غزه، باریکه خون و ویرانی
به گزارش جهان صنعت نیوز: نوار غزه باز هم صحنه جنگ، تبادل آتش توپخانه و حملات سنگین هوایی اسراییل بود که از یک هفته پیش همزمان با ناآرامی‌های بیتالمقدس آغاز شده است. در حالی که این درگیریها تاکنون دست‌کم دویست کشته برجای گذاشته، ارتش اسراییل در نخستین ساعات بامداد دیروز، نوار غزه را با موج جدیدی از حملات سنگین هوایی هدف قرار داد.
انفجارهای مهیبی به مدت ۱۰ دقیقه از شمال تا جنوب شهر غزه را به لرزه درآورد و مقامات محلی گفتند که این حملات باعث قطع گسترده برق و صدمه به صدها ساختمان شده است. همزمان قایق‌های جنگی ارتش اسراییل که مستقر در دریا هستند به سمت سواحل شهر غزه و شمال نوار غزه شلیک کردند.
حملات بامداد دیروز به مراتب سنگین‌تر، وسیع‌تر و طولانی‌تر از حملات ۲۴ ساعت پیش از آن گزارش شده است که درجریان آن ۴۲ فلسطینی کشته شدند. خبرگزاری‌ها حمله صبح دیروز را مرگبارترین حمله در طول درگیری‌های هفته اخیر بین اسراییل و حماس توصیف کردند.
ناآرامی‌ها در غزه در حالی همچنان ادامه دارد که به گزارش وزارت بهداشت تشکیلات خودگردان فلسطینی در جریان حملات هوایی و توپخانه‌ای روز یکشنبه ارتش اسراییل ۴۲ نفر از ساکنان غزه از جمله هشت کودک و دو پزشک طی یک روز جان باختند. جنگنده‌های ارتش اسراییل ساعات ابتدایی دیروز ده‌ها بار به فاصله چند دقیقه به مواضع از پیش تعیین شده در نوار غزه حمله کردند. صدها ساختمان در جریان این حملات تخریب یا منهدم شده‌اند. به گفته برخی شاهدان محلی حملات هوایی یکشنبه شب و بامداد دیروز ارتش اسراییل به نوار غزه بسیار سنگین بوده و خسارات زیادی بر جای گذاشته است.
هدف‌گیری ساختمان‌های مسکونی
طبق اعلام شبکه الجزیره تعداد ساختمان‌هایی که توسط اسراییل در نوار غزه بمباران شده به ۹۰ ساختمان از جمله شش برج مسکونی رسیده که ۳ ساختمان آن به طور کامل تخریب شدند. دولت اسراییل نیز اعلام کرده که ۹ ساختمان متعلق به رهبران و مسوولان حماس را هدف گرفته است.
به گفته وزارت بهداشت در غزه تعداد شهدای حملات اسراییل به این باریکه به ۱۹۷ تن ازجمله ۵۸ کودک و ۳۴ زن افزایش یافته و تعداد زخمی‌ها به ۱۲۳۵ نفر رسیده است. این وزارتخانه شمار کلی شهدای فلسطینی در غزه، کرانه باختری و قدس را ۲۱۸ شهید و شمار زخمی‌ها را ۵۶۰۴ تن اعلام کرده است. همچنین آژانس امداد و کار ملل متحد (آنروا) اعلام کرد در پی تشدید حملات بیش از ۰۰۰/۴۰ نفر آواره شده‌اند که بیش از ۳۸۰۰۰ نفر از آنها به مدارس آنروا در نوار غزه پناه برده‌اند.
