موانع جذب سرمایه‌گذاری خارجی
مجیدرضا حریری*کشوری را در نظر بگیرید که تحت سیاست‌های محدود‌کننده آمریکا قرار ندارد، سیستم بانکی فعالی دارد و نقل‌و‌انتقال پولی وی با دیگر کشورها به راحتی انجام می‌شود. در این شرایط نیز سرمایه‌گذار خارجی زمانی به بازار اقتصادی این کشور ورود می‌کند که بتواند در یک فضای امن اقتصادی بیشترین بازده را از فرآیند سرمایه‌گذاری‌اش کسب کند.
حال ایران را تصور کنید که تحت سخت‌ترین تحریم‌های آمریکا قرار دارد و مراودات مالی وی با جهان به راحتی انجام نمی‌شود. در این شرایط سرمایه‌گذار خارجی باید به امید کدام بازدهی مثبت به بازار اقتصادی ایران ورود کند؟
افزون بر این، ایران وضعیت مناسبی در حوزه شاخص‌های بین‌المللی ندارد. بیش از دو دهه است که رتبه ایران در شاخص فضای کسب‌وکار سه‌رقمی است و وضعیت جذابی برای ورود سرمایه‌گذار خارجی ندارد.
در رتبه‌بندی‌های شاخص رقابت‌پذیری و آزادی‌های اقتصادی نیز سال‌هاست ایران وضعیت مساعدی ندارد. همچنین رتبه ۱۴۱ ایران در بین حدود ۱۶۰ کشور جهان در حوزه شفافیت اقتصادی و مالی نیز گویای وضعیت نامناسب اقتصاد ایران در این شاخص اقتصادی است.
حال در چنین وضعیتی و با وجود فقدان فضای امن سرمایه‌گذاری، چگونه می‌توان به حضور سرمایه‌گذاران خارجی در بازارهای اقتصادی ایران امیدوار بود؟
بر اساس برآوردهای آماری، میزان جذب سرمایه‌های خارجی کشور در طول ۴۰ سال گذشته حدود دو میلیارد دلار بوده است، این در حالی است که میزان جذب سرمایه‌گذاری در دیگر کشورهای جهان بیش از ۷۰ میلیارد دلار در سال برآورد می‌شود.
این موضوع نشان می‌دهد که میزان جذب سرمایه‌گذاری خارجی در ایران در طول چهار دهه گذشته تنها به اندازه یک سال جذب سرمایه‌گذاری در دیگر کشورهای جهان بوده است.از سوی دیگر سرمایه‌گذاری‌های خارجی جذب شده در طول ۴۰ سال گذشته به حوزه‌های نفت و گاز و پتروشیمی محدود می‌شود؛ حوزه‌هایی که در انحصار مستقیم دولت قرار دارد. با این حال تلاش کشور برای افزایش صادرات نفت با وجود تحریم‌ها از راه‌حل‌های سیاسی می‌گذرد نه راه‌حل‌های اقتصادی.
* رییس اتاق بازرگانی ایران و چین
اخبار برگزیدهاقتصاد کلانیادداشتلینک کوتاه :
