درآمد زایی از خیابان
جهان صنعت نیوز| گروه جامعه- ترافیک و حجم بالای ماشین‌های شخصی در خیابان‌های تهران که ظرفیت این تعداد خودرو را نداشت باعث شد طرح زوج و فرد برای مدتی راهکار خوبی در جهت کنترل ترافیک و آلودگی هوای کلانشهر تهران باشد. حالا چند وقتی می‌شود که طرح زوج و فرد هم پاسخگوی ترافیک شهر تهران نیست و معاون شهردار تهران از حذف طرح زوج و فرد در سال آینده خبر داده و همچنین خاطرنشان کرده که در ادامه برنامه‌ها محدوده زوج و فرد به حلقه دوم طرح ترافیک تبدیل می‌شود.
طرح زوج و فرد از ابتدا اشتباه بود
محسن پورسیدآقایی با بیان اینکه طرح ترافیک امسال در تهران به خوبی اجرا شد و تاثیر مستقیم در کاهش آلودگی و ترافیک داشته است، گفت: مطالعات زیادی انجام داده‌ایم و برنامه‌های جدی در این باره داریم. همچنین باید حملونقل عمومی توسعه یابد که مردم رغبت کنند از این سیستم استفاده کنند و کمتر از خودروی شخصی برای تردد استفاده کنند. بر اساس گفته‌های محسن پورسیدآقایی بنا بر تصمیم شورای ترافیک تهران و شورای شهر تهران قرار بر این بود که در صورت موفقیت‌آمیز بودن طرح ترافیک، این طرح به محدوده زوج و فرد نیز تسری یابد. مطالعات نشان داده طرح زوج و فرد، طرح اشتباهی بوده که در بلندمدت نه تنها آلودگی هوا را کاهش نداده بلکه سبب شده مردم به سمت خرید خودروی ارزان‌قیمت اما پلاک مخالف گرایش پیدا کنند و این امر موجب افزایش آلودگی هوا شود و لازم است برای کاهش آلودگی هوا طرح زوج و فرد ملغی شود. براین اساس دیگر پلاک خودرو ملاک تردد در محدوده نیست و همه خودروها با هر پلاکی می‌توانند آزادانه تردد کنند اما هزینه ورود به حلقه دوم طرح ترافیک یا همان محدوده زوج و فرد یک‌سوم هزینه طرح ترافیک خواهد شد.
تغییر رفتار شهروندان، دلیل حذف طرح زوج و فرد
علی پیرحسین لو، مشاور معاون حملونقل و ترافیک شهرداری تهران نیز در رابطه با شیوه اجرای طرح ترافیک ۹۷ بیان کرد یکی از اهداف اجرای طرح ترافیک تغییر رفتار شهروندان در نظر گرفته شده است. بر همین اساس تصمیم گرفته شد عوارض و تعرفه طرح ترافیک ۹۷ نه ثابت باشد و نه از قبل مجوز طرح ترافیک فروخته شود بلکه عوارض پرداختی بر اساس میزان حضور در طرح ترافیک باشد. نتیجه اعمال شیوه جدید محاسبه طرح ترافیک در شهر نیز کاملا مشهود بوده و محدوده طرح ترافیک به میزان محسوس و در ساعات اوج تحت کنترل درآمده است. هم‌اکنون در ساعت اوج ترافیک در صبح به صورت کامل و در عصر به صورت نسبی مشکلی در محدوده ترافیک نداریم و حتی با ورود به نیمه دوم میزان تقاضای ورود به طرح تحت کنترل بوده و خللی در این حوزه به وجود نیاورده است. پیرحسین‌لو در ادامه توضیحات خود اضافه کرد: از زمان اجرای طرح ترافیک صحبت بر تغییر سر شیوه و کنترل تردد خودروها در محدوده زوج و فرد مطرح بود، اما با توجه به اجرای طرح ترافیک ۹۷ به شکل جدید امکان اجرای توامان این دو طرح وجود نداشت چرا که ما اعتقاد داشتیم اجرای این دو طرح قدری برای