کسب درآمد برای انجام تعهدات پیشین
به گزارش جهان صنعت نیوز: در چنین شرایطی تمرکز بر تکمیل زیرساخت‌های شهرک‌های موجود از اهمیت بیشتری برخوردار است اما دلایل مختلفی همچون دستاوردسازی‌های سیاسی باعث علاقه‌مندی مسوولان به احداث شهرک صنعتی دولتی و کسب منافع مالی باعث تمایل عده‌ای برای کسب مجوز احداث شهرک‌های صنعتی خصوصی می‌شود. البته در این میان برخی کارشناسان معتقدند هدف اصلی از احداث این واحدهای جدید تامین سرمایه برای تکمیل زیرساخت‌های شهرک‌های فعلی است. در واقع عدم هزینه درآمدهای حاصل از فروش زمین شهرک‌ها به ایجاد و تکمیل زیرساخت‌ها مهم‌ترین چالش پیش‌روی واحدهای مستقر را شامل می‌شود. بنابراین سازمان شهرک‌های صنعتی با فروش زمین جدید به دنبال کسب درآمد برای تکمیل زیرساخت شهرک‌های قدیمی است و شاید چاره‌ای جز اخذ این راه‌حل نیز پیش‌رو نداشته باشد، هرچند که چنین تصمیمی اگرچه در کوتاه‌مدت مشکل شهرک‌های صنعتی فعلی را برطرف می‌کند اما در سال‌های آتی و با راه‌اندازی شهرک‌های جدید باری مضاعف بر دوش کشور خواهد بود.
تعطیلی ۲۰ درصدی واحدهای مستقر در شهرک‌های صنعتی
تعداد شهرک‌های صنعتی در حال بهره‌برداری کشور به ۸۴۰ مورد می‌رسد که براساس اعلام مدیرعامل شهرک‌های صنعتی زیرساخت حدود ۵۰ درصد این شهرک‌ها تکمیل شده اما در مابقی آنها محدودیت زیرساختی وجود دارد که مطابق منابع مالی کشور، سازمان شهرک‌های صنعتی نسبت به تکمیل زیرساخت این شهرک‌ها اقدام می‌کند.
همچنین تعداد کل واحدهای صنعتی به بهره‌برداری رسیده در شهرک‌ها و نواحی صنعتی سراسر کشور به ۴۴ هزار و ۸۹۲ واحد می‌رسد که از این تعداد، ۳۴ هزار و ۸۱۴ واحد صنعتی (معادل ۷۸ درصد) با اشتغال ۷۳۲ هزار و ۹۳۰ نفر (معادل ۸۱ درصد) فعال و تعداد ۱۰ هزار و ۷۸ واحد صنعتی (معادل ۲۲ درصد) با اشتغال ۱۷۱ هزار و ۴۴۸ نفر (معادل ۱۹ درصد) غیرفعال هستند.
همچنین از ۳۴ هزار و ۸۱۴ واحد صنعتی فعال مستقر در شهرک‌ها و نواحی صنعتی، ۱۴ هزار و ۱۵۶ واحد صنعتی (معادل ۵/۴۰ درصد کل واحدهای فعال) با ظرفیت کمتر از ۵۰ درصد و ۱۱ هزار و ۶۴۳ واحد صنعتی (۵/۳۳ درصد کل واحدهای فعال) با ظرفیت بین ۵۰ تا ۷۰ درصد و ۹ هزار و ۱۵ واحد صنعتی (۲۶ درصد کل واحدهای فعال) با ظرفیت بالای ۷۰ درصد در حال فعالیت هستند.
در میان واحدهای تعطیل شده هفت هزار و ۷۸۸ واحد صنعتی به علت کمبود نقدینگی (۷۷ درصد)، هزار و ۶۰۶ واحد صنعتی به علت فقدان بازار (۱۶ درصد)، ۳۱۸ واحد صنعتی به علت اختلاف شرکاء (۳ درصد)، ۲۴۴ واحد صنعتی به علت تامین مواد اولیه (سه درصد) و ۱۲۲ واحد صنعتی به علت نقصان ماشین‌آلات (یک درصد) تعطیل شده‌اند.
همچنین سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی برنامه دارد تا در سال جاری ۲۷ شهرک و ناحیه صنعتی جدید در سراسر کشور افتتاح کند و علاوه بر این تعداد شهرک، احداث شهرک صنعتی مرزی با کشور آذربایجان نیز در حال پیگیری است.
راهی برای تامین سرمایه
محسن ملایی عضو هیات‌مدیره شرکت خدماتی شهرک صنعتی عباس‌آباد در خصوص نیاز احداث ۲۷ شهرک صنعتی جدید در کشور به «جهان‌صنعت» گفت: تامین منابع مالی برای تکمیل زیرساخت‌های ناقص شهرک‌های صنعتی موجود در کشور اصلی‌ترین دلیل احداث این ۲۷ شهرک صنعتی جدید به شمار می‌رود. براساس قانون زمین جزو انفال به شمار می‌رود و سازمان شهرک‌های صنعتی با قیمت پایین زمینی را به منظور احداث شهرک صنعتی از منابع طبیعی دریافت می‌کند و این زمین را با قیمت بالاتری جهت احداث واحد صنعتی به فروش می‌رساند و در عوض مکلف می‌شود زیرساخت‌های مورد نیاز سرمایه‌گذاران را از محل درآمد فروش زمین تامین کند.
