نقش کمرنگ دانش‌بنیان‌ها
به گزارش جهان صنعت نیوز: شرکت‌های دانش‌بنیان و استارت‌آپ‌های معدنی می‌توانند با تکیه بر خلاقیت و توانمندی خود به توسعه بخش معدن کمک کنند. استفاده از فناوری روز، صرف زمان کمتر و توجه به بومی‌سازی از جمله مواردی است که این شرکت‌ها بر آن تمرکز دارند. خدماتی که امکان ارائه آن از طریق استارت‌آپ‌ها و دانش‌بنیان‌های بخش معدن وجود دارد را می‌توان شامل کنترل از راه دور و مانیتورینگ معدنکاری، مدیریت باطله‌ها، هوشمندسازی زیرساخت‌ها برای کارخانه‌ها، فرآیند کنترل پیشرفته در فرآوری مواد معدنی، تولید هوشمند در معادن، برنامه‌ریزی دقیق و مطمئن در نقشه‌های زمین‌شناسی و مواردی از این قبیل دانست. با توجه به نقش مهم استارت‌آپ‌ها می‌توان گام‌های مثبتی برای توسعه بخش معدن برداشت. این در حالی است که قوانین دست‌وپاگیر، استفاده از روابط به جای ضوابط، نگاه سنتی مدیران و ریسک‌پذیری پایین در کنار بودجه کم از مشکلات راه‌اندازی یک استارت‌آپ است.
محمود قدیری فعال معدنی که در یک مجموعه استارت‌آپی فعالیت می‌کند به مشکلات این حوزه اشاره کرد و به «جهان‌صنعت» گفت: ساز‌و‌کار دانش‌بنیان‌ها و شرکت‌های خلاق آن‌طور که انتظار می‌رود، هنوز در کشور شکل نگرفته است. برای این مهم، نگرش مدیران‌مان باید به سمت و سویی برود که ساز‌و‌کار استفاده از این نوع خدمات به نحو شایسته‌ای شکل بگیرد. او تصریح کرد: فضای مدیریتی جای کار زیادی دارد تا در جهت رفع نیازها گام برداشته شود. متاسفانه شاهد هستیم که مدیران اغلب سنتی رفتار کرده و ریسک‌هایی که باید در حمایت از استارت‌آپ‌ها صورت گیرد را انجام نمی‌دهند.
این فعال معدنی با اشاره به وضعیت استارت‌آپ‌ها در کشورهای دیگر گفت: به طور کل در دنیا روی استارت‌آپ‌ها بین ۵۰ تا ۶۰ درصد ریسک صورت می‌گیرد. با اینکه آنها خیلی مواقع هم موفق نمی‌شوند و با شکست مواجه می‌شوند اما به آنها بها داده می‌شود. این در حالی است که در کشور ما چندان به این مهم توجهی نمی‌شود.
نیازمند یک ساز‌و‌کار قانونی
قدیری با اشاره به اینکه ساز‌و‌کار قانونی در کشور ضعیف است، ادامه داد: متاسفانه اگر قرارداد یک شرکت دانش‌بنیان به شکست منجر شود همه را از چشم یک فرد می‌بینند و در نهایت آن فرد است که مورد مواخذه قرار می‌گیرد. در حالی که نیاز است قوانین بالاسری ایجاد شده و از این فعالان به طور کامل حمایت شود و موانع پیشرفت کار مورد شناسایی قرار گیرند. این مهم باعث می‌شود مسیر رشد استارت‌آپ‌ها به جای پنج سال به یک سال برسد.
این فعال معدنی تاکید کرد: متاسفانه امروز هیچ ساز‌و‌کاری در حمایت از استارت‌آپ‌ها در کشور وجود ندارد و روابط هستند که به جای قوانین حرف اول را می‌زنند! متاسفانه فضا رابطه‌ای است به این صورت که یک فرد مشخص با روابط کار خود را پیش می‌برد. این روابط هر چند ممکن است در کوتاه‌مدت به فعال بخش معدن کمک کند اما در بلندمدت مساله را حل نمی‌کند و مشکل بر سر جایش باقی است. او خاطرنشان کرد: برای این مهم، ریسک‌پذیری سازمان‌ها و مدیرعاملان باید افزایش پیدا کند. مدیران باید امروز به این فکر کنند که با ضوابط مسائل را پیش ببرند و نه روابط.
