ضرورت دوری از معدنکاران سنتی

به گزارش جهان صنعت نیوز:   در شرایطی که تامین مواد اولیه مورد نیاز صنایع پایین‌دستی یکی از اولویت‌های تعیین شده در بخش معدن است، هرچه بتوان زمینه فرآوری و بهره از علم و دانش را در بخش معدن مهیا کرد در واقع رونق صنایع پایین‌دستی را تضمین کرده و در نهایت شاهد افزایش تولید و ایجاد ارزش‌افزوده و اشتغالزایی در کشور خواهیم بود.

بی‌اعتقاد به روش‌های بهره‌برداری نوین

کوروش شعبانی رییس کمیته اکتشاف خانه معدن ایران در این باره به «جهان‌صنعت» گفت: بهره‌برداران اغلب از روش‌های سنتی در فعالیت‌های معدنی استفاده می‌کنند و اعتقاد خاصی به روش‌های بهره‌برداری نوین ندارند. این در حالی است که بخش معدن از این وضعیت به شدت ضربه خورده و نتوانسته آن‌طور که باید، رشد کند.

رییس کمیته اکتشاف خانه معدن ایران با اشاره به اینکه متاسفانه معدنکاران به متخصصان بخش معدن اعتمادی ندارند، تصریح کرد: کسی که متخصص بخش معدن است به هیچ وجه نمی‌تواند مخرب بخش معدن باشد. این فرد آنقدر در محاسبه صنعت و معدن دقیق است که کاری خارج از طرح توسعه معدن انجام نمی‌دهد  تا برای معدنکار هزینه‌تراشی و تولید او را غیراقتصادی کند. با همه اینها متاسفانه معدنکاران به افراد متخصص اعتماد و از آنها استفاده نمی‌کنند.

شعبانی با اشاره به اینکه این مهم نیازمند فرهنگ‌سازی است، تصریح کرد: معدنکارانی که تخصص لازم را ندارند اغلب با این باور که تنها باید از معدن بهره‌برداری کرد دست به تحقیقات اکتشافی نزده و از متخصصان بهره‌ای نمی‌برند. این در حالی است که باید مسوولان مربوطه از جمله وزارت صمت و تشکل‌ها برای این مهم فرهنگ‌سازی کنند.

رییس کمیته اکتشاف خانه معدن ایران ادامه داد: با اینکه سازمان نظام مهندسی مسوول فنی را در کنار بهره‌بردار قرار داده اما آنها به این روند باوری نداشته و در نتیجه مسوول فنی هم اغلب کاری از پیش نمی‌برد. به این ترتیب سمت مسوول فنی بیشتر به یک مسوول  تشریفاتی تنزل یافته و  کار چندانی انجام نمی‌دهد.

هزینه‌ای که سودی ندارد

شعبانی با اشاره به اینکه گاهی هزینه‌های نوین بهره‌برداری  آنقدر بالاست که برای معدنکار صرف نمی‌کند و تصور می‌کند این هزینه‌ای اضافی است که نباید بر آن تمرکز کرد، اظهار کرد: معدنکاران به دلیل افزایش هزینه‌ها، اغلب از روش‌های علمی، فنی و دقیق روز دوری می‌کنند. اکثر روش‌های بهره‌برداری هزینه‌بر هستند، به طور مثال در حفاری مغزه‌گیری  باید برای هر یک متر، چندمیلیون تومان هزینه کرد و به همین دلیل این مهم از نظر بهره‌بردار غیرفنی و غیرمتخصص مورد توجه قرار نمی‌گیرد. در واقع تصور او بر این است که هزینه برای اکتشاف علمی یک خرج اضافی است که سود آن به بهره‌بردار بازنمی‌گردد. او خاطرنشان کرد: این مساله باعث می‌شود معدنکار علاوه بر اینکه به ماده معدنی کمتر با صرف زمان بیشتری برسد با بخش‌های مختلف از جمله منابع طبیعی و محیط‌زیست  نیز بیشتر درگیر شود.

معدنکار متخصص به محیط‌زیست احترام می‌گذارد

رییس کمیته اکتشاف خانه معدن ایران با اشاره به اینکه داشتن تخصص نه تنها در استفاده از روش‌های نوین بهره‌برداری مفید است بلکه در حفظ محیط‌زیست نیز موثر است، اظهار کرد: معدنکاری که متخصص است و یا از افراد توانمند استفاده می‌کند، حداقل تخریب را برای محیط‌زیست فراهم می‌کند.

