رقابت برای طلا؛ بازگشت بانکها به سودآورترین بازی سال
جهش تاریخی قیمت طلا در سال جاری، بازاری که سالها بهعنوان بخشی کمهیجان از نظام مالی شناخته میشد را به یکی از سودآورترین حوزهها برای بانکها و معاملهگران بدل کرده است.
جهان صنعت نیوز، بازار فلزات گرانبها در سال جاری میلادی مسیری کاملاً متفاوت از گذشته را تجربه کرده است. جهش همزمان قیمت طلا و نقره، فضایی ایجاد کرده که در آن بانکها و معاملهگران با سرعت در حال توسعه واحدهای تخصصی فلزات گرانبها، افزایش ظرفیتهای لجستیکی و تعریف مجدد استراتژیهای عملیاتی خود هستند. بازاری که زمانی خوابآلود تلقی میشد، اکنون به یکی از سوددهترین بخشهای فعالیتهای مالی تبدیل شده و همین تغییر، رقابتی فشرده برای کسب سهم بیشتر از این رونق تاریخی بهوجود آورده است.
درآمد میزهای معاملاتی فلزات گرانبهای بانکهای بزرگ در ۹ ماه نخست سال ۲۰۲۵، حدود ۵۰ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش یافته است. برآوردها حاکی از آن است که مجموع درآمد ۱۲ بانک بزرگ فعال در این حوزه، بین ژانویه تا سپتامبر به حدود ۱.۴ میلیارد دلار رسیده است؛ رقمی که سال جاری را در مسیر تبدیل شدن به دومین سال پُررونق تاریخ معاملات طلا، پس از سال ۲۰۲۰، قرار میدهد. همین ارقام، توضیح میدهد چرا رقابت برای حضور فعالتر در این بازار تا این حد شدت گرفته است.
در این فضای جدید، فلزات گرانبها بهتدریج سهم بزرگتری از کسبوکار کلی بازارهای مالی بانکها را به خود اختصاص میدهند. نگاه محافظهکارانه گذشته جای خود را به رویکردی تهاجمی داده و بانکها بهدنبال آن هستند که از هر بخش زنجیره ارزش این بازار، سهمی برای خود تثبیت کنند. حتی مؤسساتی که در سالهای قبل، واحدهای فلزات گرانبهای خود را تعطیل کرده بودند، اکنون بار دیگر به این حوزه بازگشتهاند و تیمهای معاملاتی خود را توسعه میدهند. این بازگشت، خود نشانهای از تغییر بنیادین در ارزیابی سودآوری و اهمیت راهبردی بازار طلاست.
رقابت تازه؛ از بانکها تا بازیگران غیربانکی
رونق طلا تنها محدود به بانکهای بزرگ نبوده است. همزمان با افزایش درآمدهای بانکی، بازیگران خارج از نظام بانکی نیز با سرعت وارد میدان شدهاند. پلتفرمهای مالی و کارگزاران مستقر در مراکز مالی مهم، همگی تلاش کردهاند سهم خود را از بازار در حال گسترش فلزات گرانبها افزایش دهند. این روند، رقابتی چندلایه ایجاد کرده که در آن مرز سنتی میان بانک و غیربانک بهتدریج کمرنگتر میشود.
برخی فعالان بازار این تحول را نوعی دموکراتیزه شدن بازار فلزات گرانبها میدانند؛ به این معنا که افزایش تعداد مشارکتکنندگان میتواند به پویایی و عمق بیشتر بازار منجر شود. در همین چارچوب، شاهد توسعه زیرساختهای فیزیکی نیز هستیم. راهاندازی انبارهای جدید طلا، افزایش ظرفیت نگهداری و تحویل فیزیکی فلزات، نشان میدهد که رونق اخیر به لایههای عملیاتی بازار نیز سرایت کرده است.