پاسخ موشکی مقاومت
در مقابل گردان‌های عزالدین قسام، شاخه نظامی حماس مجددا در پاسخ به قتل و کشتار زنان و کودکان در غزه، شهرهای اراضی اشغالی را هدف حمله راکتی قرار دادند. گردان‌های القسام اعلام کردند که شهر بئر السبع و سدیروت و شهرک‌های نتیفوت و اوواکیم را هدف حمله راکتی قرار داده‌اند. «سرایا القدس»، شاخه نظامی جنبش جهاد اسلامی نیز از حمله موشکی به سدیروت ونتیفوت وشعار هنیغف در چندین نوبت خبر داد.
این گردان‌ها همچنین تصاویر و فیلم‌هایی از استفاده موشک‌های پیشرفته بدر۳ در حمله به نتیفوت منتشر و اعلام کردند که یکی از این موشک‌ها به نزدیکی ایستگاه قطار شهر نتیفوت اصابت کرده است. ارتش اسراییل نیز با تایید این حملات اعلام کرد که ۶۰ موشک و راکت به سمت اراضی اشغالی شلیک شده است. علاوه بر این شبکه الجزیره اعلام کرد در حملات موشکی مقاومت طی یکشنبه‌شب گذشته چند صهیونیست در بئر السبع و النقب غربی زخمی و به بیمارستان منتقل شدند.
فاجعه بزرگ امنیتی و اقتصادی
جنگ در غزه در حالی با شدت ادامه دارد که فراخوان جامعه جهانی و نهاد‌های بین‌المللی و نیز دبیرکل سازمان ملل متحد برای توقف فوری درگیریها هنوز با پاسخ مثبت از سوی اسراییل همراه نشده و شورای امنیت نیز روز یکشنبه سومین نشست ویژه خود برای بررسی بحران غزه را باز هم بدون اجماع بر سر صدور بیانیه‌ای مشترک به پایان رساند.
وزرای خارجه کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی نیز روز یکشنبه ضمن محکوم کردن حملات مرگبار به غزه، اسراییل را مسوول اصلی این بحران معرفی کردند و خواستار توقف فوری درگیریها شدند.
آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل متحد نیز ضمن ابراز نگرانی از اینکه تداوم بحران جاری به یک فاجعه بزرگ امنیتی و اقتصادی در منطقه منجر شود از طرف‌های درگیر خواست تا زمینه تحقق تلاش‌های میانجی‌گرانه را فراهم کنند و به سرعت به حملات پایان دهند. او خواهان پایان یافتن هر چه سریعتر درگیریها شد و گفت همه طرف‌ها باید اجازه بدهند که کوشش‌های میانجی‌گری پیشرفت کند و به موفقیت برسد.
دبیرکل سازمان ملل تنها راه این بحران را بازگشت به مذاکراتی نامید که هدف از آن، تشکیل کشور مستقل فلسطینی در کنار اسراییل باشد؛ دو کشوری که یکدیگر را به رسمیت بشناسند و بیتالمقدس، بر اساس قطعنامه‌های سازمان ملل و قوانین بین‌الملل، پایتخت هر دو کشور باشد.
پاپ فرانسیس، رهبر کاتولیک‌های جهان، نیز در وعظ مذهبی هفتگی خود برای مردم در میدان سن پیتر در واتیکان از طرف‌ها خواست صدای گلوله را خاموش کرده و مسیر صلح را در پیش بگیرند. پاپ گفت: «انسان‌های بی‌گناه بسیاری کشته شده‌اند که کودکان نیز در میان آنها بودند». او افزود: «کشتن کودکان نشانگر آن است که آنها به دنبال ساخت آینده نیستند، آنها آینده را نابود می‌کنند.»
در این میان، دیدارهای هادی عمرو، دیپلمات اعزامی دولت جو بایدن، با مقامات اسراییلی در طول شامگاه شنبه و روز یکشنبه ادامه یافت. او از جمله با وزیر دفاع اسراییل ملاقات کرد. تاکنون جزئیاتی در مورد نتایج احتمالی این دیدار منتشر نشده است.
