رقابت بورس و مسکن
امین بیگانی * شاخص کل بورس تهران در هفته منتهی به ۹ «خرداد» ۹۹ با اصلاح ۴۸۲۰۹ واحدی مواجه شد و در محدوده ۹۳۸۵۴۹ واحد به کار خود پایان داد. این اصلاح در شاخص کل برابر با حدودا ۵ درصد بود اما در اکثر سهام بازار این مقدار بسیار بیشتر بود. شاخص هم‌وزن نیز کاهش ۹۹۸۶ واحد را تجربه کرد و در پایان در محدوده ۳۱۲۰۳۸ واحد ایستاد. اصلاح شاخص هم‌وزن اما معادل ۳ درصد بود. اصلاح در بازار طولانی شد و البته به تریدرهای تازه وارد آن روی دیگر خود را نشان داد تا تازه‌واردان و البته قدیمی‌های کم تجربه متوجه شوند بازار همیشه بر مدار صعود نیست و بازار سرمایه ترکیبی از صعود و اصلاح را در بطن خود در این دوره زمانی دارد.
ارزش معاملات
شادابی بازار سرمایه به ورود نقدینگی و جریان پول بستگی شدیدی دارد؛ طی هفته گذشته تنها سه روز کاری را در بازار شاهد بودیم و میانگین ارزش معاملات با کاهش دو هزار میلیارد تومانی در محدوده ۱۲۶۰۰ میلیارد تومان ثابت ماند. کاهش ارزش معاملات در روزهای اصلاح و منفی بازار می‌تواند نشانه مثبتی برای کلیت روند صعودی بازار باشد. اگر چه این کاهش ارزش معاملات را این روزها به بحث‌هایی مانند سهام عدالت، پیش‌خرید خودرو (که بحث نقدینگی اولیه حذف شد)، رونق نسبی بازار‌های موازی، تعطیلات وسط هفته و… گره می‌زنند اما به نظر، قانون کاهش حجم و ارزش معاملات در روزهای منفی، حرکت‌های صعودی بازار در این دو هفته نیز صدق کند و بازار را به حرکت‌های صعودی بعدی بازار امیدوارتر کند.
ورود کدهای جدید نیز به بازار ادامه دارد به طوری که در عرضه اولیه پتروشیمی آریا ساسول تعداد ۳۳۵۰۰۳۹ کد مشارکت کردند که نسبت به عرضه اولیه هفته گذشته خود بالغ بر ۲۷۷۲۷۲ کد جدید اضافه شدند. در هفته گذشته شاهد ورود بیش از ۱۷۵ میلیارد تومان نقدینگی جدید توسط کدهای حقیقی به بازار بودیم، این به معنی خرید این مقدار از نقدینگی توسط کدهای حقیقی از کدهای حقوقی در بازار است. در هفته‌ای که گذشت چهار صنعت خودرو، محصولات شیمیایی، بانک‌ها و فلزات اساسی بیشترین ارزش معاملات را از آن خود کردند.
مالیات بر خانه‌های خالی؛ حباب مسکن تخلیه می‌شود؟
وزیر راه‌وشهرسازی از دستور رییس‌جمهور برای رفع موانع اجرای قانون اخذ مالیات از خانه‌های خالی خبر داد و متذکر شد با مصوبه دولت موانع موجود بر سر راه اخذ مالیات از خانه‌های خالی برطرف می‌شود. همزمان معاون وزیر اقتصاد خبراز رایزنی با مجلس جدید برای تسریع در تصویب لوایح مربوطه داد. در بازار‌های مالی و دنیای سرمایه‌گذاری همیشه برگشت پول سرمایه‌گذاری شده در مدت زمان کمتر به عنوان پارامتری مهم در نظر گرفته می‌شود. در بازار بورس این مورد با بحث P/E شناخته می‌شود. اگر بخواهم ساده آن را توضیح دهم باید عرض کنم نسبت قیمت به سود (p/e) در بازار سرمایه نشان‌دهنده مدت زمان برگشت اصل سرمایه بر اساس سود مجامع آن شرکت براساس پریود سالانه است. برای مثال سهمی با سود‌سازی سالیانه ۵۰ تومان و قیمت سهام ۳۵۰ تومان، P/E 7 می‌گیرد یعنی شما وقتی آن سهم را با قیمت ۳۵۰ می‌خرید، ۷ سال زمان می‌برد تا با سود مجامع ۵۰ تومانی اصل سرمایه به شما برگشت داده شود. البته در این مبحث پیچیدگی پیش‌بینی سود‌سازی آینده شرکت و احتمال رشد سود آوری و… هم وجود دارد که موضوع این نوشته نیست.
اما آیا تا به حال به P/E بازار مسکن فکر کرده‌اید؟ یعنی اصل برگشت سرمایه در حالتی نرمال از اجاره خانه منزل که طی یک سال محاسبه شود. میانگین قیمتی در مناطق مختلف متغیر است. اما در یک حالت کوچک‌نمایی و بر اساس آمار منتشره می‌توان گفت برای یک مسکن یک میلیارد تومانی در حالتی خوشبینانه طی یک سال درآمد اجاره برابر با ۲۰ میلیون تومان است. یعنی ما برای مسکن P/E خوشبینانه ۵۰ واحد را داریم! این مقدار از برگشت سرمایه همخوانی مناسبی با پارامترهای اقتصادی ندارد و می‌توان گفت بازار مسکن ایران حباب سنگینی دارد. به نظر عزم دولت برای هموار کردن پارامترهای اقتصادی و واقعی‌تر شدن قیمت مسکن، این حباب را به سمت تخلیه شدن پیش ببرد. نکته مهم اما اینجاست که عده‌ای به اصطلاح تحلیلگر، بازار بورس تهران با P/E میانگین ۱۲ واحد را حباب می‌دانند اما بازار مسکنی با P/E 50 را حباب نمی‌دانند!