او تصریح کرد: چنین فردی در محاسبات فنی و اقتصادی با حداقل حجم عملیات، حداکثر ماده معدنی را به دست می‌آورد. به این دلیل که علم لازم را دارد همه جا را تخریب نمی‌کند و روی اصل ماده معدنی تمرکز کرده و با حداقل هزینه‌ها و حداکثر برداشت ماده معدنی دست به فعالیت می‌زند.

تخریب بیشتر با معدنکاری غیرحرفه‌ای

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس و نماینده مردم بافت، رابر و ارزوئیه با اشاره به اهمیت اقتصاد معادن در کشور گفت: کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی یکی از سیاست‌های اصلی در کشور است که معادن می‌توانند بهترین گزینه و قابل اعتمادترین باشند.

صمدالله محمدی در گفت‌وگو با  ایراسین اظهار کرد: براساس آمارها و اکتشافات انجام شده، ذخایر و پتانسیل‌های معدنی کشورمان آنچنان است که می‌توان با استفاده از این ذخایر و تولید کالاهای نهایی درآمد سرشاری برای کشور فراهم کرد.

محمدی در ادامه افزود: این در حالی است که متاسفانه هنوز در بسیاری از معادن، به خصوص در معادن کوچک شیوه‌های سنتی اکتشاف و استخراج به کار گرفته می‌شود که تنها دستاورد آن غیراقتصادی بودن فعالیت آنهاست و هیچ دستاورد دیگری برای اقتصاد کشور ندارد.

عضو کمیسیون اقتصاد تاکید کرد: استفاده از فناوری‌ نوین یکی از راهکارهایی است که بتوان از فعالیت‌های سنتی در معادن کشور فاصله گرفت.  این اتفاق علاوه بر افزایش بهره‌وری و کاهش هزینه‌های تولید بدون تردید  در بخش‌های مختلف می‌تواند حجم ذخایر قطعی کشور را افزایش دهد که نیاز مبرم صنایع پایین‌دستی است.

به گفته محمدی اهمیت استفاده از فناوری‌های نوین در بخش اکتشاف آنجا مشخص می‌شود که برخی اطلاعات و آمار از کمبود مواد اولیه برای تحقق افق‌های تعیین شده در صنعت فولاد حکایت دارند. بی‌تردید با استفاده از فناوری‌های نوین در بخش اکتشاف و همچنین در تولید حجم مواد اولیه و کاهش هدررفت منابع می‌تواند کمک شایانی شناخته شود.

این عضو کمیسیون اقتصادی مجلس تصریح کرد: اطلاعات و آمارهای موجود نشان می‌دهد تعداد معادن کوچک در بخش‌های مختلف کشورمان بسیار است و در صورتی که سیاست‌های تعیین تکلیف معادن راکد اجرایی شود می‌تواند نقطه عطف قابل توجهی در بهبود ذخایر باشد که باید از آن استفاده بهینه صورت گیرد.

وی با اشاره به اهمیت فرآوری در بخش معدن اظهار کرد: ایجاد واحدهای فرآوری کنار معادن یکی از سیاست‌هایی است که کشورهای توسعه‌یافته در این صنعت به کار می‌گیرند. در حالی که براساس آمارهای موجود کمتر معدنی در ایران وجود دارد که واحد فرآوری نزدیکش احداث شده باشد.

محمدی تصریح کرد: این مشکل دقیقا براساس همان رویکرد سنتی در معادن ایران است که عامل غیراقتصادی شدن فعالیت‌های معدنی شده است.  برای تبدیل ماده معدنی به محصولی با ارزش‌افزوده باید کیلومترها مسافت طی شود که هزینه بالایی در قیمت تمام‌شده دارد.

این عضو کمیسیون اقتصادی مجلس تصریح کرد: ایجاد واحدهای فرآوری در نزدیکی معادن علاوه بر کاهش هزینه‌های تولید عاملی قابل توجه در مدیریت خام‌فروشی است و امتیازی قابل توجه برای ایجاد ارزش‌افزوده مناسب در اقتصاد بدون نفت کشورمان است.

محمدی در ادامه تصریح کرد: موضوع خام‌فروشی در صنعت معدن اهمیت قابل توجه دارد اما لازم است در تعریف خام‌فروشی دقت نظر اصولی، کارشناسی و دقیق داشته باشیم چون این موضوع درصورتی که برداشت شخصی یا غیرکارشناسی ایجاد کند می‌تواند به جای رونق تولید، مشکلاتی برای تولیدکنندگان و اقتصاد معادن به وجود آورد.

اخبار برگزیدهاقتصاد کلانصنعت و معدن