ظرفیت مغفول افغانستان برای صنایع کوچک و متوسط ایران
تجارت خارجی ایران و افغانستان با وجود چالشهایی مانند مشکلات ارزی و تاخیر در فرآیندهای گمرکی از ظرفیت بزرگی برای کارآفرینی و توسعه به خصوص در استانهای شرقی برخوردار است.
هما میرزایی-جهان صنعت نیوز: در تابستان سال جاری نشست اقتصادی و تجاری ایران و افغانستان در کابل و با حضور محمد اتابک، وزیر صنعت معدن و تجارت ایران و نورالدین عزیزی، وزیر صنعت و تجارت افغانستات برگزار شد. هدف از این نشست افزایش حجم مبادلات تجاری سالانه دو کشور تا سقف ۱۰ میلیارد دلار اعلام شده است.
در حال حاضر حجم تجارت ایران با افغانستان به ۵۰۰ میلیون دلار رسیده است.
تجارتی که طی سالهای گذشته با موانعی همچون محدودیتهای ترانزیتی، مشکلات بانکی و مسائل قرنطینهای مواجه بوده است.
افزایش سرمایهگذاری، ترانزیت کالا، تعرفههای ترجیحی و فعالسازی بنادر و گذرگاههای استراتژیک مانند چابهار از جمله برنامههای تدوین شده برای رشد تجارت میان دو کشور است.
عباس عراقچی درباره روابط تجاری ایران و افغانستان اینگونه میگوید: «در حال حاضر میزان مبادلات تجاری دو کشور بیشتر از تجارت ایران با تمام کشورهای اروپایی است. ایران باید بر افغانستان متمرکز شود و ولایتهای مرزی این کشور با افغانستان میتوانند نقش کلیدی را در گسترش تجارت ایفا کنند.»
محمود سیادت، رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و افغانستان هم این کشور را کشوری در آستانه جهش دانسته و میگوید: «کابل باید با تکیه بر انتقال دانش و فناوریهای نوین، بستر لازم را فراهم کند که در این زمینه، ایران میتواند یاریرسان خوبی باشد.» به گفته سیادت، تجارت ایران با افغانستان تجارتی برد-برد خواهد بود.
علی شریعتی مقدم؛ عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی ایران و رئیس کمیسیون کسبوکارهای دانشبنیان، اقتصاد دیجیتال و هوش مصنوعی اتاق بازرگانی خراسان رضوی در اینباره با جهان صنعت نیوز گفتوگویی انجام داده است که در ادامه میخوانید.
در حوزه تجارت خارجی برای بسیاری از کشورها، مسئله تعهدات ارزی به یکی از چالشهای جدی تبدیل شده و آسیبهای قابل توجهی وارد کرده است. اتاقهای مشترک و فعالان تجاری که با افغانستان کار میکنند، بهخوبی میدانند که ما سابقه طولانی و تاریخی در تجارت با این همسایه داریم و مزیتهای متعددی، بهویژه در حوزه صادرات، در اختیار ایران است.
ظرفیتی تجاری به نام افغانستان
در گذشته، روشهایی مانند فروش ریالی در تجارت با افغانستان رایج بود، اما متأسفانه با جدیتر شدن تعهدات ارزی، این مسیرها با محدودیتهای جدی مواجه شدهاند. به نظر من، افغانستان میتواند یکی از دو یا سه مقصد اصلی صادراتی ایران باشد؛ بهویژه با توجه به توانمندی صنایع کوچک و متوسط در کشور، خصوصاً در شرق ایران، و نیاز گستردهای که در بخشهای مختلف در افغانستان وجود دارد.
توانایی کارآفرینان ایرانی برای توسعه بازار افغانستان
البته مشکلاتی هم وجود دارد؛ از جمله چندگانگی نرخ ارز و مسئله قاچاق برخی کالاهای اساسی از ایران به افغانستان. این موارد از جمله موانعی هستند که در میانمدت و با حرکت به سمت تکنرخی شدن ارز میتوانند برطرف شوند. در کنار این مسائل، در حوزههایی مانند فناوری، ماشینسازی، بخشهای مختلف کشاورزی، کشتهای فراسرزمینی و حتی حوزههای هایتک، به نظر میرسد ایران مزیتها و ظرفیتهای قابل توجهی دارد و میتواند از توان و برجستگیهای کارآفرینان ایرانی برای توسعه بازار افغانستان استفاده کند.
توقفهای طولانی در مرز دوغارون
موضوع اصلی این است که ما باید یک تصویر روشن و منسجم از تجارت ترسیم کنیم. زیرساختهایی که وجود دارد، بهطور نسبی آماده است و میتواند به شکل راحتتری مورد استفاده قرار بگیرد. اما بخشی از مشکل به تنگنظریهای مقرراتی، سختگیریهای بیش از حد و همچنین عدم هماهنگی میان حوزهها و دستگاههای مختلف بازمیگردد. همین عوامل باعث شده که در برخی گذرگاهها، از جمله دوغارون، توقفهای طولانیتری را شاهد باشیم.
خوشبختانه در استان خراسان، استاندار محترم و برخی از بخشهای مسئول در حال تلاش هستند تا این روند تسهیل شود، اما هنوز فاصله زیادی با شرایط مطلوب وجود دارد. اگر هدف ما کاهش هزینهها و افزایش بهرهوری در تجارت خارجی با افغانستان است، باید این فاصله را بهطور جدی کاهش دهیم.
لینک کوتاه :