آیا شمارش معکوس برای ورود به عصر پساترامپ آغاز شده است
دکتر صلاح‌الدین هرسنی * در پایان دومین مناظره ترامپ با بایدن در دانشگاه بلمونت شهر نشویل، جو بایدن نامزد حزب دموکرات رو به مخاطبان گفت: «من رییس‌جمهوری شما هستم؛ حتی اگر شما به من رای نداده باشید. من رییس‌جمهور همه آمریکا خواهم بود.» اگر این اظهارنظر قوی و همراه با اعتماد به نفس بایدن به همراه سایر اوضاع آمریکای عصر ترامپ مانند شرایط بد اقتصادی، میزان بیکاری بالا، اعمال سیاست‌های تبعیض نژادی، اوضاع نابسامان مدیریت کرونا و از همه مهم‌تر عقب بودن در نظرسنجی‌های وقت حاضر را مبنای ارزیابی و تحلیل قرار دهیم، باید بگوییم که شمارش معکوس برای ورود به عصر پساترامپ آغاز شده است.
از طرف دیگر بروز و ظهور برخی شرایط تعیین‌کننده‌تر دلالت بر آن می‌کنند که پیروزی بایدن در انتخابات سوم نوامبر قطعی است. این شرایط مرتبط با چرخش معنادار سه ایالت کلیدی یعنی ایالت‌های پنسیلوانیا، میشیگان و ویسکانسین به سمت دموکرات‌هاست. البته چرخش همین ایالت‌ها به سوی جمهوریخواهان در انتخابات ۲۰۱۶ موجب شده بود هیلاری کلینتون رقابت را در این سه ایالت به ترامپ واگذار کند. حالا و در آستانه برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا همه نشانه‌ها گویای آن هستند که این سه ایالت به سمت دموکرات‌ها متمایل شده‌اند. نشانه آن هم پیروزی کاندیداهای دموکرات در انتخابات فرمانداری، مجلس نمایندگان و سنا در سال ۲۰۱۸ است.
در کنار همه این شرایط، عامل مهم‌تر و کلیدی‌تری که شرایط را برای ورود به عصر پساترامپ فراهم می‌کند، نقد و تخطئه سیاست خارجی آمریکاست که اساسا از سوی دموکرات‌ها دنبال شده است. در این ارتباط دموکرات‌ها معتقدند سیاست خارجی ایالات متحده چه با صدارت جمهوریخواهان و چه با صدارت دموکرات‌ها در کاخ سفید تغییر نکرده است و هدف اساسی در این‌باره چیزی جز تعقیب منافع ملی نیست هر چند ممکن است روش و ابزار رسیدن به چنین منافعی مختلف و متفاوت بوده باشد.
اما تعقیب این منافع به قدرت رسیدن ترامپ تغییر کرده است. بر این اساس ترامپ بر اساس سیاست نخست آمریکا، به متحدان و نظام سیاست خارجی با دیده تردید نگریسته و می‌نگرد. در واقع ترامپ درصدد بر هم زدن نقشه راهی است که سایر روسای جمهوری آمریکا برای تعقیب منافع ملی به دنبال آن بوده‌اند. به این ترتیب و با تکاپو و پویشی که ترامپ در عرصه سیاست خارجی به دنبال آن است نمی‌توان منتظر نتایج همسو و منطبق با نتایج سیاست خارجی روسای جمهور گذشته بود.
حال با شرایطی که برای ورود به عصر پساترامپ فراهم شده است، ترامپ اعتقادی به چنین عصر و شروعی ندارد و به مصداق مثل «یک سیب هزار چرخ می‌خورد تا به زمین برسد» روی پیروزی مجدد خود در انتخابات پیش‌رو حساب باز کرده است و از این ستون تا آن ستون برای خود فرجی می‌بیند. اتکای ترامپ به این پیروزی مجدد، تخطئه خواندن راهبرد و الگوی سوسیال‌دموکرات موردنظر دموکرات‌هاست که شخص ترامپ آن را برای نظام سیاسی آمریکا در سومین دهه از هزاره سوم بی‌ثمر و البته خطرناک خوانده است. البته ترامپ همه اتکای خود را برای پیروزی در انتخابات پیش‌رو معطوف به نقد و تخطئه سوسیال‌دموکراسی نکرده است. او حتی در خصوص دشمنانی چون پیونگ‌یانگ و مسکو به گرمی صحبت می‌کند و رسوایی ایمیل‌های هانتر بایدن، اقتصاد سوسیالیستی خانواده‌های آمریکایی و بیمه اوباماکر را دستمایه پیروزی در انتخابات پیش‌رو ساخته است.
هم‌اکنون نیز به نظر می‌رسد برنامه‌های ترامپ برای انتخابات پیش‌روی ریاست‌جمموری آمریکا طرفدارانی دارد.
در این ارتباط طرفداران رونق اقتصادی، امنیت ملی، مخالفان محیط‌زیست، نژادپرستان، مخالفان مهاجرت و سرمایه‌داران از طرفداران جدی ترامپ محسوب می‌شوند و اولویت‌هایی چون تقدم لیبرالیسم بر سوسیالیسم، خروج از توافقات بین‌المللی و برخی از تصمیمات خلق‌الساعه دیگر از همین سیاست‌ها آب می‌خورد. در ارتباط با شعار اولویت آزادی بر سوسیالیسم نیز این نکته حائز اهمیت است که سوسیالیسم آزمون و امتحان خود را در شعار‌های برنی سندرز نامزد چپ حزب دموکرات در رقابت‌های مقدماتی انتخابات گذشته پس داده است و آنقدر شعار سوسیالیسم فاقد اهمیت بود که هیلاری کلینتون را برای رقابت نهایی با ترامپ فرستاد. به این ترتیب و با شرایطی که در نظام و سپهر سیاسی ایالات متحده در حال رقم خوردن است، باید دید که مستاجر جدید عمارت شماره ۱۶۰۰ خیابان پنسیلوانیا چه کسی است؟ ترامپ یا بایدن؟ بدون تردید انتخابات روز سوم نوامبر ۲۰۲۰ پاسخی به این پرسش خواهد بود.
* کارشناس مسائل بین‌الملل
اخبار برگزیدهیادداشت
لینک کوتاه :