پکن بازار جهانی طلا را غافلگیر کرد؛ منتظر سقوط قیمت طلا باشیم؟
طلای جهانی که ماه گذشته رکورد تاریخی جدیدی را تجربه کرده بود، حالا با تصمیم ناگهانی دولت چین برای حذف مشوق‌های مالیاتی بار دیگر زیر مرز روانی ۴۰۰۰ دلار در هر اونس بازگشته است. این تصمیم که در ظاهر تنها تغییر کوچکی در نظام مالیاتی خرده‌فروشان محسوب می‌شود، در عمل می‌تواند تقاضای یکی از بزرگ‌ترین بازارهای مصرف طلا در جهان را تضعیف کند و مسیر صعودی فلز زرد را دست‌کم در کوتاه‌مدت متوقف سازد.
جهان صنعت نیوز، به گفته تحلیلگران بازار، تصمیم دولت چین برای لغو بازپرداخت مالیات بر ارزش افزوده در فروش طلا، شوکی تازه به صنعت جواهرات و خرده‌فروشی این کشور وارد کرده است؛ شوکی که نه‌تنها ارزش سهام شرکت‌های بزرگ طلا و جواهر را در بازار هنگ‌کنگ پایین کشیده بلکه بر انتظارات سرمایه‌گذاران جهانی نیز سایه انداخته است.
اصلاح مالیاتی که صنعت طلا را لرزاند
بر اساس مقررات جدیدی که پکن اعلام کرده، خرده‌فروشان طلا دیگر نمی‌توانند هنگام فروش طلایی که از بورس‌های رسمی مانند بورس طلای شانگهای یا بورس آتی شانگهای خریداری کرده‌اند، مالیات پرداختی را به‌طور کامل از حساب‌های خود کسر کنند. پیش از این، فروشندگان می‌توانستند تا ۱۳ درصد از مالیات بر ارزش افزوده را هنگام فروش نهایی به مشتریان کسر کنند، اما از این پس تنها مجاز به کسر ۶ درصد خواهند بود.
در واقع، این تصمیم معادل با افزایش هزینه تولید و فروش برای کل زنجیره صنعت طلاست. تحلیلگران پیش‌بینی کرده‌اند که این تغییر، شرکت‌های فعال در بازار طلا را وادار می‌کند تا قیمت‌ها را افزایش دهند و فشار هزینه را به مصرف‌کنندگان منتقل کنند.
به دنبال این خبر، سهام سه شرکت بزرگ جواهرسازی چین بین ۸ تا ۱۲ درصد سقوط کرد. کاهش ارزش این سهام، نشانه‌ای از نگرانی بازار نسبت به کاهش تقاضای داخلی برای مصنوعات طلاست؛ تقاضایی که در ماه‌های گذشته عامل اصلی رونق تاریخی قیمت‌ها بود.
بازار طلای چین در سال ۲۰۲۵ صحنه تب‌وتاب بی‌سابقه‌ای بود. در ماه اکتبر، با افزایش تورم جهانی و تضعیف نسبی دلار، طلا به رکورد تاریخی خود رسید و موجی از خریدهای خرد در بازارهای چین شکل گرفت. در شهرهایی مانند شانگهای و شنژن، صف‌های طولانی در مقابل فروشگاه‌های طلا نشانه‌ای از اعتماد عمومی به طلا به‌عنوان پناهگاه امن دارایی بود.
اما این تب خرید، از اواخر اکتبر ناگهان فروکش کرد. با کاهش ۲.۷ درصدی قیمت در هفته پایانی ماه و انتشار خبر اصلاح مالیاتی، روند صعودی متوقف شد. اکنون هر اونس طلا در معاملات نقدی با افتی ۰.۱ درصدی، حدود ۳۹۹۷ دلار معامله می‌شود؛ رقمی که اگرچه هنوز نسبت به ابتدای سال بیش از ۵۰ درصد بالاتر است، اما در مقایسه با اوج ماه گذشته عقب‌نشینی محسوسی دارد.