وی ادامه داد: اما متاسفانه در بسیاری از شهرک‌های صنعتی مطابق این قانون عمل نشده و در واقع درآمد حاصل از فروش زمین‌ها به تامین زیرساخت شهرک‌های صنعتی نرسیده و در حال حاضر بخش عمده‌ای از شهرک‌های صنعتی کشور با مشکل جدی تامین زیرساخت روبه‌رو هستند.
ملایی افزود: در این شرایط سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی برای تامین درآمد مورد نیاز برای تکمیل زیرساخت شهرک‌های موجود راهی جز فروش زمین جدید به سرمایه‌گذاران و صرف درآمد حاصل از آن در تکمیل زیرساخت واحدهای فعلی ندارد. راه‌حلی که اگرچه مشکل شهرک‌های فعلی را برطرف می‌کند اما سرمایه‌گذاران جدید را با مشکل روبه‌رو خواهد کرد.
شهرک‌سازی با انگیزه تامین منافع شخصی و سیاسی
علی صدری عضو هیات‌مدیره خانه صنعت، معدن تجارت استان تهران در خصوص نیاز کشور به احداث شهرک‌های جدید صنعتی به «جهان‌صنعت» گفت: در سال‌های اخیر ظرفیت موجود در شهرک‌های صنعتی خصوصی و دولتی پاسخگوی نیاز متقاضیان و سرمایه‌گذاران بوده اما افزایش تمایل سرمایه‌گذاران برای خرید زمین در شهرک‌های صنعتی و سرعت گرفتن واگذاری‌ها باعث شده در ماه‌های اخیر تا حدی نیاز به شهرک‌های صنعتی جدید در برخی مناطق احساس شود و طبیعتا احداث شهرک صنعتی در چنین مناطقی لازم است.
صدری ادامه داد: اگرچه احداث شهرک صنعتی در مناطق با قدرت جذب سرمایه‌گذار و به صورت سنجیده کار درستی به شمار می‌رود اما متاسفانه در بسیاری موارد روند احداث شهرک صنعتی در کشور از این حالت خارج می‌شود و گاهی افرادی سودجو اقدام به دریافت مجوز برای تاسیس شهرک صنعتی بخش خصوصی می‌کنند اما هدف اصلی از این موضوع کسب سود و تبدیل اراضی منابع طبیعی و کشاورزی به زمین صنعتی و افزایش ارزش‌افزوده روی قیمت زمین تنها با برند شهرک صنعتی بخش خصوصی و تامین منافع شخصی است.
وی افزود: گاهی نیز مسوولان دولتی با دلایل سیاسی و همچنین برای دستاوردسازی در دوران مدیریت خود اقدام به دریافت مجوز تاسیس شهرک صنعتی در یک شهر و استان خاص می‌کنند در حالی که منطقه یادشده نیازی به شهرک صنعتی ندارد و در واقع سرمایه عظیمی با این طرح‌های نسنجیده از میان می‌رود و در نهایت نیز به هدف اصلی اشتغالزایی و توسعه صنعتی منجر نمی‌شود.
صدری در ادامه به وجود ظرفیت‌های خالی در شهرک‌های صنعتی موجود در عین کمبود زمین برای سرمایه‌گذاران جدید اشاره کرد و گفت: برخی از افرادی که اقدام به احداث واحد تولیدی در شهرک‌های صنعتی کرده‌اند به دلایل مختلف از جمله مشکلات اقتصادی تعطیل شده‌اند اما از آنجا که مالکیت زمین در اختیار فرد خریدار است نمی‌توان انتظار داشت که زمین یا واحد تولیدی خود را به سرمایه‌گذار جدیدی واگذار کنند.
وی افزود: برخی از واحدهای تعطیل موجود در شهرک‌های صنعتی نیز توسط بانک مصادره شده‌اند که در زمینه این واحدها اگر بانک همکاری کند امکان واگذاری این زمین‌ها به سرمایه‌گذاران جدید وجود دارد.
صدری در ادامه به ساخت شهرک صنعتی در یک منطقه براساس تنها یک مزیت موردی اشاره کرد و گفت: گاه شاهد اظهارنظرهایی همچون پیشنهاد احداث شهرک صنعتی در یک منطقه به‌دلیل وجود یک مزیت همچون معدن هستیم که چنین کاری مشمول حال مثل آوردن گاو برای یک لیوان شیر است. در بسیاری موارد یک معدن نیاز به احداث یک یا در نهایت چند واحد فرآوری در کنار خود دارد و منطقی نیست برای احداث چند کارخانه اقدام به تاسیس شهرک صنعتی با هزینه‌های گزاف زیرساخت همچون مسطح کردن زمین، حفر چاه آب، اختصاص برق، خیابان‌کشی، زه‌کشی، آتش‌نشانی، واحد خدماتی و تصفیه‌خانه، روشنایی و… کرد.
وی افزود: همچنین لازم است مسوولان علاوه بر توجه به احداث واحدهای جدید به تکمیل زیرساخت‌های شهرک‌های صنعتی موجود نیز مبادرت ورزند که البته این موضوع در شرایط فعلی در حال پیگیری است و تکمیل زیرساخت‌های شهرک‌های صنعتی فعلی کشور متوقف نشده است.
اخبار برگزیدهپیشنهاد ویژهصنعت و معدن
لینک کوتاه :