پیشنهادی که ضرر نداشت
حسن بهشتی‌پور * پیش‌نویس قطعنامه از سوی آمریکا به شورای حکام ارائه شده و مورد حمایت اروپایی‌ها قرار گرفته است. از سوی دیگر ایران پیشنهاد اروپا برای انجام مذاکره را نپذیرفته و این مسائل در کنار هم بر پیچیدگی وضعیت می‌افزاید. برای درک دقیق‌تر از موضوع باید در نظر داشته باشیم که در این قضیه آمریکا و ایران با هم چالش جدی دارند و اروپایی‌ها در این بین نقش کاتالیزور و گاهی هم نقش مانع را ایفا می‌کنند بنابراین رویکرد اروپا از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
در ایران، مجلس مصوبه‌ای را با هدف واداشتن طرف مقابل به تحرک بیشتر و لغو تحریم‌ها داشت اما این از همان اول هم مشخص بود که به نتیجه نمی‌رسد. لغو تحریم‌ها نیازمند افزایش توان اقتصادی کشور است نه توان هسته‌ای. حداقل اینکه باید توان هسته‌ای را در کنار توان اقتصادی افزایش داد.
مادامی که ما این کار را نکنیم و تمرکز خود را بر افزایش توان هسته‌ای گذاشته و با رویکردی مصوبه اخیر مجلس پیش برویم، بدیهی است که طرف مقابل از امکانات خود که یکی از آن امکانات همین طرح قطعنامه در شورای حکام و شاید هم بردن پرونده ایران به شورای امنیت است، استفاده می‌کند بنابراین اگر واقعا هدف ما لغو تحریم است باید تمرکز خود را روی افزایش توان اقتصادی بگذاریم، چراکه تا وقتی آمریکا و اروپا بتوانند از این اهرم استفاده کنند به لغو تحریم‌ها تن نمی‌دهند حتی اگر ما از پیمان NPT هم خارج شده باشیم.
به اعتقاد من این موضوع کاملا روشن است اما دوستان باورشان این است که با این رویه قدرت چانه‌زنی ایران در مذاکرات آتی افزایش یافته و طرف مقابل نیز ناگزیر به تجدید‌نظر می‌شود. در حالی که این برای ما هزینه‌ساز است و این ما هستیم که با ادامه تحریم‌ها هزینه می‌پردازیم. بنابراین تجدید‌نظر طرف غربی در این باره خیلی دور از ذهن به نظر می‌رسد.
مساله دیگری که می‌توانست به حل‌و‌فصل موضوع کمک کند، همین مذاکره در چارچوب پیشنهاد و با وساطت اروپا بود که ایران رد کرد. من بارها گفته‌ام که اگر مذاکرات در چارچوب معینی انجام شود مثلا بگوییم درباره ترتیبات بازگشت دو طرف به تعهدات مذاکره می‌کنیم، مفید خواهد بود. اکنون فرصت خوبی بود که با وساطت اروپا این کار را انجام دهیم و اصلا ضرری نداشت. من شخصا نمی‌دانم که چرا مسوولان که نظرشان صائب است، فکر می‌کنند هنوز وقت مذاکره نیست در حالی که ما در این قضیه در حال ضرر دادن هستیم.
* تحلیلگر مسائل بین‌المللی
اخبار برگزیدهیادداشتلینک کوتاه :