xtrim

رواج فروش اقساطی؛ تصویر عریان فقر پنهان بزک‌شده در بیلبوردها

خرید اقساطی که زمانی مختص کالاهایی مانند خودرو و لوازم خانگی بود، حالا به پوشاک، و حتی کالاهای اساسی و مایحتاج روزمره مانند برنج و مرغ رسیده است. وضعیتی که زنگ خطر سقوط اقتصادی و اجتماعی را بیش از پیش به صدا درآورده است.

هما میرزایی- جهان صنعت نیوز: مردم این روزها بیش از هر زمانی با نگاهی نگران اخبار مربوط به کاهش ارزش پول ملی و رشد روزافزون تورم را دنبال می‌کنند. قیمت ارز و طلا ساعتی بالا می‌رود، و هیچ‌‎کدام از مسئولان دولتی توضیحی درباره علت این پدیده عجیب ارائه نمی‌کنند. بازارها قفل شده‌اند و خرید و فروشی انجام نمی‌شود، دولت از افزایش ۲۰ درصدی حقوق و دستمزد در سال آینده می‌گوید و مردم مستاصل به تورم بالای ۵۰ درصد می‌اندیشند.

بیلبوردهایی که فقر را بزک می‌کنند

خانوارهایی که تحت عنوان قشر متوسط شناخته می‌شوند در حال سقوط به گروه‌های پایین‌تر و قشر آسیب‌پذیر هستند و الگوی مصرف و خرید در حال عوض شدن است. اگر سری به میادین میوه و تره‌بار بزنید با غرفه‌های خالی از مشتری گوشت و مرغ مواجه می‌شوید. حتی میوه و سبزیجات نیز دیگر مانند گذشته رونق ندارد و اندک مشتریان در حال خرید مایحتاج ضروری هستند. خرید پوشاک، محصولات فرهنگی و بهداشت و درمان که خیلی وقت است از سبد مصرفی قشر بزرگی حذف شده است. در چنین شرایطی رفتار مصرفی خانوار به سمت خریدهای اقساطی و استفاده از کالاهای بی‌کیفیت و یا دست دوم تغییر پیدا کرده است. پلتفرم‌های فروش آنلاین قسطی نیز از این فرصت استفاده کرده و با بزک کردن این وضعیت بنرهای متنوعی برای تبلیغ خرید اقساطی کالاها از پوشاک و عطر تا گوشت و تخم مرغ در سطح شهر نصب کرده‌اند. در حقیقت اگر زمانی خرید اقساطی مختص کالاهای بزرگ مانند خانه و خودرو و یا لوازم خانگی مانند یخچال و گاز بود، امروزه به خرید کیف و کفش و خوراکی رسیده است. این وضعیت نشان دهنده عمق فاجعه در اقتصاد کشور است؛ فاجعه‌ای که علاوه بر تبعات اقتصادی، تبعات گسترده اجتماعی مانند ناامیدی، سرخوردگی و افسردگی جمعی و از دست رفتن اندک اطمینان باقی‌مانده به تصمیم‌گیری‌های کلان سیاسی، اقتصادی و اجتماعی به دنبال دارد.  

تا به فروشگاه برسیم ۲ میلیون تومان گران شد!

زهرا، دانشجوی کامپیوتر به جهان صنعت نیوز می‌گوید: هفته گذشته قصد داشتم برای برادرم یک گوشی شیائومی میان‌رده بگیرم؛ قیمت کردم و گفتند ۳۲ میلیون تومان، اما تا ما به مغازه برسیم و خرید را انجام دهیم گفتند همین الان شد ۳۴ میلیون تومان! یعنی ظرف ۲ الی ۳ ساعت ۲ میلیون تومان اضافه کردند. حالا من خریدار نمی‌دانم واقعا این افزایش قیمت تحت تاثیر نوسان ارز است یا تصمیم فروشنده است که جنس را به قیمت دلخواه بفروشد. در نهایت ناچار شدیم از یک سایت فروش گوشی آنلاین قسطی خرید کنیم؛ آن‌هم با قیمتی بیشتر یعنی گوشی که ۳۲ میلیون تومان قیمت داشت، حدود ۳۶ میلیون تومان برایمان تمام شد.

