مهلت سه روزه سعد حریری به کابینه ائتلافی برای اصلاحات
جهان صنعت نیوز: به دنبال بالا گرفتن اعتراض‌ها و درگیری‌های خیابانی چند روز گذشته در لبنان ، سعد حریری ، نخست وزیر ۷۲ ساعت به وزرای کابینه ائتلافی خود مهلت داد تا اصلاحات اقتصادی را نهایی کنند. تظاهرات پنجشنبه و جمعه ادامه حرکات اعتراضی لبنانی‌ها علیه سیاست ریاضت اقتصادی دولت است. این اعتراضات از ماه ژوئیه سال جاری آغاز شدند. دولت قصد دارد با افزایش مالیات و اصلاح هزینه‌های خدمات عمومی، بخشی از کسری بودجه خود را جبران کند. در ماه‌های اخیر میزان نقدینگی در لبنان کاهش یافته است و ارزش پول ملی و بهای املاک سقوط چشمگیری کرده‌اند. به همین دلیل مردم به انبار کردن دلار و دیگر ارزهای خارجی رو آورده‌اند.
معترضان در بیروت خیابان‌ها را بستند و با به آتش کشیدن لاستیک خودرو خشم خود را به نمایش گذاشتند. پلیس برای پراکندن تظاهرکنندگانی که خواهان استعفای دولت بودند اقدام به شلیک تیرهوایی و گاز اشک‌آور کرده است. شماری از معترضان دستگیر شده‌اند. دولت لبنان برای تامین بودجه سال ۲۰۲۰ با مشکلاتی روبه‌رو است و در صدد است بر بنزین، تنباکو و نرم‌افزارهای ارتباطی از جمله واتساپ مالیات بیشتری وضع کند. دولت لبنان همچنین در حال بررسی مجموعه‌ای از اقدامات دیگر اقتصادی سخت‌تر است تا به نوعی زمینه دریافت ۱۱ میلیارد دلار وام بین‌المللی را فراهم کند.
گرچه به دنبال طرح اخذ مالیات از مکالمات واتساپ و دیگر پیام رسان های اجتماعی شعله ور شد اما این تمام ماجرا نبود و جرقه اعتراضات را زد. آتش سوزی که جنگلهای لبنان را چند روز قبل طعمه خود کرد و به آواره شدن خانواده های بسیاری از منازل خود شد و ناتوانی دولت حریری از مهار آن به علت خرابی بالگردهای اطفای حریق و اهمال دولت در تعمیر و نگهداری این بالگردها خشم لبنانی ها را برانگیخت به ویژه که مسئولان لبنانی یکدیگر با مسئول می دانستند و اگر الطاف الهی و بارش باران نبود شاید لبنان دچار فاجعه بزرگ می شد. لبنان یکی از بدهکارترین کشورهای دنیا است و دولت در جستجوی راهی برای کاستن از کسری بودجه خود است.
خشم لبنانی ها با اقدامات ریاضتی به علت کسری بودجه که دولت به دنبال رفع آن از جیب مردم لبنان با وضع مالیات های جدید بود، تشدید شد. لیره لبنان ارزش خود را از دست داد و اعتصابات متوالی در بخش های مختلف رخ داد که منجر به بحران سوخت شد و نزدیک بود که به نان هم با تهدید اتحادیه نانوایان به اعتصاب برسد. در چنین شرایط اقتصادی سختی، لبنانی ها به حرکت درآمده اند و راههای مواصلاتی میان شهرها را قطع کردند و بیروت شاهد کشمکش معترضان و نیروهای امنیتی شد که نیروهای امنیتی سعی داشتند که مانع آنها برای رسیدن به ساختمان نخست وزیری شوند. به دنبال اعتراضات، مدارس و دانشگاهها تعطیل و بانکها بسته اند.