چرا چین مالیات طلا را تغییر داد؟
پرسش کلیدی در میان فعالان بازار این است که چرا دولت چین درست در زمانی که اقتصاد این کشور برای بازگشت به مسیر رشد به تقاضای مصرف‌کننده نیاز دارد، چنین تصمیمی گرفته است.
از نگاه سیاست‌گذاران پکن، هدف این تغییر مهار تقاضای سفته‌بازانه و کنترل خروج نقدینگی از بازارهای رسمی است. در ماه‌های گذشته، رشد سریع خرید طلا توسط خانوارها و شرکت‌های کوچک نشانه‌ای از بی‌اعتمادی نسبت به بازار املاک و سهام تلقی شد. دولت چین اکنون نگران است که تداوم این روند، منابع مالی را از بخش‌های مولد به سمت دارایی‌های غیرمولد بکشاند. به بیان ساده‌تر، پکن می‌خواهد با کاهش مشوق‌های مالیاتی، جذابیت خرید طلا برای مقاصد غیرتجاری را پایین بیاورد و از داغ شدن بیش از حد بازارهای پناهگاهی جلوگیری کند.
هرچند تقاضای چین در سال ۲۰۲۵ نقش تعیین‌کننده‌ای در رشد بی‌سابقه قیمت جهانی طلا نداشته، اما این کشور همچنان بزرگ‌ترین مصرف‌کننده طلای فیزیکی جهان است. کاهش احتمالی خرید در بازار داخلی چین می‌تواند جو روانی بازارهای جهانی را تضعیف کند. با این وجود برخی تحلیلگران بر این باورند که این اقدام پکن می‌تواند برای معامله‌گران و سرمایه‌گذارانی که منتظر اصلاح عمیق‌تر قیمت بودند، فرصتی ایجاد کند. به عبارت دیگر، بازار طلای جهانی پس از جهش شدید ماه گذشته، بهانه‌ای برای تنفس پیدا کرده است.
در حالی که تقاضای بانک‌های مرکزی، سرمایه‌گذاران نهادی و خریداران پناهگاهی هنوز بالاست، اما تغییر رفتار چین می‌تواند باعث شود موج جدید خرید با احتیاط بیشتری شکل گیرد.
فشار بر صنعت جواهرات چین
برای صنعت جواهرات چین، اصلاح مالیاتی اخیر چیزی کمتر از یک زلزله نیست. بسیاری از شرکت‌ها که تا پیش از این از بازپرداخت کامل مالیات بر ارزش افزوده استفاده می‌کردند، حالا با هزینه‌هایی روبه‌رو هستند که حاشیه سودشان را به‌شدت کاهش می‌دهد.
تحلیل‌ها تأکید می‌کند که اگر شرکت‌ها بخواهند زیان ناشی از این سیاست را جبران کنند، ناچارند قیمت نهایی محصولات را افزایش دهند. اما این افزایش قیمت، در شرایطی که تقاضای مصرف‌کننده در چین هنوز شکننده است، می‌تواند به افت فروش منجر شود.
کارشناسان معتقدند که این تغییر مالیاتی، به‌ویژه برای تولیدکنندگان کوچک و متوسط که به جریان نقدینگی سریع وابسته‌اند، چالشی جدی ایجاد خواهد کرد. در حالی که شرکت‌های بزرگ‌تر ممکن است بتوانند بخشی از هزینه را با بهینه‌سازی زنجیره تأمین جبران کنند، برندهای محلی کوچک احتمالاً در رقابت قیمتی از میدان خارج خواهند شد.