تاک بورس هنوز باده می‌دهد؟
بعد از یک دوره رشد شارپ در فروردین و اردیبهشت بازار بورس تهران طی دو هفته گذشته روزهای اصلاحی را پشت سر گذاشت و البته آخرین روز کاری را با مثبت به اتمام رساند؛ سوال اکثر فعالان بازار این است که این برگشت ادامه دار خواهد بود وروزهای مثبت و صعود خود را نشان خواهند داد یا این برگشت در کوتاه‌مدت بوده است و اصلاح بازار هنوز می‌تواند ادامه دار باشد. سناریوهای پیش روی بازار و شاخص کل نشان می‌دهد که اکثر سهم‌های شاخص ساز یک روند ۵ موجی اصلاحی را کامل کرده‌اند و می‌توان گفت برگشت آنها می‌تواند تا چند روز ادامه‌دار باشد، اما این برگشت در قالب موج صعودی بعدی است یا یک ریز موج اصلاح رو به بالا، موضوع بعدی است که برخی تحلیلگران به آن اشاره می‌کنند. حقیقت این است که بازار بعد از اصلاح اخیر کمی چاشنی احتیاط را بیشتر کرده است. خبرهای خوب برای بازار زیاد است؛ رشد دلار نیمایی به ۱۶ هزار تومان عملا قیمت و ارزش کالاهای صادراتی و سود آوری شرکت‌ها را دستخوش تغییرات مثبت می‌کند. همچنین این افزایش نرخ رونق دوباره‌ای به بورس کالا داده است و بسیاری از شرکت‌ها کالای خود را با قیمت‌های بالاتر نسبت به ماه‌های گذشته فروش خواهند زد. حمایت از بازار سرمایه از جانب دولت ادامه‌دار است؛ صحبت‌های چند تن از مجلس جدید نیز نشان می‌دهد درک سیاسیون جدید نیز از مهره چینی جدید در اقتصاد کشور آگاه هستند و سعی می‌کنند از این بازی محبوبیت برای خود جمع کنند. از طرفی نکته مهم بحث روانشناسی پول‌ها و توده‌های جدید است که وارد بازار شده‌اند و هیجانات آنها شدیدا بالاست به طوری که یا سهم را صف خرید می‌خواهند یا به سمت صف فروش می‌برند و همین باعث شده طی چند ماه گذشته شاهد رشد‌ها و اصلاحات تند در بازار باشیم. همین عامل آخر می‌تواند تمام پیش‌بینی‌های تکنیکالی را در هم شکند و هیجانات مثبت را بالاتر ببرد. به هر حال تمام صحبت‌های فعلی تکنیکالی دید کوتاه‌مدت دارد، اگر کمی عقب‌تر بایستیم و به روند کلی بازار از بالا نگاه کنیم، متوجه می‌شویم ورود نقدینگی به بازار ادامه دارد و امین‌ترین و قانونی‌ترین بازار مالی کشور همین بورس است که در میان‌مدت و بلندمدت نشان می‌دهد این بازار صعودی است و هزار باده ناخورده دردل خود دارد.
در هفته پیش‌رو
در این هفته بازار در حالی کار خود را آغاز خواهد کرد که آخرین روز معاملاتی را مثبت به پایان رساند و بر اساس آمار فیلترها ۱۹۰ سهم با صف خریدهایی به ارزش ۱۸۰۰ میلیاردتومان و ۱۲۸ سهم با صف فروش‌هایی به ارزش ۱۱۵۰ میلیارد تومان بسته شدند.
شنبه بازار کار خود را مثبت آغاز خواهد کرد و در نیمه اول فرصت‌های خوبی به شکارچیان سهام ناب خواهد داد و در نیمه دوم شنبه می‌تواند مثبت‌تر کار خود را ادامه دهد. در ادامه هفته اما انتظار می‌رود عرضه‌ها بیشتر شود و تقابل بین خریداران و فروشندگان افزایش یابد. حالا سهامداران به سود‌های کمتر راضی هستند و نوسانگیری در کلیت بازار افزایش می‌یابد. بودن نوسانگیر در بازار یک اتفاق طبیعی است و به جذاب شدن بازار و نقدشوندگی آن کمک می‌کند اما مهم این است که در آخر سال نوسانگیر سود بهتر و بیشتری کسب خواهد کرد یا سهامداری که سهم مناسب در زمان خوب خریداری کرده است و صبر با آگاهی را پیشه خود کرده است. توجه به سهامی که تجدید ارزیابی دارند، هنوز ادامه دارد و نقدینگی به سمت این سهم‌ها کشیده می‌شود.
بارنز می‌گوید: «اولین کار شما به عنوان یک معامله‌گر، تمرکز بر سود نیست بلکه تمرکز بر فرآیند صحیح معامله‌گری است. اگر تمرکز شما بر فرآیند صحیح باشد، سود نیز خواهد آمد.»
* تحلیلگر بازار سرمایه
اخبار برگزیدهیادداشت
لینک کوتاه :