وضعیت اقتصادی لبنان
سه دوره اصلاحات اقتصادی موفق در لبنان از سال ۱۹۴۰ تا سال ۲۰۰۶ باعث شده بود لبنان حتی در شرایط بحرانی نظیر جنگ ۳۳ روزه چالش جدی ایی از نظر اقتصادی تجربه نکند، اما با شروع آتش جنگ در سوریه اقتصاد لبنان نیز دچار مشکلاتی شد. البته بخشی از این مشکلات ناشی از دولتی شدن بیش ار حد اقتصاد لبنان طی چند سال گذشته بوده به گونه ای که همزمان با کاهش آزادی اقتصادی و رقابت پذیری اقتصاد لبنان از میانگین ۶۰ در سال ۲۰۱۲ به ۵۴ در سال ۲۰۱۶، نرخ رشد اقتصادی لبنان شروع به کاهش نمود و بسیاری از اقتصاد دانان نسبت به افزایش ۱۴۰ درصدی بدهی دولت هشدار دادند. اکنون دولت لبنان با بدهی ۸۶ میلیارد دلاری جزو ۴ کشور داری بیشترین بدهی در سطح جهان است. با توجه به موارد فوق دولت لبنان از سه ماه پیش شروع به ریاضت اقتصادی در چهار محور ایجاد قاعده مالی، افزایش مالیات سوخت، حذف یارانه انرژی و افزایش پوشش مالیاتی نمود. نتیجه این تجویز اقتصادی فعلی نارضایتی عمومی مردم از اوضاع معیشتی است. لیر لبنان در سه ماهه گذشته هفت ونیم درصد کاهش یافته و در روزهای اخیر به هردلار ۱۵۱۵ لیر رسیده است.
اعلام آمادگی سعد حریری برای استعفا
سعد حریری، نخست‌وزیر لبنان در سخنانی پس از گذشت دو روز از تظاهرات مردمی این کشور علیه مصوبه مالیات‌های جدید و نابسامانی اوضاع معیشتی اعلام کرد به شرکایش در دولت ۷۲ ساعت فرصت می‌دهد تا پیشنهادات خود برای برون رفت از بحران اقتصادی را ارائه دهند.
او ضمن ابراز آمادگی برای کناره گیری از قدرت، افزود: من شخصاً مهلت کوتاهی به خودم دادم. یا شرکای ما در حل و فصل مسائل و دولت پاسخی واضح، قاطع و نهایی به ما می‌دهند که من، لبنان و جامعه جهانی را متقاعد می‌کند که یک تصمیم برای اصلاح وجود دارد و یا حرف دیگری خواهم داشت. حریری در ادامه اظهار کرد: مهلت بسیار کوتاه است؛۷۲ ساعت. این درحالی است که جبران باسیل، وزیر خارجه لبنان نسبت به اظهارات حریری واکنش نشان داد و کناره‌گیری او از قدرت را رد کرد. وزیر خارجه لبنان در این باره گفت که کناره‌گیری حریری ممکن است اوضاع را بدتر کند.
سومین روز تظاهرات
تظاهرات مردم لبنان علیه مصوبه جدید مالیات‌ها و نابسامانی اوضاع معیشتی کشورشان دیروز برای سومین روز متوالی ادامه یافت. باوجود اعلام آمادگی سعد حریری برای کناره‌گیری از قدرت با مهلت‌خواهی ۷۲ ساعته، اما معترضان لبنانی دیروز برای سومین روز متوالی به شکل پراکنده در مناطق مختلف این کشور تظاهرات کردند. در همین راستا، شبکه اسکای نیوز اعلام کرد که معترضان در بیروت در میان استقرار قابل توجه نیروهای امنیتی چهار راه منتهی به کاخ ریاست جمهوری را مسدود کردند.
طبق گزارش رسانه‌های لبنانی، معترضان همچنین با آتش زدن لاستیک و قرار دادن موانع بزرگراه “زهرانی ـ صیدا” را نیز مسدود کردند. همچنین میدان “کفررمان” در جنوب لبنان نیز توسط معترضان بسته شده و شهروندان لبنانی به درخواست‌ها برای بازگشایی این میدان بی‌توجه‌اند. صدها لبنانی نیز با تجمع در میدان ریاض الصلح علیه دولت کشورشان اعتراض کردند. در همین راستا، ارتش لبنان نیز با صدور بیانیه‌ای ضمن اعلام همبستگی با معترضان خواستار همکاری شهروندان لبنانی با نیروهای امنیتی شد. ارتش لبنان همچنین از شهروندان معترض لبنانب خواست که مواضعشان را به شکل مسالمت‌آمیز بیان کنند و اجازه تجاوز به املاک عمومی و خصوصی را ندهند.
