ایران به بیشتر از قصاص می‌اندیشد
حمید تهرانی*در پی این هشدارها میزان هوشیاری آمریکایی‌ها و حتی همدستان‌شان مانند اسراییل و عربستان به حداکثر رسیده است. این وضعیت دشوار البته ناشی از هراس در مورد تلافی‌جویی ایران است، به ویژه آنکه مقامات مختلفی در جمهوری اسلامی ایران بر نظامی و کوبنده بودن ضربه ایران برای انتقام‌گیری خون سردار قاسم سلیمانی و همراهانش تاکید کرده‌اند.
با این وضع برای تصمیم‌گیران در پنتاگون، کاخ سفید و لانگلی ویرجینیا (مقر CIA) تردیدی باقی نمانده که باید منتظر دریافت یک حمله نظامی سخت از سوی ایران باشند. اکنون در محافل رسانه‌ای و سیاسی ایالات متحده شاید یکی از مهم‌ترین پرسش‌های ملی، این باشد که پاسخ ایران چه صورتی دارد و چه چیزی را هدف قرار خواهد داد؟اما آنچه کمتر به آن توجه شده، این نکته است که هدف قرار دادن یک سرمایه فیزیکی که قابل تجدید باشد- مانند یک ناو هواپیمابر- در واقع تخفیف دادن مقام سردار شهید ایران است چراکه حتی اگر ایران ده‌ها قاسم سلیمانی داشته باشد، باز هم هر یک از آنها سرمایه‌ای محسوب می‌شود که نه فقط قابل جایگزینی نیست بلکه این‌گونه سرمایه‌ها را اصولا نمی‌توان و نباید با مبالغ مادی مقایسه کرد یا تطبیق داد.
به همین دلیل نابود کردن یک سرمایه انسانی ایالات متحده می‌تواند پاسخی متناظر و قابل قبول در برابر ترور قاسم سلیمانی باشد. چه، سرمایه انسانی برابر یا به لحاظ اهمیت برای ایالات متحده بالاتر، دقیقا شرایط چشم در برابر چشم و آنچه به عنوان قصاص در آموزه‌های اسلامی گفته شده را تداعی می‌کند.اما ایران به چیزی بسیار بیشتر از قصاص می‌اندیشد. هرچند ستاد کل نیروهای مسلح عراق دستور محدودیت انجام عملیات از سوی نیروهای آمریکایی را تصویب و صادر کرده و با این دستور، از این پس نیروهای آمریکایی حق انجام عملیات در محدوده سرزمینی عراق بدون اخذ اجازه از حکومت بغداد را ندارند ولی بعید به نظر می‌رسد که تهران و متحدانش به این حد بسنده کنند چنان‌که امروز و در بغداد پارلمان عراق موضوع پایان دادن به حضور نظامی ایالات متحده در عراق و لغو معاهده نظامی میان دو کشور را بررسی می‌کند.
روشن است که هم‌اکنون ایالات متحده با زیر پا گذاشتن مفاد این توافقنامه، زمینه را برای لغو یکطرفه آن از سوی مقامات عراقی آماده کرده است. این موقعیت بی‌نظیر شرایطی را برای تهران به وجود آورده تا بتواند به آرزوی چند‌‌ساله‌اش برای اخراج نظامیان آمریکایی از خاک همسایه غربی خود دست یابد.
البته با وجود نیروهای حشدالشعبی و اتحاد دوفاکتوی نیروهای نظامی رسمی و غیررسمی عراق، نگرانی در مورد تبعات امنیتی اخراج ایالات متحده از خاک عراق به حداقل کاهش یافته است و تهران می‌تواند در مورد حفاظت از امنیت عراق در صورت بروز خطر امنیتی تضمین‌های لازم را به بغداد بدهد. از این‌رو پارلمان عراق در یک تصمیم‌گیری جسورانه، امروز می‌تواند رای به اخراج نظامیان ایالات متحده از عراق بدهد و برای این اخراج ضرب‌الاجل نیز تعیین کند.
اگر این تصمیم گرفته شود و زمینه خروج اجباری نیروهای نظامی آمریکا از خاک عراق هموار شود آنگاه دونالد ترامپ با ترور فرماندهان ارشد ایرانی- عراقی، دست به انتحار سیاسی زده و یکی از مهم‌ترین پایگاه‌های سرزمینی خود را در خاورمیانه از دست داده است. این اخراج البته پایه‌های حضور آمریکایی‌ها در ادلب سوریه را نیز لرزان می‌کند و ممکن است در گام بعدی ایران کمر به پاکسازی آمریکایی‌ها از خاک سوریه ببندد.
در این صورت بازی برده ترامپ با شکست فاحش در خاورمیانه معاوضه خواهد شد به ویژه آنکه با خروج آمریکایی‌ها از عراق و سوریه، تل‌آویو در برابر ایران و آنچه رهبران هوادار جمهوری اسلامی ایران به آن محور مقاومت می‌گویند، تنها و بی‌دفاع خواهد شد. از این‌رو است که تلاش برای وارد کردن واشنگتن به خروج از خاورمیانه و به ویژه عراق و سوریه می‌تواند به عنوان یک اقدام تلافی‌جویانه موثر مدنظر قرار گیرد.
این اقدام سیاسی در عین حال مانع انجام عملیات نظامی علیه منافع، چهره‌ها یا پایگاه‌های ایالات متحده نیست. به همین دلیل گمان غالب در مورد رفتار تلافی‌جویانه ایران آن است که اقدام‌های تلافی‌جویانه ایران در قبال ترور سپهبد سلیمانی احتمالا چند وجهی و درازمدت است.
اخبار برگزیدهیادداشتلینک کوتاه :