یکی از کانونهای اصلی این تحولات، بازارهای نیویورک و لندن است. در نیویورک، تنها انبارهایی که مورد تأیید بورس کومکس هستند، امکان نگهداری فلز برای تحویل در قراردادهای آتی را دارند. در لندن نیز، بهعنوان بزرگترین مرکز تجارت فیزیکی طلا در جهان، بانکهایی که عضو تسویه این بازار هستند، باید مالک انبارهای اختصاصی باشند. این الزامات، مالکیت انبار را به یک مزیت رقابتی تبدیل کرده؛ مزیتی که تا چندی پیش کماهمیت و کمبازده تلقی میشد.
در سالهای گذشته، برخی بانکها بهدلیل بازدهی پایین، از کسبوکار انبارداری طلا خارج شده بودند. اما اکنون همان فعالیت کمهیجان، دوباره مورد توجه قرار گرفته است. هرچند بازدهی این بخش همچنان پایین ارزیابی میشود، اما جریان درآمدی پایدار و قابل اتکا آن، در شرایط رونق بازار طلا جذابیت تازهای یافته است. برخی بانکها حتی در حال بررسی ورود دوباره به این حوزه هستند تا از درآمدهای جانبی آن عقب نمانند.
تعادل قوا در زنجیره فیزیکی طلا
در کنار بانکها، شرکتهای غیربانکی در برخی بخشها از مزیتهای خاصی برخوردارند. یکی از این مزیتها، تخصص بالاتر در تأمین و مدیریت طلای فیزیکی است. ورود به زنجیره اولیه عرضه طلا، بهویژه پیش از مرحله پالایش، پیچیدگیهای فنی و مقرراتی قابلتوجهی دارد. استانداردهای سختگیرانه برای پذیرش طلا بهعنوان تحویلپذیر در بازارهای بینالمللی، ریسک خرید طلای غیراستاندارد را بالا برده و بسیاری از بانکها را از ورود مستقیم به این مرحله بازمیدارد.
با این حال، برخی شرکتهای بزرگ تجاری که سابقه فعالیت در بازار انرژی و فلزات پایه دارند، در سال جاری وارد معاملات فیزیکی طلا شدهاند و حتی با شمشهای اولیه استخراجشده از معادن نیز کار میکنند. این تحول نشان میدهد که جذابیت سودآوری بازار طلا، بازیگران جدیدی را به بخشهایی کشانده که پیشتر در انحصار تعداد محدودی از فعالان تخصصی بود.
رونق بازار همچنین فرصتهای خاصی برای معاملات آربیتراژی ایجاد کرده است. یکی از سودآورترین معاملات سال جاری، اختلاف قیمت میان بازار نیویورک و لندن در ماههای ابتدایی سال بود. نگرانیها درباره تعرفههای احتمالی، باعث شد قیمت فیزیکی طلا در آمریکا بهطور محسوسی بالاتر از لندن قرار گیرد و این شکاف قیمتی، زمینه سودگیری قابلتوجهی برای برخی معاملهگران فراهم آورد.
با این حال، این سودآوری بهطور یکنواخت میان همه فعالان توزیع نشده است. درآمد معاملات طلا در میان بانکها پراکندگی بیشتری نسبت به سالهای گذشته داشته و همه نتوانستهاند به یک اندازه از این شرایط منتفع شوند. این امر نشان میدهد که مهارت، زیرساخت و زمانبندی ورود به بازار، نقش تعیینکنندهای در بهرهبرداری از رونق طلا داشته است.
در مجموع، آنچه امروز در بازار طلا مشاهده میشود، بازگشت فلزات گرانبها به مرکز توجه نظام مالی جهانی است. بازاری که زمانی در حاشیه قرار داشت، اکنون به یکی از محورهای اصلی رقابت بانکها و معاملهگران بدل شده است؛ تغییری که بسیاری از فعالان باسابقه آن را معکوسشدن روندی میدانند که سالها ادامه داشت. اگر این شرایط تداوم یابد، به نظر میرسد طلا نهفقط بهعنوان دارایی امن، بلکه بهعنوان یکی از پیشرانهای اصلی سودآوری در بازارهای مالی باقی بماند.
اخبار برگزیدهطلا و ارزلینک کوتاه :