توضیح یک مؤلف کتاب درسی درباره حذفیات کتاب‌ها
جهان صنعت نیوز: محمدرضا سنگری که در تألیف کتاب‌های درسی همکاری داشته، درباره تغییرات و حذفیاتی که در کتاب‌های درسی ادبیات فارسی اتفاق می‌افتد توضیح داد.
این نویسنده، پژوهشگر و مؤلف کتاب‌های درسی زبان و ادبیات فارسی در پی انتشار فهرستی با عنوان «حذفیات کتاب‌های درسی ادبیات فارسی» که در فضای مجازی دست به دست می‌شود و از حذف شعر و داستان‌هایی از ادبیات کلاسیک و معاصر و جایگزینی متن‌ها و نام‌هایی دیگر حکایت دارد و البته سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی امروز به این موضوع واکنش نشان داد و اعلام کرد در سه سال گذشته متنی از کتاب‌های فارسی حذف نشده است، اظهار کرد: من در دوره‌ای در تألیف کتاب‌های درسی بوده‌ام، اما بعدها ارتباط من کمرنگ‌تر بوده است. گاه تصمیم‌گیری‌های بعدی‌ای می‌شد که در این تصمیم‌گیری‌ها چندان نقشی نداشتم.
او افزود: من نزدیک به ۱۵ سال است که دیگر مسئول گروه ادبیات سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی نیستم. فقط گاهی مرا در تیم تألیف دعوت می‌کردند و من هم با دوستان گروه همکاری و همفکری داشتم. این‌که به چه دلیل درسی را برداشته‌اند و یا چرا درسی افزوده شده و یا این‌که تغییراتی ایجاد شده، مسئول گروه ادبیات سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی بهتر می‌توانند توضیح بدهند و هر توضیحی که من بدهم ممکن است توضیح نادرست یا ناقصی باشد.
سنگری در توضیح چرایی حذف یا اضافه شدن متن‌ها به کتاب‌های درسی ادبیات فارسی، گفت: گاهی افرادی در حذفیاتی که وجود دارد بزرگ‌نمایی می‌کنند. آن‌ها معمولا با واقعیت‌های کتاب‌های درسی آشنا نیستند. گاهی اوقات برخی از حذف‌ها پیشنهاد خود دبیران است زیرا معمولا از آن‌ها نظرسنجی و نظرخواهی می‌کنند، یا دبیران نقدهایی می‌فرستند که باعث می‌شود درسی حذف یا درس دیگری اضافه شود. این‌طور نیست که ما تصور کنیم هر درسی را هرکس و هر وقت که دلش خواست می‌تواند حذف کند و یا درس دیگری را وارد کتاب‌های درسی کند و یا راحت آن را بردارد. آن‌جا شورایی وجود دارد که اعضایش درباره درس‌ها نظر می‌دهند و آن‌ها را بررسی می‌کنند.
او با بیان این‌که شاید یک از دلایل حذف‌ها درخواست دبیران باشد، خاطرنشان کرد: ممکن است دبیران بگویند فلان درس هیچ تناسبی ندارد و قابل تدریس نیست و یا درس بهتری وجود دارد که می‌تواند جایگزین آن شود یا بچه‌ها از فلان درس لذتی نمی‌برند. پس صرفا این‌که این درس برای فلان شخصیت است که متعلق به جناح این‌طرف است یا آن‌طرف یا به چهره‌های قبل از انقلاب برمی‌گردد، در تألیف کتاب‌های درسی مطرح نیست. حال ممکن است برخی نسبت به آن حساسیت به خرج بدهند که مثلا این داستان چون برای غلامحسین ساعدی بوده و یا این شعر چون برای اخوان یا برای فلان کس بوده شما حذف کرده‌اید و در واقع دارید مخالف می‌کنید یا هر انگاره دیگری، درست نیست.
این مؤلف کتاب‌های درسی سپس بیان کرد: کتاب‌های درسی پشتوانه دارد و حداقل چندین مجموعه درباره آن‌ها فکر و بحث و بررسی و سپس از معلمان نظرخواهی می‌کنند. پیش از این‌که کتاب چاپ شود آن را در سایت می‌گذارند و معلمان آن را می‌بینند. سازمان نیز بازخورد آن را می‌بیند. ممکن است چند معلم گفته باشند این درس، درس مناسبی نیست. حتی ممکن است از یک شخصیت انقلاب درسی حذف شود، اصلا این‌طور نیست که خدای نخواسته از سر مخالفت با ارزش‌های انقلاب باشد؛ بلکه دبیران به این نتیجه رسیده‌اند که این درس، درس مناسبی نیست. گاهی وقت‌ها هم خواهندگانی هستند که متقاضی مطرح شدن در کتاب‌های درسی هستند، گاهی درسی متناسب با این خواسته‌ها وارد کتاب درسی می‌شود، اما بعد معلوم می‌شود که این درس خیلی هم مناسب نبوده و عکس‌العمل دبیران را در پی داشته است. من موارد بسیار این‌چنینی دیده‌ام. گاهی دبیرانی ما را دیده و گفته‌اند «تو را به خدا این درس را بردارید زیرا مورد اقبال بچه‌ها نیست»، در حالی که ممکن است این درس برای یک شخص نام‌آور و نویسنده مشهور باشد اما مورد علاقه دانش‌آموز نباشد، آن وقت آن درس عوض می‌شود. آن وقت کسانی می‌آیند و بدون این‌که عقبه این ماجرا را بدانند، برخوردهای این‌طوری می‌کنند.
اجتماعی و فرهنگیلینک کوتاه :