خودروهای اقتصادی از بازار ایران محو شدند؛ قشر متوسط از مالکیت خودرو محروم شد

جهان صنعت نیوز، با خروج تدریجی خودروهای اقتصادی از بازار، بخش بزرگی از طبقه متوسط عملاً از مالکیت خودرو بازمانده و رؤیای داشتن خودروی شخصی به کابوسی چندصد میلیونی تبدیل شده است.

کوئیک و اطلس، که روزی با وعده همراهی با قشر متوسط عرضه شدند، اکنون با برچسب‌های قیمتی حدود ۶۰۰ تا ۷۰۰ میلیون تومان، تصویر کاملاً متفاوتی از بازار خودرو ارائه می‌دهند. جهش قیمت‌ها از کارخانه تا بازار آزاد به‌قدری شدید بوده که دیگر اثری از خودروی زیر ۵۰۰ میلیون تومان دیده نمی‌شود. قدرت خرید جامعه به شکل جدی فرسایش یافته است.

این اتفاق صرفاً یک روند گذرا نیست، بلکه محصول مجموعه‌ای از فشارهای اقتصادی، صنعتی و ساختاری است که مسیر بازار خودروی ایران را تغییر داده است.

نخستین و بنیادی‌ترین عامل، تورم ساختاری و افزایش دائمی هزینه‌های تولید است. رشد شدید قیمت مواد اولیه، قطعات، انرژی و دستمزدها، بهای تمام‌شده خودرو را به طرز قابل‌ توجهی افزایش داده است.

از سوی دیگر، الزام به ارتقای پلتفرم‌ها و رعایت استانداردهای جدید ایمنی و آلایندگی، هزینه‌های اضافی و سنگینی را به تولیدکنندگان تحمیل می‌کند. در چنین شرایطی حتی اگر خودروسازان قصد تولید خودروهای ارزان‌قیمت را داشته باشند، الزامات تکنولوژیک و استانداردی امکان ارائه محصول اقتصادی را محدود می‌کند و قیمت نهایی ناگزیر بالاتر از گذشته تمام می‌شود.

حذف خودروهای ارزان

دومین عامل، ساختار محدود و تقریباً انحصاری بازار خودرو در ایران است. با وجود موانع متعدد در مسیر واردات و کاهش رقابت خارجی، خودروسازان داخلی انگیزه‌ای برای تولید خودروهای کم‌سود و ارزان ندارند.

در چنین بازاری، تمرکز بر مدل‌های گران‌تر و مجهزتر از نظر اقتصادی به‌صرفه‌تر است. همین رویکرد سبب شده تنوع مدل‌ها در رده‌های قیمتی پایین کاهش یابد و مصرف‌کنندگان عملاً با گزینه‌هایی رو‌به‌رو شوند که قیمتشان از توان خرید قشر متوسط فراتر رفته است.

پیامد نهایی این تحولات، سقوط قدرت خرید خانوارهاست. با رشد روزافزون هزینه‌های زندگی، دامنه قیمت قابل‌دسترس برای بسیاری از خانواده‌ها تغییر کرده و خودروهایی که تا چند سال پیش اقتصادی محسوب می‌شدند، امروز در ردیف کالاهای لوکس قرار گرفته‌اند.

به‌ تدریج خودروهای زیر ۵۰۰ میلیون تومان که زمانی بخش اصلی تقاضای بازار بودند، از سبد عرضه حذف شده‌اند، و رؤیای خرید خودرو برای بخش وسیعی از جامعه به خاطره‌ای دور و دست‌نیافتنی تبدیل شده است.

اقتصادانلاین

خودرو