دولت اسراییل روز یکشنبه به منظور بررسی اوضاع، نشستی دیگر با حضور کابینه امنیتی‌سیاسی خود برگزار کرد. به گزارش رسانه‌های اسراییل، مقامات حاضر در جلسه با ادامه عملیات دست‌کم در طول روزهای آینده موافق بودند. نخست‌وزیر و وزیر دفاع اسراییل نیز در سخنان جداگانه‌ای گفتند که دولت آنها در حال حاضر تمایلی به توقف عملیات نظامی در غزه ندارد. بنیامین نتانیاهو گفت که ارتش کشورش حملات به غزه را تا هر زمان که لازم باشد، ادامه خواهد داد و حماس را با تمامی قدرت خواهد کوبید.
نخست‌وزیر اسراییل در حالی که جو بایدن در روزهای گذشته دو بار با او گفت‌وگوی تلفنی کرده است، افزود که کشورش در حملات به غزه از حمایت ملموسی برخوردار است که در وهله نخست از جانب آمریکا و سپس از طرف جامعه بین‌المللی است. بنی گانتس نیز گفت هر چند کشورش علاقه‌ای به وخیم کردن اوضاع ندارد اما برای هر سناریویی آماده است.
همزمان با ادامه بحران در خاورمیانه، تظاهرات علیه اسراییل و در حمایت از فلسطینیان در ده‌ها شهر اروپایی گسترش یافته است. درگیری‌های اسراییل و فلسطینیان که از موضوع اختلاف دیرینه مالکیت بر سر چند خانه در محله «شیخ جراح» در شرق اورشلیم آغاز شد و در آخرین روزهای ماه رمضان به درگیری‌های شدید در «حرم شریف» منجر شد، از شامگاه دوشنبه گذشته به حملات سنگین نظامی علیه طرف مقابل تغییر ماهیت داد.
بازتاب
تبعات خروج آمریکا و متحدانش از افغانستان برای قدرت‌های اروپایی
چشم‌انداز مبهم
آخرین گروه از نظامیان ناتو در حالی چند ماه دیگر خاک افغانستان را ترک خواهند کرد که آینده این کشور با وجود گذشت نزدیک به ۲۰ سال از زمان سرنگونی حکومت طالبان به دست آمریکا و متحدانش در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. انفجارهای اخیر در مقابل مدرسه‌ای دخترانه در غرب کابل را می‌توان نمادی از چالش‌های امنیتی پیش روی افغانستان پس از خروج کامل نظامیان آمریکا و نیروهای ناتو دانست. در این انفجارها بیش از ۲۰۰ نفر که اکثر آنها دختران دانش‌آموز بودند کشته و مجروح شدند.
یکی از وظایف اصلی نیروهای خارجی پس از سرنگونی طالبان در سال ۲۰۰۱ میلادی شکل‌دهی به ساختار امنیتی دولت نوپای افغانستان و تقویت نیروهای افغان برای مقابله با چالش‌های امنیتی در این کشور در دوران پس از خروج نظامیان آمریکا و متحدان این کشور بود. امری که قرار بود زمینه را نیز برای خروج نیروهای خارجی فراهم کند.
هرچند هنوز دامنه تاثیر خروج نظامیان آمریکا و متحدانش بر وضعیت امنیتی افغانستان مشخص نیست اما بی‌شک این رویداد آزمونی سرنوشت‌ساز برای دولت افغانستان و نهادها و مسوولان امنیتی این کشور خواهد بود.
یکی از تاثیرات احتمالی افزایش بی ثباتی در افغانستان یا حتی فروپاشی دولت این کشور در برابر گسترش نفوذ طالبان می‌تواند افزایش میزان مهاجرت از افغانستان باشد. قاره اروپا به احتمال زیاد یکی از مقصدهای اصلی پناهجویان در این وضعیت خواهد بود.
