهش قابل توجه تمایل به ازدواج و فرزندآوری در میان ایرانیان شده است. در این میان اما قشری وجود دارند که می‌خواهند بچه‌دار شوند، اما نمی‌توانند. زوج‌های نابارور که به هر دری می‌زنند تا صاحب فرزند شوند، اما در این مسیر با انواع و اقسام چالش‌ها و مشکلات مالی، روحی و درمانی روبه‌رو می‌شوند.
اولین و بزرگ‌ترین مشکل؛ دارو نیست
با یکی از زنانی که سال‌هاست با مشکل ناباروری دست و پنجه نرم می‌کند و در حال درمان در یکی از مراکز درمان ناباروری تهران است، گفت‌وگویی انجام دادیم. او به جهان صنعت نیوز می‌گوید: مهم‌ترین نکته این است که فارغ از بحث گرانی دارو، اصلا داروهای مورد نیاز ما در بازار پیدا نمی‌شود. برای مثال بیمارستان رویان که بیمارستانی مخصوص ناباروری در پایتخت است، داروهایی که دکتر تجویز می‌کند را ندارد، چه برسد به شهرستان‌ها. در شهر ساری که شهر خود من هست، که اصلا نمی‌توان داروهای مورد نیاز را پیدا کرد. اگر فرزندآوری مهم است چرا هیچ امکاناتی برای آن در نظر گرفته نشده است؟ مثلا اگر یک داروخانه مخصوص این افراد باشد که تمام داروها را در اختیار بیماران قرار بدهد، بخش بزرگی از مشکل و فشارهای روانی ما برطرف می‌شود.
مشکلات ریز و درشت زیاد هستند؛ مثلا ما برای هر داروی اضافه که دکتر تجویز می‌کند، باید به بیمه مراجعه حضوری کنیم تا تاییدیه بگیریم، بعد از آن می‌توانیم برویم و دارو را تحویل بگیریم. برای مثال، وقتی پزشک متخصص برای شما ۱۵ عدد آمپول تجویز می‌کند، بیمه فقط ۱۰ عدد را قبول می‌کند و شما مجبور هستید برای دریافت آن تعداد اضافه مراجعه کنید و یک روال اداری طولانی را طی کنید. خب این موضوع برای افرادی که از شهرستان می‌آیند، سختی زیادی ایجاد می‌کند. وقتی یک زوج سال‌ها است در پروسه درمان ناباروری قرار دارند، باید در یک سیستم متمرکز ثبت شوند تا هر بار درگیری‌های اینچنینی پیدا نکنند.
اکثر بیمارستان‌هایی که خدمات درمان ناباروری ارائه می‌دهند، دولتی یا نیمه دولتی هستند و دکتر متخصص به سراغ بیمار نمی‌آید، بلکه بیشتر دستیار و دانشجو شما را ویزیت می‌کند. بیمارهایی که در پروسه درمان ناباروری هستند، تحت فشارهای مالی و روانی زیادی هستند و تحمل درمان‌های جدید از سوی افراد غیر متخصص را ندارند. در صورت اعتراض هم می‌گویند به بیمارستان‌های خصوصی مراجعه کنید.
به خاطر هزینه‌های درمان ناباروری یارانه ما را حذف کردند
یکی از مشکلات خیلی مهمی که زوج‌های تحت درمان ناباروری در حال حاضر با آن روبه‌رو شده‌اند، حذف یارانه است. مثلا برای خود من این اتفاق افتاد؛ گفتند تراکنش مالی شما در سال قبل ۳۰۰ میلیون تومان بوده و در دهک ۸ قرار می‌گیرید. من تمام این پول را خرج درمان نابارورری کرده‌ام، اما نمی‌توانم ثابت کنم. یارانه ما در کل ۷۰۰ هزار تومان بود، اما در این پروسه درمانی پرخرج همین مبلغ هم کمک بزرگی بود، که می‌شد بخشی از داروها را با آن خرید. چرا سیستمی وجود ندارد که مخارج درمانی را از سایر مخارج تفکیک کند؟ ما این ۳۰۰ میلیون تومان را خرج تفریح نکرده‌ایم، بلکه برای بچه‌دار شدن خرج کرده‌ایم. بسیاری از زوج‌هایی که در مراکز درمانی یکدیگر را می‌بینیم، این مشکل را تجربه کرده‌اند. هزینه‌های درمان ناباروری بسیار بالاست، و نباید جزو تراکنش‌های عادی قرار بگیرد. برای مثال یکی از آزمایش‌هایی که برای تعیین سلامت جنین انجام می‌شود، بین ۵۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان هزینه دارد.
راه فرزندخواندگی هم پر از مانع است
در نهایت اگر ما موفق به بچه‌دار شدن نشویم باید به سراغ بهزیستی و به سرپرستی گرفتن فرزند برویم، که آن هم مشکلات زیادی دارد. اولا باید خانه و ماشین و مقداری تمکن مالی داشته باشید، که تهیه این شروط در شرایط اقتصادی فعلی کار آسانی نیست. نکته دوم اینکه هر کدام از ما برای درمان ناباروری سال‌ها تلاش می‌کنیم، حتی بعضی‌ها بیش از ۱۰ سال در این پروسه درمانی وقت می‌گذارند، اما وقتی به نتیجه نمی‌رسند و برای به سرپرستی گرفتن فرزند مراجعه می‌کنند با شرط سنی مواجه می‌شوند؛ بهزیستی به مادران بالای ۳۰ سال فرزند نوزاد نمی‌دهد. خلاصه از این دست مشکلات زیاد است و تمام این موارد فشار مالی، جسمی و روانی زیادی را به زوج‌های تحت درمان ناباروری که به خودی خود درگیری‌های ذهنی زیادی دارند، تحمیل می‌کند.
اجتماعی و فرهنگیاخبار برگزیدهلینک کوتاه :