چرا الکاظمی قبل از واشنگتن به تهران می‌آید؟

سیدجلال ساداتیان * برای همین هم اگرچه مردم عراق در اعتراضاتشان حق داشتند اما دست و آثار آمریکایی‌ها در کنار رفتن او مشاهد شد. بعد از آن البته موفق نشدند گزینه خودشان را جایگزین او کنند و دیدیم که الکاظمی آمد. الکاظمی هم فعلا در تلاش است یک تعادل بین ایران و آمریکا برقرار کند. آمریکا نیز ابزار و امکاناتی دارد تا برخی گروه‌ها را برای پیشبرد اهداف خود تحریک کند.

در این شرایط سفر الکاظمی به ایران صورت می‌گیرد که چند مطلب را دربر می‌گیرد. نخست اینکه پارلمان عراق خروج آمریکایی‌ها را مصوب کرده و آمریکایی‌ها در تلاش هستند که این‌طور نشود. دوم روابط اقتصادی عراق با ایران است که آمریکایی‌ها تلاش می‌کنند این روابط به خصوص در حوزه انرژی قطع شود. موضوع تبادلات تجاری و اینکه عراق سرپل تعاملات ایران با دنیاست نیز مطرح است. همه این ظرفیت‌ها دارای اهمیت است و اگرچه دوران الکاظمی موقت است، اما همین هشت ماه باقی‌مانده تا انتخابات عراق می‌تواند اثرگذار باشد.

این را نیز در نظر داشته باشید که برخی معتقدند الکاظمی به سمت آمریکایی‌ها تمایل دارد و مثلا دستور جمع‌آوری عکس رهبران ایران را داده است یا اقداماتی مثل دستگیری رهبران حشد الشعبی و… داشته است. همه اینها شرایط را به سمتی می‌برد که بگویند الکاظمی به سوی آمریکا رفته است. در این وضعیت اینکه الکاظمی قبل از واشنگتن به تهران می‌آید موضوع مهمی است و نشانگر اهمیت روابط با ایران برای عراق است. سفر آقای ظریف به عراق نیز از این جهت است که دستور کار و مذاکرات در سفر الکاظمی به تهران مورد بررسی قرار گیرد.

نکته دیگر اینکه با توجه به سفر الکاظمی به عربستان قبل از آمدن به تهران، این گمانه را مطرح کرده که الکاظمی حامل پیامی از سوی ایران برای عربستان باشد. توجه داشته باشید که ایران نه‌تنها از طریق عراق بلکه از طرق مختلف و حتی از زبان مقامات رسمی مثل معاون اول رییس‌جمهور هم گفته که ما دنبال کشمکش دائمی با عربستان نیستیم و می‌خواهیم روابط خود را بهبود بخشیم. البته منظور این نیست که فقط ما رویه خود را اصلاح کنیم و عربستان هم باید قدری خود را تعدیل کرده و این روابط را مناسب‌سازی کند. ضمن اینکه در مباحث مختلف بارها راه را نشان دادیم. از جمله اینکه در اجلاس گذشته سازمان ملل طرح صلح هرمز را مطرح کردیم و نشانگر این بود که می‌توانیم مسائل امنیت منطقه‌ای را به اتفاق عربستان حل‌و‌فصل کنیم. اینها نشانه دراز کردن دست دوستی ایران به سوی عربستان است. منتها عربستان تا‌کنون تابع تحریکات اسراییل و خودخواهی‌های محمد بن سلمان بوده است. به هر جهت به دنبال بهبود روابط با عربستان هستیم و اگر الکاظمی بتواند در این زمینه نقشی ایفا کند با استقبال جمهوری اسلامی مواجه خواهد شد.

*کارشناس مسائل منطقه