تاکنون حدود دو میلیون و ۵۰۰ هزار نفر از شهروندان افغانستان به امید امنیت بیشتر و آینده‌ای بهتر از کشورشان به قاره اروپا مهاجرت کرده‌اند. جیمی شی، سخنگوی پیشین سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) بر این باور است که افزایش ناآرامی‌ها در افغانستان می‌تواند منجر به مهاجرت تعداد بیشتری از شهروندان افغان شود.
او که اکنون در اندیشکده «چتم‌هاوس»، مستقر در لندن مشغول به کار شده است در گفت‌وگو با یورونیوز گفت: احتمالا اگر طالبان قدرت را به دست گیرد تعداد زیادی از افغان‌ها مایل به زندگی تحت سلطه این گروه نخواهند بود. از دیدگاه اروپایی این یک نگرانی جدی محسوب می‌شود.
جیمی شی ضمن اشاره به جا به جایی چهار میلیون نفر از جمعیت ۳۶ میلیون نفری افغانستان تاکید می‌کند که تنها جنگ منجر به مهاجرت افغان‌ها نشده است. وی اظهار کرد: «اروپا از حدود یک دهه پیش شاهد افزایش شمار مهاجران افغان بود. بسیاری از آنها از مناقشه نظامی گریخته بودند اما بسیاری از آنها نیز به دلایل اقتصادی مهاجرت را انتخاب کردند زیرا نرخ بیکاری در افغانستان بنا به آمار بانک جهانی ۲۵ درصد است. میزان فقر نیز از ۳۶ درصد به ۴۷ درصد افزایش یافته است.»
بازدارندگی از آن سوی افق
موضوع مهاجرت تنها یکی از دغدغه‌های احتمالی قدرت‌های اروپایی پس از خروج نیروهای ناتو از افغانستان خواهد بود. یکی دیگر از چالش‌های پیش رو برای قدرت‌های اروپایی تعیین راه و روشی برای ادامه حمایت از افغانستان پس از خروج نیروهاست. هرچند آمریکا و ناتو از زمان آغاز ماموریت «تعلیمات، کمک، مشورت» تنها چند هزار نیرو در افغانستان داشتند اما نقش آنها در بزنگاه‌های امنیتی در جلوگیری از سقوط شهرهای اصلی این کشور حیاتی بود.
جیمی شی در این باره گفت: اگر دیگر حضور امنیتی دائم در کشور نداشته باشید ادامه کنترل طالبان، به حاشیه راندن آنها و حفظ تسلط دولت مرکزی بر شهرهای افغانستان بسیار دشوارتر خواهد بود.
وزرای خارجه کشورهای عضو اتحادیه اروپا روز دوشنبه گذشته در بروکسل درباره نحوه حمایت از دولت افغانستان پس از خروج نیروهای ناتو گفت‌وگو کردند. هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان همزمان با این نشست ضمن اشاره به انفجارها در برابر مدرسه «سیدالشهداء» در غرب کابل گفت: «اکنون پس از حملات وحشتناک روزهای اخیر اهمیت تاکید بر اینکه افغانستان و دولت این کشور همچنان می‌توانند روی حمایت اروپا حساب کنند دوچندان شده است.»
با این حال ساز و کار چنین حمایتی همچنان تحت بررسی قرار دارد. جیمی شی بر این باور است که حمایت قدرت‌های اروپایی می‌تواند مشابه سیاستی باشد که وی آن را «بازدارندگی از آن سوی افق» می‌نامد. او در ادامه اظهار کرد: «سوال بزرگ برای آمریکا و ناتو اینجاست که آیا قادر به پیاده کردن نوعی از «بازدارندگی از آن سوی افق» در منطقه خواهند بود یا خیر.»
