چرا افزایش قیمت بنزین بدون خودروهای کممصرف بیاثر خواهد بود؟

میانگین مصرف سوخت در ایران در بسیاری از خودروهای تولیدی تا دوبرابر همردههای خارجی است؛ مسئلهای که با توجه به افزایش قیمت بنزین بدون برنامهای برای کاهش سوخت خودروها، منجر به ناترازی بیشتر شود
جهان صنعت نیوز، در حالی دولت با تایید رسمی افزایش قیمت بنزین بار دیگر موجی از موافقتها و مخالفتها را برانگیخته که یک نکته حیاتی همچنان در حاشیه ماندهاست؛ ساختار معیوب مصرف سوخت در ناوگان خودرویی کشور.
بحثها عمدتا حول عدالت قیمتی، فشار معیشتی و ضرورت اصلاح نظام یارانهای میچرخد، اما واقعیت این است که افزایش نرخ بنزین بدون اصلاح مصرف سوخت خودروهای داخلی، تنها یک مُسکن موقت است. در شرایطی که بخش قابلتوجهی از ناوگان سبک کشور را خودروهای پرمصرف داخلی با فناوری دو دههقبل تشکیل میدهد و از آن طرفمیلیونها خودروی فرسوده همچنان در خیابانها میچرخند، پرسش کلیدی اینجاست: اصلاح قیمت بنزین قرار است چه چیزی را اصلاح کند؟
وقتی متوسط مصرف سوخت در بسیاری از خودروهای تولید داخل ۱.۵ تا دوبرابر همردههای خارجی است، طبیعی است که هرگونه افزایش قیمت، بدون برنامهای برای ارتقای تکنولوژی و نوسازی ناوگان، تنها منجر به افزایش هزینه خانوار و تشدید نارضایتیها خواهدشد.
دولت هیچ بسته مشخصی برای کاهش مصرف سوخت خودروهای داخلی، الزام خودروسازان به بهروزرسانی پلتفرمها یا خروج هدفمند خودروهای فرسوده ارائه نکرده. این در حالی است که در تجربه جهانی، اصلاح قیمت سوخت معمولا همزمان با افزایش بهرهوری ناوگان، ارتقای استانداردهای آلایندگی و اجرای سیاستهای تشویقی برای تولید و استفاده از خودروهای کممصرف پیشمیرود. اگر این حلقه مفقوده همچنان نادیده گرفته شود، حتی با وجود اصلاح قیمت، نظام مصرف انرژی در کشور بهبود نخواهد یافت و کشور همچنان در سیکل معیوب اتلاف بنزین گرفتار خواهد ماند.
خودروهای فرسوده
یک خودروی فرسوده قدیمی میتواند دو تا سهبرابر یک خودروی استاندارد در هر ۱۰۰کیلومتر بنزین مصرف کند. این امر مانند این است که بخش بزرگی از سوخت یارانهای را بهجای تزریق به ناوگان کارآمد، صرف جبران ناکارآمدی تجهیزات ازکار افتاده کنیم.
دادههای منتشرشده از سوی بازوی پژوهشی مجلس نشان میدهد طی سالهای ۱۳۸۶ تا ۱۴۰۳ مجموع خودروهای اسقاط شده در کشور کمتر از ۱۰۰هزار دستگاه بوده. نتیجه آن انباشت بیش از ۱۳میلیون خودروی فرسوده در ناوگان حملونقل است.
یک کارشناس صنعت خودرو میگوید: «افزایش نرخ سوخت، مشتریها را وادار به انتخاب خودروهای کممصرف کند؛ در آن صورت با افزایش تقاضا برای این نوع خودروها، شرکتهای خودروساز یا تامینکننده خودرو مجبور میشوند تنوع و تعداد خودروهایی با مصرف پایینتر سوخت را افزایش دهند. در غیر این صورت مردم تنها متضرر چنین تصمیمی خواهند بود.»
میزان مصرف سوخت ترکیبی خودروی «سمند سورن XU۷P» با حجم موتور ۱۸۰۰سیسی، ۷.۶ لیتر به ازای هر ۱۰۰کیلومتر است؛ مصرف سوخت خودروی «۲۰۷ اتوماتیک» با حجم موتور ۱۶۰۰سیسی ۷.۱ لیتر؛ «تارا MT» ۷.۲ لیتر و «دنا پلاس توربو اتوماتیک» ۷.۹ لیتر است. در مقابل، مصرف بنزین «تویوتا یاریس ۲۰۲۳» با حجم موتور ۱۵۰۰ سیسی ۵.۴ لیتر و «هوندا سیویک ۲۰۲۵» ۶.۷ لیتر است.
دنیای اقتصاد
خودرولینک کوتاه :
