در تکاپوی برآیند دیپلماسی

محمود اشرفی *  درمحدوده ملی شکل گیری سیاست دیپلماتیک  هنگام روبرو شدن  با یک پدیده فراملی ‌‌‌‌،پی آمد اجماع داخلی و سازش ایده های سیاسی گوناگون برای پیش گرفتن رویه واحد است.

در هر کشوری رسیدن به صدای واحد دیپلماسی گذر از گَستره تشتت آرا است. در برخی کشورها این گستره نسبتا هموار اما در برخی دیگر فرآیندی دشوار است. اما در هر صورت آن چه در عرصه فرا ملی به عنوان سیاست خارجی و رویه دیپلماسی یک کشور جاری می شود، یک کنش سیاسی گذشته از گذر گاه تضارب آرا است. اما در این میان موضوع  زیان سیاسی وجود دارد.

این زیان ناشی از طولانی شدن زمان رسیدن به صدای واحد دیپلماسی است. نزدیک ترین، آشکارترین و ژرف ترین زیان، کاهش قدرت چانه زنی در رایزنی های فرا ملی است. طرف های بین المللی مشکلات یک کشور برای رسیدن به صدای واحد دیپلماسی را عاملی دال بر آشفتگی سیاست  داخلی آن کشور به شمار می آورد.در این شرایط طرف خارجی ناگفته بر ناپایداری پیمان ها در عرصه کشور مقابل تاکید دارد. از سوی دیگر در کنش های سیاسی فراملی صدای واحد دیپلماسی باید محکم ترین، آخرین وقطعی ترین رویه باشد.

درغیر این صورت، طرف های خارجی برکنار از صدای واحد دیپلماسی مطرح شده، در تکاپوی رایزنی در لایه های سیاسی کشور مذاکره کننده خواهند بود. بدون شک نمی توان انتظار داشت تمام لایه های سیاسی یک کشور دیدگاه های یکسان داشته باشند. اما در زمینه روابط دیپلماتیک و کنش های سیاسی فراملی، پای منافع ملی در میان است. سیاست سازان در گستره دیپلماتیک و روابط فراملی بیش از منافع و مصلحت های گروهی و تشکیلاتی باید منافع ملی را در نظر داشته باشند. هر چند ضرورت آشتی ملی سخنی تازه نیست و راه رسیدن به آن دشوار و اما شدنی است.

اما حداقل  اکنون رسیدن به یک اجماع سیاسی سازنده در گستره روابط فراملی برای کوتاه کردن زمان دستیابی به صدای واحد دیپلماسی و حفاظت از منافع ملی یک ضرورت است. در راه دشوار دیپلماسی پیش رو ما با طرف هایی روبرو خواهیم بود، که اصلی ترین هدف آن ها حفاظت از منافع ملی کشورشان است.

* روزنامه نگار