نصرالله: هیچ کس نباید کنار بکشد یا استعفا دهد
در همین حال سید حسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله لبنان دیروز در پایان راهپیمایی اربعین در شهر بعلبک در منطقه مقام سیده خوله به سخنرانی پرداخت و همانطور که وعده داده بود به مسائل منطقه‌ای و همچنین تحولات اخیر در لبنان اشاره کرد. او در ابتدای سخنان خود گفت به ماجرای عبور کاروان اسرای کربلا از این منطقه اشاره کرده و گفت که در مکانی قرار گرفته‌ایم که کاروان حضرت زینب (س) از آن عبور کرده است.
او در خصوص راهپیمایی اربعین گفت که این مراسم هیچ مشابهی در جهان ندارد و از تمام نقاط جهان حتی از اروپا و آمریکا خود را به کربلا می‌رسانند و این راهپیمایی بار دیگر حسین (ع) را به جهانیان معرفی می‌کند و بسیاری سؤال می‌کنند که حسین کیست؟ این عشق و محبت چیست که با گذشت این مدت، هنور می‌تواند این تعداد انسان را به سوی خود جذب کند. او در بخش دیگر سخنان خود به اتفاقات اخیر لبنان پرداخت و تأکید کرد که باید با مسئولیت‌پذیری در این خصوص سخن گفت.
دبیرکل حزب‌الله گفت: هنگامی که از مسئولیت همگانی در لبنان چه آنها که در قدرت هستند و چه خارج آن سخن می‌گوییم؛ یعنی همه باید در برابر این شرایط خطرناک و مهم که کشور با آن مواجه است، مسئولیت‌پذیر باشند و این بسیار آسان است که فردی از مسئولیت‌ها شانه خالی و بار آن را به دوش دیگران بیاندازد و از دولت و مسئولیت خود کنار بکشد و بخواهد استعفاء دهد. سید نصرالله گفت که برخی در دولت لبنان و گروههای سیاسی می‌خواهند از مسئولیت خود شانه خالی کرده و کنار بکشند و تبعات شرایط امروز را به دوش دیگران بیاندازند. او این اقدام را نشانه عدم وجود عرق ملی و ارزش‌های اخلاقی و انسانی در مواجه با سرنوشت مردم و کشور دانست. او تأکید کرد که شرایط امروز لبنان حاصل اقدامات دولت فعلی یا زاییده یک سال یا یک دوره نیست بلکه حداقل تراکم مشکلاتی است که در طول ۳۰ سال گذشته به وجود آمده است و از این رو همگی مسئولیت آن را بر عهده دارند و شایسته نیست برخی که در همه دولت‌ها حضور داشتند؛ اکنون سوار بر موج مردمی شده و مطالبه مبارزه با فساد کنند.
سید حسن نصرالله گفت که لبنان اکنون با خطرهای واقعی مواجه است؛ او خطر اول را فروپاشی اقتصادی و مالی و خطر دوم را انفجار مردمی در پی اقدامات اشتباه دانست. اشتباهاتی که به عقیده نصرالله افزایش مالیات بر فقرا و قشر کم درآمد جزئی از آن محسوب می‌شود. او تأکید کرد که با عزم و فداکاری و اخلاص می‌تواند مانع از فروپاشی اقتصادی شد . او گفت که پیام اعتراضات دو روز گذشته تأکید بر این بود که مردم تحمل مالیات جدید را ندارند و گروههای سیاسی نیز نمی‌توانند مانع حضور مردم در خیابان‌ها و برپایی اعتراض شوند. نصرالله گفت که برخی اصرار بر افزایش مالیات‌ها دارند؛ اما با این روش کشور به نابودی حقیقی دچار خواهد شد سید نصرالله گفت که اگر دولت بتواند اعتماد مردم را به دست آورد؛ مردم نیز مالیات معینی را برای نجات وضع موجود پرداخت می‌کنند اما هنگامی که شاهد فساد و هدر رفتن صدها میلیون دلار هستند هرگز قبول نمی‌کنند که چیزی به حکومت پرداخت کنند.
