نژادپرستی و شکست سیاسی ترامپ
مهدی مطهرنیا * تمام روسای جمهور ایالات متحده آمریکا با اندیشههای متفاوتی که در میان ۴۴ رییسجمهور ایالات متحده بروز کرده، نماینده دستگاه فرمانداری در ساختار قدرت در واشنگتندیسی محسوب میشوند. اما اکنون رییسجمهور ترامپ خود را نماینده مستقیم نظام فرمانداری و مغز متفکری میداند که به جای متعهد بودن به دموکراسی، متعهد به نظام سرمایهداری بینالمللی در چارچوب تعریف آمریکایی از آن است. بنابراین چندان تمایلی به حفظ پرستیژ دموکراتیک در موضعگیریهای سیاسی از خود به نمایش نمیگذارد و در تلاش است بیش از آنکه چهرهای از یک رییسجمهور لیبرالدموکرات به نمایش گذارد، به عنوان یک سرمایهدار اقتدارگرا و دارای قاطعیت در عمل در جهت ترمیم قدرت آمریکا شناخته شود. در نتیجه برخورد او با رسانه و مطبوعات، همپیمانان ایالات متحده و برخوردش حتی تظاهرکنندگان آمریکایی تا حدودی تحت تاثیر این گرایش خود را به نمایش میگذارد.
از طرف دیگر حزب دموکرات این کشور دچار فروپاشی درونی شده و تلاش برای یک وحدت عملیاتی در حمایت از جو بایدن است و با توجه به بحران کرونا و رویدادی که در روند نژادپرستی پنهان در لایههای گوناگون اجتماعی و سیاسی آمریکا بهوجود آمده در پی بهرهبرداری از این فضا برای ضربه زدن به ترامپی است که خود را موفق در انتخابات آینده ارزیابی میکند و در جایگاه یک رییسجمهور مستقر موفق، زمینههایی را در جهت پیروزی خود در انتخابات ۲۰۲۰ در سر میپروراند در حالی که وضعیت او در حال حاضر مخاطرهانگیز است و میتواند او را به لبههای پرتگاه سقوط نزدیک کند.
بحران کرونا موفقیتها و میراث او را در حصول به بالاترین میزان اشتغال و اوج شکوفایی اقتصادی پیش از پاندمی کرونا متزلزل کرده که میتواند منجر به سقوط او به دره شکست سیاسی شود چراکه او که توانسته بود قبل از بحران کرونا میزان اشتغال در آمریکا را در ۱۰۰ سال اخیر به بالاترین درصد موجود برساند و تا حدود زیادی اقتصاد ایالات متحده را به دوران طلایی خود نزدیک سازد. با توجه به بحران کرونا و تبعات ناشی از آن در امر واقع اقتصاد آمریکا با میزان بیکاری فزاینده به وجود آمده و نارضایتی مردم از وضعیت موجود که اگرچه دولت حداقلی در ایالات متحده در آن نقش مستقیمی ندارد، اما شعارهای ترامپ با فربهسازی نقش دولت در عرصه اقتصاد در جهت حمایت از مردم را به چالش کشیده، مواجه شده است.
در چنین فضایی نژادپرستی که در یاختههای بخشی از نیروهای اجتماعی و بخشی از پلیس ایالات متحده سابقهای طولانی دارد، در مینیاپولیس موجب ایجاد واقعهای میشود که در آن یک سیاهپوست با اقدام پلیس آمریکا جان خود را از دست میدهد و بالطبع در آمریکایی که نوعی آزادی اقدام برای نیروهای اجتماعی در جهت مبارزه با نهادهای قدرت در زمان کنشهای غیرقانونی فراهم است، موجی از تظاهرات را بهوجود میآورد که به شورش گرسنگان دامن زده و در این فضای ناشی از اثرات بحران کرونا به شدت گسترش مییابد.
اگرچه آمریکا با متهم ساختن دستگاه پلیس ایالتی و شخص پلیس خاطی و اخراج او و به دادگاه کشاندن او وارد عمل شده، اما گستره اعتراضات به بهانه همه این موارد در بستر نژادپرستی اکنون دامان دولت در واشنگتندیسی را گرفته و به کنارههای کاخ سفید نیز کشیده شده و مرکز اقتصاد جهانی یعنی نیویورک را نیز در آتش خود میسوزاند، بدین ترتیب به رکود اقتصادی آمریکا در کنار بحران آمریکا دامن خواهد زد.
در همین مسیر است که دموکراتها نیز درصدد استفاده از این فضا و جلب آرای آمریکاییها در انتخابات ۲۰۲۰ برمیآیند و در این راستا دست به اقداماتی زدهاند از جمله حضور نانسی پلوسی، رییس مجلس نمایندگان آمریکا در بین تظاهراتکنندگان و از سوی دیگر دیدار جو بایدن با رهبران سیاهپوست ایالات متحده و حضور بخشی از نیروهای حزب دموکرات در بین تظاهراتکنندگان همگی بهرهبرداری از این فضا برای انتخابات ۲۰۲۰ نیز به شمار میرود.
در نتیجه بحران کرونا و همآغوشی آن با بحران ناشی از تبعیض نژادی در جامعه آمریکا و گسترش تظاهرات در چارچوب نابسامانیهای اقتصادی حاصل از بحران کرونا، در کنار خود تلاش دموکراتها را در جهت ضربه زدن به ترامپ در انتخابات را به همراه داشته و این میتواند هجمه عظیمی را علیه رییسجمهور فعلی آمریکا راهاندازی کند تا در نوامبر امسال با مسائل عمدهای در انتخابات ۲۰۲۰ مواجه باشد و شاید وضعیت او را به وضعیت بوش اول در دهه ۱۹۹۰ نزدیک کند که بیش از یک دوره نتوانست به عنوان رییسجمهور ایالات متحده در کاخ سفید باقی بماند. اما ترامپ بر این نکته تاکید دارد که باوجود همه این فشار خواهد توانست سربلند از این آزمایشها خارج شود و افکار عمومی آمریکا را متوجه وضعیت کنونی و نقش خطیر او در مدیریت این بحران به نفع ملت آمریکا کند. باید منتظر ماند و دید که آیا ترامپ در این زمینه موفق خواهد شد یا نه.
* کارشناس مسائل بینالملل
اخبار برگزیدهیادداشتلینک کوتاه :