داروهای موسوم به تجاوز آزادانه در گردش است

جهان‌صنعت نیوز: رواج داروهای بیهوشی موسوم به داروی تجاوز موضوعی است که از وقتی خبر آن از گوشه و کنار به گوشمان رسیده، بار دیگر موضوع مهم عدم نظارت کافی را به یادمان می‌آورد.  در ناصر خسرو و اطراف بازار بزرگ تهران، بازاری غیررسمی برای فروش داروهای آرام‌بخش با اثر سریع شکل گرفته که می‌تواند هوشیاری فرد را مختل و حافظه او را از کار بیندازد. بررسی‌ها نشان می‌دهد این داروها، که به «داروهای تجاوز» معروف‌اند، هم به‌صورت حضوری و هم آنلاین به‌راحتی در دسترس هستند. نبود برخورد رسمی و برنامه‌های آگاهی‌بخش از سوی نهادهای مسئول، به گسترش بی‌مانع این پدیده کمک کرده است. پرداخت هزینه آن هم از طریق حساب‌های رمزارزی و حساب‌های ناشناس اتفاق می‌افتد. تحقیقات میدانی در بازار ناصرخسرو تهران، مرکز خرید و فروش غیرقانونی دارو، نشان می‌دهد که  فروشندگان بدون هیچ مقاومتی انواع قرص و مایعات را معرفی می‌کردند و با صراحت درباره نحوه مصرف و اثرات آن توضیح می‌دادند. نکته قابل توجه این بود که این معاملات بدون پنهان‌کاری و با لحنی عادی انجام می‌شد؛ گویی خرید و فروش این مواد، بخشی طبیعی از دادوستد روزمره بازار است.

وقتی داروی درمانی، چهره‌ای خطرناک پیدا می‌کند

دکتر بهمن صبور، عضو انجمن داروسازان ایران، در این خصوص به خبرنگار جهان‌صنعت نیوز گفت: این داروها ترکیباتی مشابه داروهای بیهوشی در اتاق عمل‌ها را دارد. بیهوش کردن بیمار معمولا دو مرحله دارد، هنگامی که بیمار بیهوشی عمومی دریافت می‌کند، تمام حواس و هوشیاری خود را از دست می‌دهد. بیهوشی عمومی به روش‌های مختلفی ایجاد می‌شود که یکی از آن‌ها تزریق وریدی بیهوشی است. روش دیگر استفاده از گاز بیهوشی با ماسک اکسیژن است و گاهی اوقات نیز تزریق داروی بیهوشی و گاز هم‌زمان استفاده می‌شوند. نکته قابل توجه این است که وقتی بیمار بیهوش شود پس از عمل هیچ چیز از اتفاقاتب که حین جراجی برایش پیش آمده به یاد ندارد. حالا عده‌ای با سوء استفاده از همین موضوع، برای نیت‌های شوم خود از این داروها استفاده می‌کنند و قربانی بعد از به هوش آمدن هیچ چیزی از اتفاقی که برایش افتاده به یاد نمی‌آورد. این داروها با اثرگذاری بر مسیرهای عصبی، واکنش‌های طبیعی بدن را مهار و حافظه را دچار اختلال می‌کنند؛ به‌طوری‌که فرد ممکن است ظاهراً هوشیار به نظر برسد اما بعداً نتواند رخدادها را به‌درستی به یاد بیاورد. خطر این مواد زمانی بیشتر می‌شود که با الکل ترکیب شوند، زیرا این حالت می‌تواند پیامدهای شدید و حتی مرگبار داشته باشد.

فروش آنلاین و غیرقانونی داروهای بیهوشی

علاوه بر فروش خیابانی، عرضه آنلاین این مواد نیز گسترش یافته است. تبلیغات آن‌ها در شبکه‌های اجتماعی دیده می‌شود و پرداخت با رمزارز به‌عنوان روشی رایج پیشنهاد می‌گردد. قیمت این مواد نیز به‌قدری پایین است که هزینه یک شیشه کوچک از آن‌ها حتی از خرید ساده در طول روز، کمتر برآورد می‌شود.

قوانین ساده‌ای که می‌تواند جان شما را نجات دهد

راهکارهای پیشگیرانه مشخصی برای کاهش این نوع خطر وجود دارد؛ از مراقبت دائمی از نوشیدنی و استفاده از بطری‌های دربسته گرفته تا نپذیرفتن نوشیدنی‌های آماده، ماندن در کنار افراد قابل اعتماد و توجه به هر تغییر غیرعادی در طعم یا بو. اصل اساسی هم ساده است: در صورت تردید، نوشیدنی کنار گذاشته شود. با این حال، در بازار ناصرخسرو تهران، واقعیت کاملاً متفاوت است. فروشندگان این مواد بدون مانع به فعالیت خود ادامه می‌دهند و قرص‌ها و قطره‌ها در میان رفت‌وآمد روزانه مردم، مانند هر کالای عادی دیگری خرید و فروش می‌شود. در حال حاضر، بازار این «داروهای سوءاستفاده» در کشور در حال گسترش است؛ نه به دلیل پنهان‌کاری، بلکه به‌واسطه نبود برخورد جدی و نظارت کافی. معاملات به‌صورت علنی، در روشنایی روز و با نظم یک کسب‌وکار معمولی انجام می‌گیرد. این شرایط بازتاب‌دهنده وضعیتی است که بسیاری به‌طور ضمنی به آن اشاره می‌کنند: ادامه حیات این بازار بیش از آن‌که نتیجه فعالیت مخفیانه باشد، ناشی از خلأ نظارت و نبود مداخله مؤثر از سوی نهادهای مسئول است. بر اساس قوانین موجود، فروش داروهای بیهوشی و آرام‌بخش قوی بدون نسخه و خارج از شبکه رسمی توزیع، جرم محسوب می‌شود. با این حال، نبود نظارت میدانی مؤثر و ضعف در شناسایی و برخورد با فروشندگان غیرمجاز، باعث شده این قوانین در عمل بازدارندگی لازم را نداشته باشند. کارشناسان حقوقی معتقدند تا زمانی که مجازات‌ها به‌صورت جدی اجرا نشود و مسیرهای فروش آنلاین مسدود نگردد، بازار این داروها همچنان فعال باقی خواهد ماند.

اجتماعی و فرهنگیاخبار برگزیده