جیمی شی افزود: «به این ترتیب اگر خطر فروپاشی دولت افغانستان به دلیل عدم دستیابی به توافق بر سر تقسیم قدرت پیش بیاید و اگر یک شهر بزرگ در آستانه سقوط به دست طالبان باشد این نیروی آن سوی افق به سبک اسراییلی آن می‌تواند به سرعت وارد عمل شود تا موازنه قوا را تغییر دهد.» نیک رنولدز، تحلیلگر و کارشناس جنگ‌افزارهای زمینی در اندیشکده «آر یو اس آی» در لندن نیز معتقد است که حمایت‌ها از افغانستان می‌تواند به شکل آموزش بخش خاصی از نیروهای امنیتی افغانستان مانند پرسنل نیروی هوایی در خارج از کشور ادامه پیدا کند.
لزوم واقع‌نگری
تصمیم جو بایدن، رییس‌جمهوری آمریکا برای خروج تمام نیروهای این کشور از افغانستان تا پیش از روز ۱۱ سپتامبر متحدان واشنگتن در ناتو را در مقابل عمل انجام شده قرار داده است. نیک رنولدز در این باره می‌گوید: «تمام کشورهای عضو ناتو برای استقرار در افغانستان به ویژه از نظر تجهیزاتی، محافظت از نیروها و شبکه امدادرسانی به آمریکا متکی هستند.» وی افزود: «بدون شبکه آمریکا واقعا ناتو گزینه‌ای برای ماندن در افغانستان به صورت مستقل از آمریکا نداشت.»
نیک رنولدز همچنین بر این باور است که فارغ از موافقت یا مخالفت هر کشور با خروج از افغانستان همه این کشورها تصمیمی «عمل گرایانه» اتخاذ کرده‌اند تا همبستگی بین اعضای ناتو حفظ شود. جوزپ بورل، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز پنجشنبه گذشته گفت که پس از تصمیم آمریکا «ما باید با شرایطی که پیش خواهد آمد روبه‌رو شویم.»
عالی‌ترین مقام دیپلماتیک اتحادیه اروپا افزود: «خشونت در افغانستان در حال افزایش است و این واضح است که اتحادیه اروپا نمی‌تواند وقتی آمریکا از افغانستان خارج شد باقی بماند.» او در همین راستا خواستار «اتخاذ تصمیم‌هایی مثبت برای رویارویی با واقعیت» از سوی کشورهای اروپایی شد.
چشم‌انداز پیش روی ارتش افغانستان
جیمی شی بر این باور است که خروج قدرت‌های غربی از افغانستان با در نظر گرفتن سوابق تاریخی می‌تواند هشدارآمیز باشد. او ضمن اشاره به تاریخ جنگ ویتنام گفت: «آمریکا وعده داده بود که در ویتنام باقی خواهد ماند اما وقتی کنگره بودجه را قطع کرد ارتش ویتنام‌جنوبی ظرف دو سال از هم فروپاشید.» او اظهار کرد: «درسی که از این ماجرا می‌توان گرفت این است که ارتش‌ها تا وقتی به نبرد ادامه می‌دهند که اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها هزینه آن را تامین کنند.» جیمی شی در ادامه با اشاره به عدم حضور نظامیان ناتو پس از ماه سپتامبر این پرسش را مطرح می‌کند که «به طور واقع‌بینانه شما تا چه موقع می‌توانید به اختصاص پول زیادی به کابل ادامه دهید؟»
وی بر این باور است که «بهتر» بود آمریکا و متحدانش چند سال دیگر در افغانستان باقی می‌ماندند تا روند کمک به نیروهای امنیتی افغانستان تکمیل می‌شد. یکی از مقامات ناتو در پاسخ به یورونیوز اعلام کرد که قادر به ارائه جدول زمانی دقیقی برای خروج نیروها از افغانستان و افشای جزئیات شمار نظامیان در این کشور نیست. این مقام رسمی ناتو در عین حال تاکید کرد که سازمان پیمان آتلانتیک شمالی در نظر دارد تا «طی چند ماه» روند خروج از افغانستان را تکمیل کند.
اخبار برگزیدهپیشنهاد ویژهلینک کوتاه :