موانع و بوروکراسی‌های اداری
قدیری با اشاره به موانع گسترده و بوروکراسی اداری جهت تشکیل یک شرکت دانش‌بنیان گفت: اگر یک استارت‌آپ بخواهد فعالیت خود را آغاز کند باید ابتدا شرکت ثبت شود که خود پروسه‌ای طولانی بوده، ضمن اینکه به سابقه کاری نیاز است. گاهی روند آغاز به کار یک مجموعه دانش‌بنیان آنقدر طولانی است که فعال معدنی عطایش را به لقایش می‌بخشد.
او ادامه داد: تازه اگر این مراحل با موفقیت طی شود، در ادامه باید رتبه‌بندی (گرید) سازمان برنامه بودجه را به دست آورد که مرحله گرید گرفتن نیز خود یک فرآیند طولانی است. این در حالی است که نباید سنگ جلوی پای استارت‌آپ گذاشت!
این فعال معدنی در پاسخ به این سوال که برای حمایت از استارت‌آپ‌ها چه باید کرد، گفت: اولین گام، داشتن ساز‌و‌کار است. با اینکه بودجه‌های عجیبی برای بخش پژوهشی در نظر گرفته می‌شود اما این مهم به استارت‌آپ‌ها تعلق نمی‌گیرد. به این ترتیب اولین گام این است که ساز‌و‌کار استفاده از خدمات استارت‌آپ‌ها در دولت ایجاد شود. اگر این مهم عملیاتی نشود، ممکن است ابتدا این بخش با موفقیت رو‌به‌رو شود اما در گام‌های بعدی به طور حتم به مشکل برمی‌خورد. او تاکید کرد: باید ساختارها بر اساس داده‌ها و اطلاعات طراحی شوند تا بتوان به صنعت نسل ۴ دست یافت.
قدیری گفت: هر چند مدیران ما این مهم را شنیده‌اند و قصد عملیاتی کردن آن را دارند اما باید توجه کرد که این مهم یک بحث اصولی و بنیادی است. ما هنوز در پایین نمودار قرار داریم و برای هماهنگی با دنیا باید گام‌های اساسی برداشت.
همه چیز پول نیست!
این فعال معدنی در پاسخ به این سوال که چه انتظاری از معاونت علمی فناوری ریاست‌جمهوری در حوزه استارت‌آپ‌ها دارید، گفت: این سازمان راسا به حوزه استارت‌آپ‌ها ورود کرده و به عنوان یک فعال در این حوزه چندان موافق آن نیستم. باور دارم که باید هر حوزه به متولیان خودش واگذار شود. هرچند معاونت علمی کار شایسته‌ای انجام می‌دهد اما مساله این است که چقدر این مهم می‌تواند دوام داشته باشد. سوال این است که معاونت علمی چند درصد می‌تواند از فعالان استارت‌آپی کشور حمایت کند؟
قدیری با اشاره به اینکه مشکل استارت‌آپ‌ها تنها تزریق پول نیست، گفت: مگر فقط تزریق پول مهم است! این مساله الزاما نمی‌تواند مشکل دانش‌بنیان‌ها را حل کند. امروز شتاب‌دهنده‌ها به حد اقناع رسیده‌اند. تعداد زیادی شتاب‌دهنده معدنی و صنعتی داریم که نیازمند مسیر بلندمدت و هدفمند هستند. این در حالی است که اعتماد به بخش خصوصی هنوز شکل نگرفته است.
فقدان یک پلتفرم اطلاعاتی برای بخش معدن
قدیری به فقدان آمار و اطلاعات به عنوان یکی از مشکلاتی که در بخش معدن وجود دارد، اشاره کرد و گفت: متاسفانه هنوز از روش‌های قدیمی پرس‌وجو در بخش معدن استفاده می‌شود. بنابراین آن‌طور که شایسته است، استفاده از فضای مجازی و جایی که اطلاعات بخش معدن در آن به طور الکترونیکی آورده شود، وجود ندارد. به اصطلاح یک پلتفرم اطلاعاتی در این حوزه نداریم. او تاکید کرد: داشتن پلتفرم آنلاین ظرفیت‌های زیادی ایجاد خواهد کرد که موجب ارتباط بهتری میان فعالان اقتصادی و در معدنکاران می‌شود.
این فعال معدنی در مقایسه وضعیت ایران با دیگر کشورها گفت: این در حالی است که از سال ۲۰۱۳ دنیا در صنعت ۴ ورود کرده است. از آنجا که گام اول در صنعت ۴ (I4) جمع‌بندی اطلاعات مختلف، تجزیه و تحلیل و گرفتن خروجی‌های هدفمند است به این ترتیب ما نیز باید به این سمت حرکت کنیم.
اخبار برگزیدهاقتصاد کلانپیشنهاد ویژهخواندنیدانش و فناوریصنعت و معدنلینک کوتاه :