کرونا، آوردگاه جدی رهبران جهان
مهدی مطهرنیا * آنچه که تجربه تاریخی نشان داده است دولتهای اقتدارگرای شرقی در پنهان کردن آنچه که رخ میدهد ید طولایی دارند. اکنون بر اساس معادلات ریاضی و جلوههای گوناگون خبری آنچه که به عنوان تعداد بیماران کرونایی در چین از سوی دولت چین اعلام شده است با شک و تردید روبهرو است و به تبع آن جان باختگان.از سوی دیگر در دولتهایی مانند ایالات متحده با وجود رسانههای گوناگون و شکلگیری دموکراسی متکی بر نیروهای اجتماعی و مدنی پنهانکاری نمیتواند ادامه داشته باشد، بنابراین میبینیم که در برخورد با این بحران، ترامپ در وهله اول در تلاش است بهگونهای برخورد کند که بحران را سادهانگاری و سادهسازی کند، اما به سرعت مجبور است که در پرتو گزارش گسترش بیماری، تعداد کشتهشدگان و آنچه رخ داده است تن به اعتراف دهد، حال آنکه رهبران کشورهای اقتدارگرای شرقی هنوز هم بر این باور هستند که کمترین میزان تلفات را داشتهاند.
چین که خود به عنوان منشأ و زایشگر جغرافیایی شیوع و گسترش ویروس کرونا شناخته شده است، هیچ گاه بر آن نبوده که در نوع برخورد خود با این ویروس کشنده مسوولیتپذیر باشد.اما از سوی دیگر آنچه که در آمریکا دیده میشود آن است که ایالات متحده آمریکا و دولت فدرال مجبور است در برابر دولتهای دیگر ایالات پاسخگو باشد و نه تنها در برابر ایالات دیگر بلکه در برابر مردم جهان از طریق رسانههای آزادی که میتوانند اطلاعات موجود در آمریکا را به جهان مخابره و زمینههای دقیقتر آن را از طریق این بافت موقعیتی فراهم کنند، پاسخگو باشد.
ترامپ ابتدا با ساده نگاه کردن به بحران تلاش کرد آن را در یک وضعیت تقلیلگرایانه تعریف کند اما با توجه به گسترش بحران و اعلام آن به عنوان یک اپیدمی جهانی از سوی سازمان بهداشت جهانی تلاش کرد گزارش صحیحی از تعداد کشته شدگان و مبتلایان ارائه دهد و نباید این نکته را نیز فراموش کنیم که یک چک هزار دلاری ماهانه به منازل افراد نیازمند ارسال خواهد شد.
در دولت ترامپ تلاش بر این است که زمینههای ایجاد قرنطینه را بهگونهای فراهم کنند که شهروندان ایالات گوناگون رفت و آمد کمتری را داشته باشند. بنابراین در عین حال که عملکرد ترامپ در سادهانگاری این ویروس را مورد انتقاد قرار میدهیم باید به این نکته هم توجه کنیم که در ادامه و استمرار این ویروس رییسجمهور آمریکا در تلاش است با ایجاد فضایی مثبت برای کنترل این ویروس، یک فضای آزاد مطبوعاتی فراهم کرده است. او با تاختن به رسانهها و مطبوعات نسبت به سایر روسایجمهور آمریکا پیشرو بوده اما از طرف دیگر در زمینه اجرایی و عملیاتی و ساماندهی اقتصادی و اشتغال و کاهش بیکاری موفق عمل کرده است اگرچه گسترش این ویروس در آمریکا در آستانه انتخابات ۲۰۲۰ آمریکا میتواند به چالشی بزرگ برای ترامپ بدل شود.
در این میان باید گفت با وجود گسترش ویروس کرونا آوردگاه جدی در برابر نه تنها ترامپ که سایر رهبران جهان با جهتگیریهای متفاوت سیاسی و ایدئولوژیک قرار گرفته است و این تنها ترامپ نیست که باید در این آوردگاه قابلیتهای خود را به نمایش بگذارد بلکه بسیاری از رهبران جهان در این زمینه با پرسشی جدی روبهرو هستند.جهان در حال نظاره حکومتهایی است که مدعیاند میتوانند حداقل به صیانت از نفس شهروندانشان بپردازند و اکنون اگر نتوانند به این مهم دست یابند حداقل به باور توماس اکنون ویروسی به نام کووید۱۹ به جان ملتها افتاده و دولتها متضمن صیانت از نفس شهروندان تحت نفوذ خود قرار دارند و این بدیهیترین وظیفهای است که دولتها باید انجام دهند. اگر حکومتها بخواهند نوعی کنترل جنبهای را انجام داده و از گسترش ویروس کرونا جلوگیری کنند باید زمینههای آن را نیز فراهم کنند.
اکنون ما باید نه تنها به آمریکا که به محیط نزدیک خود بنگریم و به عملکرد دولتها در محیط اطراف خود. به بیرون نگاه کنیم. در هر کشور دولتها و حکومت آن تا چه اندازه به بدیهیترین وظیفه خود در برابر ملتها یعنی صیانت از نفس آنها توجه میکنند و آیا آن را به جنگ بیولوژیک نسبت میدهند یا هزینههای گزافی را در برابر بدیهیترین وظیفه خود به انجام می رسانند؟
*کارشناس مسائل بینالملل
اخبار برگزیدهیادداشتلینک کوتاه :