شهروندان سخت خواهد بود بنابراین تصمیم گرفتیم شیوه اجرای طرح زوج و فرد را به سال ۹۸ موکول کنیم. بر همین اساس در سال ۹۸ طرح زوج و فرد برای رانندگانی مجاز خواهد بود که آنها عوارض روزانه را بر حسب ورود خودروهایشان و البته آلایندگی خود پرداخت کنند به طوری که رقم طرح زوج و فرد یک‌سوم طرح ترافیک خواهد بود. مهم‌ترین انگیزه برای اجرای این طرح این است که طرح زوج و فرد منسوخ شده است و ما با استفاده از تجربیات جهانی که حتی اعلام شده میزان آلایندگی در طرح زوج و فرد به مراتب بیشتر از طرح ترافیک است این طرح را اجرا خواهیم کرد. مشاور معاون حملونقل و ترافیک شهرداری تهران ادامه داد: با توجه به اینکه طرح زوج و فرد در سال‌های اخیر اجرا شده است بسیاری از شهروندان برای ورود به طرح زوج و فرد اقدام به خرید خودرو‌های دست دوم و آلاینده می‌کنند و همین امر باعث افزایش میزان آلایندگی هوا می‌شود. طرح زوج و فرد از سال آینده و از ابتدای سال اجرا خواهد شد چرا که بستر اجرای این طرح فراهم شده و همان‌طور که در ابتدای اجرای طرح ترافیک ۹۷ اعلام شد زوم دوم این طرح با اجرای طرح زوج و فرد تکمیل خواهد شد و قطعا طرح زوج و فرد در کنترل آلایندگی تاثیر خواهد داشت.
ناهماهنگی پلیس راهور و معاونت حملونقل
در حالی که شهرداری تهران قصد دارد سال آینده محدوده زوج و فرد در تهران را حذف کند؛ رییس پلیس راهور تهران بزرگ تاکید می‌کند، هیچ برنامه‌ای در این زمینه نداریم.
طرح ترافیک جدید تهران اواخر سال گذشته تصویب شد؛ اعضای اصلی شورای ترافیک همچون پلیس، استانداری و... در جلسات مختلف کلیات طرح را پذیرفتند اما همه این افراد دغدغه داشتند که با اجرای طرح جدید، به چه مقدار آلودگی هوا و ترافیک کاهش می‌یابد؟ پلیس ابتدا با اجرای این طرح مخالفت کرد و گفت این طرح ناپخته است و در نهایت پذیرفت که این طرح در تهران اجرایی شود. از سوی دیگر رییس شورای شهر تهران صراحتا تاکید کرد: طرح زوج و فرد حذف نمی‌شود. محسن هاشمی با اشاره به اظهارات معاون حملونقل ترافیک شهرداری تهران درخصوص طرح زوج و فرد گفته بود: بر اساس اعلام این معاونت قرار است هر خودرویی که وارد طرح زوج و فرد شود هزینه پرداخت کند که البته این موضوع هنوز در شورا بررسی نشده است.
بعد از انتشار این اخبار پلیس واکنش نشان داد و گفت: اصلا برای تغییر محدوده زوج و فرد برنامه نداریم. محمد مهماندار رییس پلیس راهور تهران بزرگ بیان کرد: هیچ مصوبه‌ای در مورد تغییرات طرح زوج و فرد در شهر تهران به تصویب نرسیده است و اینکه یک نفر از اعضا، در مورد تغییر محدوده یا شرایط طرح زوج و فرد صحبت کند، احتمالا نظر شخصی ایشان است.
در این میان محسن پورسیدآقایی درباره اینکه پلیس راهور با انتشار خبر اخذ عوارض در طرح زوج و فرد، گلایه‌های شدیدی را نسبت به معاونت حملونقل و ترافیک شهرداری تهران داشته است این انتقادات را بی‌اهمیت دانست و اعلام کرد: در واقع ما با کار کارشناسی طرح اشاره‌شده را مطرح کرده‌ایم.
