روز سوم – تاریخچه بورس
پیدایش واژه بورس به قرن ۱۵ میلادی در کشور بلژیک بر‌می‌گردد. در آن زمان بازرگانان شهر بوروژ در شمال بلژیک در میدانی روبه‌روی منزل شخصی به‌نام واندر بورس جمع می‌شدند و به خرید و فروش محصولات خودشان می‌پرداختند. از همین رو به مکان‌هایی که مردم به خرید و فروش یک یا چند محصول مبادرت می‌کردند به بورس آن محصول معروف شد.
در آن زمان هر کسی می‌توانست به خرید و فروش محصولی در مکان بورس بپردازد و قانون و مقررات خاصی در آنجا حاکم نبود اما با گذشت زمان قوانین خاصی در این مکان‌ها حکمفرما شد از جمله آنکه هر کسی اجازه خرید و فروش در آن بازار بورس را نداشت و تنها بازرگانان، صرافان و دلالان اجازه خرید و فروش را داشتند. با رشد حجم معاملات و استقبال مردم، مکان‌های بورس که تا پیش از آن فضا‌های غیرمسقفی بودند تبدیل به مکان‌هایی زیبا و مسقفی شبیه به تالار شدند.
بازرگانان از دیرباز همواره به دنبال کاهش ریسک تجارت خود بودند. از این رو برای کاهش ریسک کسب‌و‌کارشان علاقه‌مند به شراکت بودند. آنها بر این باور بودند که با شراکت می‌توان میزان ضرر را میان شرکا تقسیم کرد و در زمان سود نیز سود حاصله تقسیم می‌شود. این باور بازرگانان آنها را به سمت تشکیل شرکت‌های سهامی سوق داد.
اولین شرکت سهامی ماسکوی نام داشت که در سال ۱۵۵۳ با مشارکت عده‌ای از تجار روسی ایجاد شد.
با گذشت زمان و افزایش مبادلات تجاری نیاز به تجمیع سرمایه و شرکای جدید روز‌به‌روز احساس می‌شد. از این رو پیدا کردن شرکای جدید نیازمند مراکزی بود که در آنجا دارندگان سرمایه و متقاضیان سرمایه یکدیگر را پیدا کنند. از این رو چنین مراکزی به بورس معروف شدند که در آنجا شرکت‌های سهامی سهم‌شان را به دارندگان سرمایه می‌فروختند.
اولین بورس اوراق بهادار جهان در قرن ۱۷ میلادی در شهر آمستردام هلند تشکیل شد و کمپانی هند شرقی اولین شرکتی بود که سهام خود را در آن عرضه کرد.
در قرن ۱۸میلادی، آغاز فعالیت‌های بورسی با ایجاد ساختمان مجللی در لندن توسط معامله‌گرانی که تا آن زمان در قهوه‌خانه‌های لندن معامله‌گری می‌کردند وارد فصل تازه‌ای شد.
یکی از بزرگ‌ترین بورس‌های دنیا بورس نیویورک است که در ۱۷ می۱۷۹۲ میلادی توسط ۲۴ کارگزار سهام در خیابان وال‌استریت نیویورک تشکیل شد.
با شروع به کار بورس‌های بزرگ جهان، سایر کشورها نیز دارای بورس شدند تا جایی که کمتر کشوری را پیدا خواهید کرد که دارای بازار بورس نباشد.
در سال ۱۳۱۵ هجری شمسی، اساسنامه داخلی بورس توسط شخصی بلژیکی تهیه و به مسوولان ایرانی آن زمان ارائه شد. اما به دلیل شرایط جنگ جهانی دوم، موضوع اجرا و بررسی بورس در ایران ۲۵ سال به تاخیر افتاد تا اینکه در سال ۱۳۴۱ کمیسیونی در وزارت بازرگانی با حضور نماینده این وزارتخانه و نماینده وزارت دارایی و همچنین نماینده بانک توسعه صنعتی و معدنی ایران تشکیل و موافقتنامه بررسی بورس سهام در این کمیسیون تنظیم شد.
در اواخر همان سال هیاتی از بورس بروکسل برای مشارکت در راه‌اندازی بورس ایران به کشورمان دعوت شدند و پس از چهار سال قانون تشکیل بورس اوراق بهادار در مجلس تشکیل و برای اجرا از وزارت اقتصاد به بانک مرکزی ابلاغ شد. یک سال پس از ابلاغ در ۱۵ بهمن ۱۳۴۶ بورس بهادار تهران با انجام چند معامله روی سهام بانک توسعه صنعتی و معدنی که بزرگ‌ترین مجتمع واحد‌های تولیدی و اقتصادی در آن زمان به شمار می‌رفت کار خود را آغاز کرد و پس از آن بازار بورس کشورمان دستخوش فراز‌و نشیب‌های بسیاری بود.
یکی از مهم‌ترین تحولات بازار بورس کشورمان در یکم آذر‌ماه سال ۱۳۸۴ با تاسیس قانون جدیدی تحت عنوان قانون بازار اوراق بهادار صورت گرفت. این قانون ضمن رفع برخی از نقصان بازار بورس زمینه توسعه گسترده بورس در ایران را فراهم کرد.
در ایران چهار بورس رسمی زیر نظر سازمان بورس اوراق و بهادار فعالیت می‌کنند که به شرح زیر هستند:
۱- بورس اوراق بهادار تهران (شامل سهام شرکت‌ها و سایر اوراق بهادار مانند اوراق مشارکت)
۲- فرابورس ایران (همچون بورس اوراق و بهادار تهران، سهام شرکت‌ها و سایر انواع اوراق بهادار مانند اوراق اجاره و اوراق امتیاز تسهیلات مسکن)
۳- بورس کالای ایران (انواع کالاها مانند محصولات پتروشیمی، فلزات، محصولات کشاورزی و…)
۴- بورس انرژی (حامل‌های انرژی از جمله برق)
آموزش رایگانلینک کوتاه :
