در ستایش اسکندر فیروز مردی که آهوان برایش گریستند
وحید استرون * نالههای دردمند توله خرسی که بهار امسال، بیتوجه به التماس بانوی شمالی، سنگسار شد، این درد را بیشتر میکند. اسکندر فیروز در خانوادهای عاشق طبیعت در شیراز متولد شد و توانست خیلی زود و بینیاز از القاب و شجره خانوادگی، طبقه اجتماعی و پستهای حکومتی، فیروزگون به نگین گوهربار محیطزیست ایران تبدیل شود و در این راه گامهای ارزشمندی بردارد.
عشق زندگی در وجودش موج میزد. او نیم قرن پیش تفنگ شکاریاش را برای همیشه با دوربین عکاسی مبادله کرد و پنج سال پس از آن تاریخ، در مقام قائممقام دبیرکل اجلاس استکهلم، بسیار کوشید تا پنجم ژوئن، به عنوان روز جهانی محیطزیست نامگذاری شود. به گفته محمد درویش (کارشناس محیطزیست): «انسان شریفی که یکان یکان از روزهای زندگیاش به عشق زندگی، ایران و طبیعت گذشت و البته ایرانش به توان دو بود! زیرا او نه فقط عاشق خاک پاک ایران بود که مادر فرزندانش هم ایران بود؛ زنی خردمند، صبور و عاشق که آرزوی هر مردی است تا به واسطه برخورداری از چنین همسری در کنارش، بتواند ردپای ژرفتری از خود در دنیای آدمزمینیها باقی گذارد…».
با کوشش او مناطق چهارگانه تحت حفاظت ایران با نامهای پارک ملی، اثر طبیعی ملی، پناهگاه حیاتوحش و منطقه حفاظتشده، تعیین شد. فیروز در سال ۱۳۵۰ بنیانگذار مهمترین کنوانسیون جهانی محیطزیستی در ایران (کنوانسیون ۱۳۴۹ در رامسر) و الهامبخش اندیشه توسعه پایدار در کنفرانس ۱۹۷۲ سران جهان در استکهلم سوئد، نویسنده ۹ کتاب وزین در حوزه محیطزیست ایران و جهان و مردی که دو دانشمند بهنام دنیا، یعنی پروفسور فرد هرینگتون و دکتر درک اسکات با افتخار از او خواستند تا مقدمهای بر کتابهایشان بنویسد.
تلاشهای فیروز، باعث شد کانون شکار به سازمان شکاربانی و نظارت بر صید بدل شود، که نقشی مهم در حفاظت از طبیعت ایران داشت؛ سازمانی که برگزاری کنوانسیون رامسر از دستاوردهای فعالیتهایش است. در سال ۱۳۵۰ نام سازمان شکاربانی و نظارت بر صید به سازمان حفاظت محیطزیست و نام شورایعالی شکاربانی و نظارت بر صید به شورایعالی حفاظت محیطزیست تبدیل شد و امور زیستمحیطی از جمله پیشگیری از اقدامهای زیانبار برای تعادل و تناسب محیطزیست نیز به اختیارات قبلی آن افزوده شد.. به قول فرودسی، شاعر بزرگ ایرانی «ز یزدان و از ما بر آن کس درود، که تارش خرد باشد و داد پود».
وحید استرون روزنامهنگار
اخبار برگزیدهیادداشتلینک کوتاه :