بازتاب در بازار جهانی
در بازارهای جهانی، واکنش اولیه به این خبر، افت خفیف قیمت طلا بود. با این حال، بسیاری از تحلیلگران معتقدند که اثر واقعی این تصمیم در میان‌مدت ظاهر خواهد شد. در کوتاه‌مدت، کاهش خرید از سوی خرده‌فروشان چینی ممکن است فشار نزولی ایجاد کند، اما در بلندمدت اگر کاهش عرضه از سوی تولیدکنندگان جواهرات ادامه یابد، بازار ممکن است دوباره متعادل شود.
از سوی دیگر، عامل‌های بنیادین افزایش قیمت طلا همچنان وجود دارند. تقاضای بالا از سوی بانک‌های مرکزی برای تنوع‌بخشی به ذخایر ارزی؛ نااطمینانی‌های ژئوپلیتیکی در خاورمیانه و شرق آسیا و افزایش انتظارات نسبت به کاهش نرخ بهره در آمریکا. به همین دلیل، بسیاری از کارشناسان بر این باورند که اصلاح اخیر بیشتر «استراحت در مسیر صعود» است تا آغاز روند نزولی پایدار.
از منظر کلان‌تر، این تصمیم بخشی از سیاست مالی و ارزی گسترده‌تری است که دولت چین برای کنترل نوسانات نقدینگی و تقویت یوآن دنبال می‌کند. با حذف معافیت مالیاتی طلا، پکن عملاً انگیزه تبدیل یوآن به دارایی فیزیکی را کاهش می‌دهد. این اقدام، اگرچه در ظاهر محدود به بخش جواهرات است، اما در عمل نشان می‌دهد که دولت نمی‌خواهد طلا جایگزین پول ملی شود. از سوی دیگر، این سیاست به نوعی حمایت غیرمستقیم از یوآن نیز محسوب می‌شود، چرا که در ماه‌های اخیر، با افزایش خرید طلا توسط مردم، تقاضا برای دلار در بازار داخلی چین بالا رفته بود.
بازار جهانی طلا اکنون در نقطه‌ای حساس قرار دارد. قیمت‌ها پس از جهش‌های مکرر، وارد فاز نوسان شده و معامله‌گران به دنبال نشانه‌ای از جهت بعدی بازار هستند. حذف مشوق مالیاتی در چین، اگر با کاهش محسوس خرید داخلی همراه شود، می‌تواند فضای انتظاری را تقویت کند.
اما اگر سایر عوامل حمایتی به‌ویژه خرید بانک‌های مرکزی ادامه یابد، ممکن است این اصلاح کوتاه‌مدت به‌زودی جبران شود. برخی کارشناسان حتی احتمال می‌دهند که افت کنونی، فرصتی برای ورود دوباره سرمایه‌گذاران بلندمدت باشد.
طلا نفس می‌کشد، سقوط نمی‌کند
تصمیم دولت چین نشان می‌دهد که حتی در بازاری به بزرگی و پویایی بازار طلا، سیاست‌های مالی می‌توانند اثر قابل‌توجهی بر قیمت‌ها بگذارند. با این حال، بنیادهای اصلی افزایش قیمت طلا از تورم جهانی تا نااطمینانی ژئوپلیتیکی همچنان پابرجاست.
در کوتاه‌مدت، ممکن است طلا زیر مرز ۴۰۰۰ دلار باقی بماند، اما در میان‌مدت، چشم‌انداز کلی همچنان صعودی ارزیابی می‌شود. بازار اکنون در حال تعدیل هیجان‌های ماه‌های گذشته است و تصمیم پکن تنها سرعت این فرآیند را بیشتر کرده است.
اگرچه حذف مشوق‌های مالیاتی ممکن است برای صنعت جواهرات چین ضربه‌ای جدی باشد، اما برای بازار جهانی طلا شاید به معنای فرصتی برای تثبیت و بازآرایی نیروهای عرضه و تقاضا باشد؛ فرصتی که در نهایت می‌تواند به بازاری سالم‌تر، شفاف‌تر و با نوسانات کمتر منجر شود.
اخبار برگزیدهطلا و ارزلینک کوتاه :