رونق پوشاک قسطی و دست دوم؛ کاهش بار روانی با ۴ قسطی کردن خرید البسه میلیونی

گردش مالی سالانه خرید و فروش پوشاک در ایران بیش از ۱۰ میلیارد دلار است که بیش از ۳ میلیارد دلار آن مربوط به اجناس وارداتی قاچاق می‌شود. بخش بزرگی از این اجناس وارداتی را اجناس استوک و دست دوم تشکیل می‌دهند که با کاهش قدرت خرید خانوار و حذف پوشاک با کیفیت از سبد خرید اقشار مختلف روزبه‌روز محبوبیت بیشتری کسب می‌کنند. قشر بزرگی از مردم که درآمد آنچنانی ندارند برای خرید لباس برای خانواده به سراغ تاناکوراها و بازارهای لباس دست دوم می‌روند و در میان انبوهی از لباس‌های نو و کهنه که گاهی مشکلات بهداشتی نیز دارند به دنبال پوشاک قابل اسفاده و شیک می‌گردند. در حال حاضر که در آغاز فصل سرما هستیم، خرید یک دست لباس زمستانی شامل شلوار، پیراهن، سوییشرت و کاپشن سبک از یک برند ایرانی معمولی و نه لوکس چیزی حدود ۵۰ الی ۶۰ میلیون تومان برای مشتری آب می‌خورد. پرداخت چنین رقمی برای قشر بزرگی از مردم که در تامین مایحتاج اولیه خوراکی خود مانده‌اند، امکان‌پذیر نیست و از سویی تولیدکنندگان نیز چاره‌ای جز بالا بردن قیمت‌ها ندارند. بسیاری از این تولیدکنندگان به سراغ فروش اقساطی ۴ قسطی رفته‌اند و می‌گویند استقبال مردم از این نوع فروش خوب است؛ چرا که پرداخت مبلغ چند میلیون تومانی برای یک لباس به صورت یکجا سخت است، اما وقتی می‌توان آن را طی ۴ ماه پرداخت کار ساده‌تر شده و اثر روانی آن نیز کاهش پیدا می‌کند.

زمانی برای قسطی شدن خوراک روزمره 

تبلیغات گسترده برای عرضه اقساطی مایحتاج روزمره مانند گوشت، مرغ و برنج تقریبا از سال گذشته و در قالب بنرها و پوسترهای بزرگ در سطح شهر رواج پیدا کرده است. شاید در نگاه اول و در شرایطی که تورم روزبه‌روز در حال رکورد شکستن است، این اتفاق به نظر امری مثبت بیاید اما در حقیقت نشان دهنده وضعیت وخیم اقتصادی است. رواج چنین پدیده‌ای نشان از این دارد که خرید قسطی دیگر مختص کالاهای غیر ضروری نبوده و به کالاها و مایحتاج اساسی رسیده است. در حقیقت قشر بزرگی از جامعه توان خرید مایحتاج خوراکی را از دست داده‌ و رو به خرید اقساطی آورده‌اند. تداوم چنین وضعیتی می‌تواند آسیب‌های جدی به روح و روان فرسوده جامعه وارد کند؛ جامعه‌ای که با ناامیدی چشم به اتفاقات دوخته و امیدی به آینده ندارد.

تبعات اقتصادی و اجتماعی؛ زنگ خطر را بشنوید

علیرضا شریفی یزدی، جامعه‌شناس اجتماعی، در گفت‌و‌گو با خبر نگار برنا، با اشاره به گسترش این نوع بیلبورد‌های تبلیغاتی در سطح شهر می‌گوید: «رواج تبلیغ برنج قسطی و گوشت قسطی بیانگر آن است که ابتدایی‌ترین نیاز‌های معیشتی مردم نیز وارد چرخه اقساط شده‌اند، موضوعی که نه نشانه رفاه بلکه بازتابی روشن از وخامت شرایط اقتصادی کشور است.

وی تاکید می‌کند: بخش قابل توجهی از جامعه زیر خط فقر قرار دارد و سطح درآمد‌ها به هیچ‌وجه پاسخ‌گوی تامین به‌موقع نیاز‌های اولیه نیست. در نظام سرمایه‌داری، تبلیغات عموما متوجه کالا‌های لوکس و مصرفی رقابتی است، اما آنچه امروز در کشور مشاهده می‌شود، تبلیغ اقساطی مایحتاج اساسی زندگی است. شریفی یزدی تصریح می‌کند: «گردانندگان این نوع تبلیغات، کمتر دغدغه وضعیت معیشتی مردم را دارند و بیش از هر چیز در پی بهره‌برداری از شرایط موجود و تامین منافع فردی خود هستند.» به نظر می‌رسد عرضه قسطی کالاها در شرایط تورمی در کوتاه مدت به سود این پلتفرم‌ها تمام شده و امکان خرید را برای اقشار ضعیف‌تر به وجود آورده است. اما در بلندمدت رواج چنین پدیده‌ای نشانگر سقوط آزاد مردم به طبقات پایین‌تر بوده و تبعات جبران ناپذیری به دنبال خواهد داشت.

اخبار برگزیدهاقتصاد کلان
شناسه : 561576
لینک کوتاه :

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *