امیدواری در وقت اضافه
جهان صنعت|براساس آنچه از سوی سازمان برنامه و بودجه منتشر شده، پیش‌بینی می‌شود بودجه عمرانی کشور در سال آینده رشد ۱۲ درصدی داشته باشد که به نظر می‌رسد این رقم در مقایسه با ۶۲ هزار میلیارد تومان مصوب در بودجه سال ۹۷، تا ۷۰ هزار میلیارد تومان بالا رود.
شرایط سخت بودجه‌ای
اما با وجود آنکه دولت هر سال سهم بودجه‌های عمرانی در لایحه بودجه را بالا می‌برد، با این حال تاکنون رقم مصوب در برنامه دخل و خرج دولت صرف امور عمرانی کشور نشده و تنها صرف مخارجی می‌شود که مقدار کسری بودجه دولت را تقلیل دهد.
کارشناسان و صاحب‌نظران معتقدند سال آینده بدترین شرایط بودجه‌ای برای دولت است. فشاری که تحریم‌های آمریکا بر بازار صادرات نفت‌مان می‌آورد و محدودیت‌هایی که در خلال آن در روابط تجاری ایران با دیگر کشورها ایجاد می‌شود، موید آن است که منابع درآمد دولت دستخوش تغییر و تحولات فراوانی می‌شود.
از سویی آوار گرانی‌های اخیر در بازار اقتصادی که فشار مضاعفی را بر سطح معیشت خانوارها وارد آورده است، دولت را بر آن داشته تا بودجه‌ای برای جبران و ترمیم سطوح معیشتی خانوارها تعیین کند. بر این اساس دولت در برنامه دخل و خرج سال آینده‌اش رشد ۲۰ درصدی را در حقوق و دستمزد کارمندان و بازنشستگان کشوری پیش‌بینی کرده است. هرچند این رقم مورد موافقت مجلس نیز قرار گرفته، با این حال به نظر می‌رسد نمایندگان مردم در مجلس بر رقمی بالاتر از رقم اعلامی تاکید دارند که در این صورت دولت نیازمند اختصاص سهم بیشتری از بودجه سال آینده برای بالا بردن سطح حقوق و دستمزد است.
به بیانی کلی، در منابع عمومی دولت بخش جاری همواره بیشترین سهم را داشته و حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد آن به پرداخت حقوق و دستمزد اختصاص دارد و مابقی آن به سایر هزینه‌های جاری تعلق می‌گیرد. این در حالی است که در اصلاحیه‌ای که در لایحه بودجه انجام شده با توجه به اینکه دولت نمی‌تواند در حقوق و دستمزد کاهشی ایجاد کند، کاهش هزینه در هزینه‌های جاری که خرید کالا و خدمات یا اجاره از جمله آن به شمار می‌رود، انجام شده است. همچنین در اعتبارات عمرانی هم کاهش وجود داشته ولی اندک بوده است به طوری که از حدود ۶۴ هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان حدود ۲۰۰۰ میلیارد تومان کاسته شده و به ۶۲ هزار میلیارد تومان رسیده است.
افزایش هزینه جاری
اما هرچند افزایش حقوق و دستمزد به دلیل فشارهای تورمی اخیر اجتناب‌ناپذیر است، با این حال این موضوع بدین معناست که برای حمایت از معیشت مردم لازم است سهم بودجه جاری دولت به اندازه کافی تامین شده باشد.
تجربه بودجه‌ریزی سال‌های گذشته کشور نشان می‌دهد بودجه عمرانی همواره قربانی اصلی منابع جاری دولت بوده تا بودجه اختصاص داده شده به طرح‌های عمرانی همواره حاشیه امنی برای منابع تامین نشده‌اش باشد. در حال حاضر طرح‌های نیمه‌تمام دولت در سطح استانی حدود ۷۰ هزار، در سطح ملی ۵۸۰۰ و در مجموع حدود ۷۶ هزار طرح است که هر سال و به دنبال برنامه بودجه‌ریزی دولت، سهم مشخص شده برای تامین این طرح‌ها به منبعی برای هزینه‌های جاری دولت تبدیل شده است تا همواره طرح‌ها و پروژه‌های عمرانی از اولویت برنامه‌ای دولت خارج شود.
آن‌طور که دولت در تعیین بودجه عمرانی‌اش به دنبال آن است، اشتغال پایداری است که قرار است در خلال به سرانجام رساندن برنامه‌های عمرانی دنبال شود. این در حالی است که شرایط حاکم بر بازار اقتصادی و فقدان دسترسی به بازارهای تجاری جهانی و تنزل بیشتر جایگاه ایران در بازارهای جهانی، احتمال زمین خوردن پروژه‌ها و طرح‌های اقتصادی را تقویت می‌کند.
هرچند امروز نمایندگان مردم در مجلس به بحث و جدل در رابطه با جزئیات برنامه دخل و خرج دولت می‌پردازند، با این حال به نظر می‌رسد هر نوع تصمیمی که به بالا بردن هزینه‌های جاری دولت منجر شود، درنهایت به برداشت از بودجه عمرانی برای پرداخت‌های جاری خواهد انجامید؛ موضوعی که به انباشتگی دوباره طرح‌های نیمه‌تمام دولت در طول چند دهه گذشته منجر می‌شود.
رایزنی برای افزایش بودجه پروژه‌های عمرانی
در همین حال عضو کمیسیون عمران مجلس از رایزنی با دولت در راستای افزایش سهم پروژه‌های عمرانی در بودجه سال آینده خبر داد و گفت: دولت با توجه به طرح‌های عمرانی ایجاد اشتغال پایدار می‌کند.
یوناتن بت کلیا با اشاره به بررسی اجمالی لایحه بودجه ۹۸ در مجلس، گفت: با توجه به سخت شدن شرایط زندگی مردم و افزایش آمار بیکاری خواهان تجدیدنظر دولت در لایحه بودجه ۹۸ شده‌ایم.
نماینده مردم در مجلس با تاکید بر اینکه رقم بودجه طرح‌های عمرانی باید افزایش یابد، افزود: بسیاری از کشورهای پیشرفته با تسریع در تکمیل پروژه‌های عمرانی خود آمار اشتغال را در کشور افزایش می‌دهند، اما متاسفانه هر سال در کشور ما به علت کمبود منابع این نوع طرح‌ها که گاه مولد نیز هستند نیمه‌کاره رها می‌شوند.
وی با بیان اینکه دولت باید عزم خود را برای تزریق اعتبار جهت تکمیل پروژه‌های عمرانی جزم کند، تصریح کرد: بودجه طرح‌های عمرانی در سال آتی باید با رشد چشمگیر نسبت به سال‌های گذشته همراه شود زیرا ادامه روال قبلی بر آمار بیکاری در کشور هم خواهد افزود.
این نماینده مردم در مجلس دهم با اشاره به افزایش قیمت فرآورده‌های ساختمانی در ماه‌های اخیر گفت: دولت در تعیین بودجه عمرانی کشور باید این مهم را نیز مدنظر قرار دهد زیرا بی‌توجهی به این موضوع خود عاملی برای توقف در تکمیل طرح‌هاست.
بت کلیا با اشاره به رایزنی‌های صورت گرفته با دولت در خصوص رقم بودجه عمرانی کشور افزود: شکی در کمبود بودجه به طور عام نیست اما دولت باید بداند هزینه‌کرد در بخش عمرانی کشور نوعی سرمایه‌گذاری و حتی کاهش چشمگیر بیکاری است.
وی ادامه داد: مجلس آماده هر نوع همکاری با دولت برای جذب منابع بیشتر برای بخش عمرانی کشور است از این‌رو حتی در زمان بررسی بودجه در کمیسیون تلفیق نیز پیشنهادات مناسبی از سوی نمایندگان مطرح خواهد شد. عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی یادآور شد: دولت باید از منابع بخش خصوصی و همچنین سرمایه‌گذاران خارجی در سال آتی برای تکمیل پروژه‌های عمرانی به نحو احسن استفاده کند، زیرا این دو اهرم مناسبی در جهت تقویت بودجه کشور هستند.
اقتصاد کلان
لینک کوتاه :