حذف زوج و فرد باید در جهت تکمیل طرح‌های دیگر باشد
با توجه به مخالفت برخی مردم، کارشناسان و پلیس راهنمایی و رانندگی در رابطه با حذف طرح زوج و فرد، حسین ایمانی، جامعه‌شناس شهری و استاد دانشگاه موافق این طرح است اما به شرطی که زیرساخت‌های لازم انجام شده باشد. این جامعه‌شناس شهری به «جهان‌صنعت» گفت: تا جایی که می‌دانم برای این طرح سازوکار‌هایی انجام شده و تهران با این طرح تازه شبیه سایر کلانشهر‌های دنیا می‌شود. به دلیل تراکم و انباشتگی در مرکز شهر، فضا کالایی کمیاب و محدود می‌شود و نمی‌تواند به تمام مردم یک شهر تخصیص داده شود. این دقیقا مشکلی است که ما در تهران داریم و در نتیجه برای استفاده بهینه از فضا باید سیاست‌های مالی را دنبال کنیم. البته باید این نکته را مد نظر بگیریم که حذف طرح زوج و فرد باید در تکمیل سیاست‌های دیگر باشد و همچنین دسترسی مردم را به مکان‌های عمومی بالا ببرد تا مردم بتوانند به جای استفاده از خودرو‌های شخصی به ایستگاه‌های مترو و اتوبوس دسترسی داشته باشند یا مسیرهای دوچرخه‌سواری را در شهر پیش‌بینی کنند. روی این موضوع تاکید دارم که حذف طرح زوج و فرد باید در راستای تکمیل نظام حملونقل عمومی باشد. سوال اینجاست که در ازای حذف طرح آیا زیرساختی فراهم کرده‌اند یا طرحی برای دسترسی مردم به وسایل نقلیه ریخته شده است؟
این کارشناس شهری در ادامه به این نکته اشاره می‌کند که در تمام دنیا مردم برای استفاده از امکانات شهری هزینه پرداخت می‌کنند. واقعیت این است که نمی‌توانیم تا ابد کالای عمومی و مجانی به مردم بدهیم. هیچ دولتی این کار را نمی‌کند مگر اینکه بسیار ثروتمند باشد. ما به اندازه کافی منابع نداریم و فراهم کردن امکانات عمومی هزینه دارد. دولت کمک چندانی به شهرداری نمی‌کند و شهرداری مجبور است برای تامین هزینه‌های خود به این سمت رو بیاورد؛ تهران هم شهر ثروتمندی است و زندگی کردن در آن هزینه دارد. حذف طرح زوج و فرد از سیاست‌های جامع حملونقل عمومی است.
طرح زوج و فرد از ابتدا اشتباه بود
ایمانی در بخش دیگری از صحبت‌هایش به این موضوع اشاره کرد که طرح زوج و فرد از ابتدا طرح عاقلانه‌ای نبود و قرار بود موقت باشد. این درست نیست که عده‌ای دسترسی به شهر را به خاطر شماره پلاک ماشین‌شان از دست بدهند. آن عده از افرادی که ثروتمند بودند دو خودرو داشتند و هر روز با وسیله شخصی تردد می‌کردند و برای آنها مشکلی پیش نمی‌آمد.
او در رابطه با این موضوع که پول‌هایی که از مردم برای ورود به محدوده طرح گرفته می‌شود در چه راهی صرف می‌شود اظهار کرد: مسوولان باید به صورت شفاف توضیح دهند هزینه‌هایی که از مردم جمع‌آوری می‌شود در کجا خرج می‌شود، در این صورت ابهام و اعتراض مردم از بین می‌رود. مردم آمادگی این را دارند اگر ببینند اوضاع و امکانات بهتر و بیشتر می‌شود حرفی نزنند اما باید برنامه‌ریزی و اصلاحات دقیقی روی این موضوع انجام شود و هزینه‌ها منصفانه باشد. از طرف دیگر می‌دانم که هدف شهرداری کاسبی و پول گرفتن از مردم نیست و به درآمدزایی فکر می‌کند. این تنها گوشه‌ای از برنامه ترافیکی هوشمند شهرداری است و شهرداری هم موظف است ذکر کند که منابع مالی با چه هدفی هزینه می‌شود و شاخص تعیین کنند. برای مثال قید کنند تا فلان تاریخ چند ایستگاه مترو اضافه می‌شود یا مثلا چند اتوبوس به ناوگان حملونقل اضافه خواهد شد.
لینک کوتاه :