تیم بایدن خطرناک‌تر از تیم ترامپ
مهدی مطهرنیا * ایران به واسطه سفرهای وزیر امور خارجه خود به حوزه قفقاز به دنبال ایجاد یک فضای حمایتی در جهت ایجاد رهیافتی برای تقابل با ایالات متحده آمریکا در یک وضعیت جدید قرار دارد.
دولت ترامپ با وجود همه ادبیات سختی که در ارتباط با ایران به کار برد و با وجودی که تحریم‌های حداکثری را علیه ایران عملیاتی کرد ولی نتوانست همگرایی بین‌المللی حول محور تحریم‌ها علیه ایران در جهت ایجاد عمق استراتژیک نفوذ خود ایجاد کند. این در حالی است که تیم بایدن با وجود آنتونی بلینکن، جن ساکی، جک سالیوان و رابرت مالی با جهت‌گیری دیپلماتیک این توانایی را دارند که بتوانند زمینه‌ساز اثرگذاری عمق استراتژیک تحریم‌های حداکثری ترامپ و فلج‌کننده دوره اوباما باشند.
دکتر ظریف به خوبی واقف است که تیم جدید آمریکا اگرچه آرام سخن می‌گوید ولی دارای پتانسیل‌های ایجاد همگرایی بین‌المللی علیه ایران است و می‌تواند نه‌تنها متحدان اروپایی آمریکا را در کنار او جمع کند بلکه می‌تواند مواضع کشورهای چین و روسیه و کشورهای منطقه را علیه ایران شدت بخشد. از این رو تلاش دارد با هدف قرار دادن جوامع مختلف از جمله روسیه و ماورای قفقاز و شرق آسیا با مرکزیت پکن یک جبهه حمایتی از ایران در برابر ایالات متحده ایجاد کند.
بنابراین با توجه به آنچه ادراک اروپا از وضعیت موجود برجام و تقابل تهران پدید آمده است، چندان امیدی به اروپا ندارد و به خوبی واقف است که اروپایی‌ها به آمریکایی‌ها نزدیک‌تر خواهند شد. پس به این دلیل است که پکن و به ویژه روسیه را در مسیر انعقاد قراردادهای استراتژیکی قرار می‌دهد که زمینه‌ساز نوعی همگرایی ایران- مسکو و سپس پکن برای تقابل با دولت جدید آمریکا برای مقابله با اعمال فشارهای هوشمندتر برضد ایران شود.
لذا اگرچه کشورهای ماورای قفقاز با توجه به بحران موجود در ارتباط با موضوع ارمنستان و قفقاز برای ایران از اهمیت امنیتی و نظامی برخوردار است ولی بالاتر از این منظور سفر به روسیه و هماهنگی با مسکو در جهت اعلام مواضع همگون در ارتباط با دولت جدید واشنگتن و همچنین موضع‌گیری‌های مشترک ایران و روسیه است.
اکنون با توجه به این سفر ادبیات پوتین، لاوروف و تهران نسبت به همدیگر نشان خواهد داد که تا چه اندازه این سفر با موفقیت همراه خواهد بود و معیاری برای سنجش موفقیت این سفر در چارچوب نوع موضع‌گیری مسکو درباره دولت جدید واشنگتن و در ارتباط با ایران خواهد بود.
از این نظر باید بگوییم سال ۱۴۰۰ سال بسیار پرتنش‌تر از سال ۱۳۹۹ به نظر می‌رسد یعنی سالی است که آنچه در سال‌های اخیر آرام‌آرام انباشت شده است می‌تواند جلوه‌های عینی خود را به صورت سیگنال‌های ضعیف، متوسط و قوی در سال آینده یا ماه‌های آینده به نمایش بگذارد.
* کارشناس مسائل بین‌الملل
اخبار برگزیدهیادداشت
لینک کوتاه :