دبیرکل حزب‌الله لبنان در ادامه تأکید کرد که حزب‌الله با استعفای دولت موافق نیست؛ چرا که در صضورت استعفا یک سال طول خواهد کشید تا دولت جدید بر سر کار آید و این در حالی است که آنقدر زمان در دسترس نیست که دولت جدیدی تشکیل شود. او گفت در بحث تشکیل دولت، بیش از وزرا، گروههای سیاسی مهم هستند. نصرالله در ادامه افزود: برخی از دولت تکنوکرات سخن می‌گویند، در چنین شرایطی که لبنان در آن به سر می‌برد، دولت تکنوکرات دو هفته نیز دوام نمی‌آورد و هر کسی خواستار چنین دولتی باشد اولین فردی است که آن را ساقط می‌کند و باید دولت به کار خود با روح و مسیر جدید ادامه دهد و از اتفاقاتی که در دو روز گذشته در لبنان رخ داد عبرت بگیرد. او ایده برگزاری انتخابات زود هنگام را نیز رد کرد و گفت که این کار چیزی را تغییر نمی دهد جز اینکه بودجه زیادی می‌طلبد. او در خطاب به معترضان با بیان اینکه حزب‌الله به فریادها و اعتراضات شما احترام می‌گذارد؛ تأکید کرد: بدون شک پیام شما به همه مسئولان رسید و و در طی ساعات آتی واتس آپ نیز شروع به کار خواهد کرد.
موافقان و مخالفان استعفای نخست‌وزیر
فعل و انفعالات سیاسی و اقتصادی اخیر باعث شده‌اند که شماری از سیاستمداران خواستار استعفای سعد حریری شوند. غسان حاصبانی، معاون حریری گفت: ما در حزب القوات از دولت کنونی می‌خواهیم کناره‌گیری کند تا راه برای تشکیل یک دولت تکنوکرات باز شود. سمیر جعجع، رئیس حزب القوات اللبنانیه نیز ضمن درخواست استعفا از حریری اظهار کرد که دولت کنونی نتوانسته جلوی وخامت اوضاغ اقتصادی کشور را بگیرد.
سه نخست وزیر پیشین لبنان با صدور بیانیه مشترکی همبستگی خود را با سعد حریری اعلام کردند. نجیب میقاتی، فواد سنیوره و تمام سلام در این بیانیه ضمن بیان اینکه حرکات اعتراضی فعلی پیامد مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم است، بر لزوم مسئولیت‌پذیری تمامی نیروهای سیاسی و ملت در قبال وضعیت جاری و پرهیز از هر گونه مواضع تند و منفعل تاکید کردند. آنها نوشته‌اند که نباید مسئولیت بحران اقتصادی را به گردن حریری انداخت. ریا حسن، وزیر کشور لبنان هم هشدار داد که سرنگونی دولت حریری فروپاشی اوضاع کشور را در پی خواهد داشت.
سعودی ها اولین اتباع خارجی که لبنان را ترک می کنند
سفارت عربستان سعودی در لبنان از آغاز انتقال اتباع سعودی به فرودگاه بین المللی بیروت به منظور خروج از این کشور خبر داد.سفارت عربستان اعلام کرد، مرحله نخست مدیریت بحران ها و شرایط فوق العاده با هدف انتقال امن اتباع سعودی به فرودگاه، ساعت پنج بامداد امروز آغاز شد. سفارت عربستان از فرماندهی ارتش لبنان و نیروهای انتظامی این کشور تشکر و ابراز امیدواری کرد، لبنان از ثبات و آرامش برخوردار باشد. سعودی ها اولین اتباع خارجی هستند که با آغاز تظاهرات اعتراض آمیز در لبنان ، این کشور را ترک می کنند. عربستان و امارات متحده عربی با آغاز ناآرامی ها به اتباع خود هشدار دادند احتیاط را رعایت کرده و از حضور در اماکن شلوغ خودداری کنند. وزارت خارجه بحرین نیز اتباع خود در لبنان را به ترک فوری این کشور فرا خواند. وزارت خارجه بحرین با صدور بیانیه ای هدف از این اقدام را حفظ امنیت شهروندان خود در برابر هر گونه خطر عنوان کرد.
تظاهرات اعتراض آمیز در لبنان از شامگاه پنجشنبه گذشته آغاز شد و روز گذشته با شدت بیشتری در سراسر بیروت و چند شهر دیگر لبنان از جمله طرابلس در شمال ، صور و نبطیه در جنوب وبعلبک در شرق ادامه یافت. در ساعت های نخست صبح امروز به نظر می رسد تظاهرات در برخی مناطق بیروت فروکش کرده است زیرا روز گذشته در همین ساعت در بسیاری از خیابان های بیروت تظاهرات کنندگان معترض حضور داشتند.
عمومیلینک کوتاه :