شورای نگهبان کار را تمام کرد
به گزارش جهان صنعت نیوز: لیست اعلامی چندان باورپذیر نمی‌نمود و تصور می‌شد که شورای محترم نگهبان حداقل چند گزینه اصلاح‌طلب و میان را محض نمونه هم که شده در این بازی راه بدهد. رفته‌رفته اما معلوم شد که این هم انتظاری گزاف بوده و آقایان تصمیم گرفته‌اند انتخاب را در این دوره برای مردم ساده‌تر از قبل کنند. همین شد که حتی علی لاریجانی بعد از سال‌ها ریاست مجلس و خدمت در جایگاه‌های دیگر یا مسعود پزشکیان که برخی به کارنامه سفید وی دلخوش بودند، نیز تایید صلاحیت نشدند.
در ساعات اولیه صبح هنوز امیدواری‌هایی به تغییر ترکیب مورد نظر آقایان بود و لابی‌گری‌ها آغاز شد. آن‌طور که به صورت غیررسمی اعلام شد حسن روحانی به وزیر کشور دستور داده بود که برای اعلام لیست نهایی دست نگه دارد و خودش نیز سرگرم نامه‌نگاری با رهبری بود به امید حکم حکومتی (گفتنی است علی ربیعی در نشست خبری دیروز خود این اخبار را تکذیب نکرد) اما نهایتا به این نتیجه رسید که این کار شدنی نیست.
صدا از اسحاق جهانگیری که خیلی زودتر خبر ردصلاحیت او به صورت غیررسمی منتشر شده بود، درنیامد اما علی لاریجانی و محسن پزشکیان نیز تصمیم گرفته و اعلام کردند که بنای اعتراض، پیگیری و رایزنی ندارند. این آش اما آنقدر شور بود که خود رییسی ناگزیر شد به واکنش نشان دادن و اعلام کرد که مشغول رایزنی برای رقابتی‌تر شدن فضاست!
یک لیست و هزار ابهام
لیست هفت‌نفره شورای نگهبان اما از جهات گوناگون مورد بحث و بررسی است. مثلا اینکه ردصلاحیت سیاستمداران کهنه‌کاری مثل لاریجانی و جهانگیری به چه دلیلی صورت گرفته است؟ انتخاب این هفت نفر مصداق هموار کردن راه ریاست‌جمهوری رییسی و حذف رقبا است؟ در این صورت پیروزی آتی به اعتبار رییسی خواهد افزود یا خواهد کاست؟ تکلیف میزان مشارکت که طبق پیش‌بینی‌ها اندک است و انتظار می‌رفت شورای نگهبان با تایید صلاحیت نامزدهایی با تفکرات مختلف موجب افزایش آن شود، چه خواهد شد؟ یا سوالاتی مثل اینکه جریان اصلاحات که تا دیروز با چالش پای صندوق آوردن بدنه اجتماعی خود مواجه بود و متهم بود به سازش‌کاری در مقابل سخت‌گیری‌های رقیب، از این پس چه خواهد کرد؟
فقط همین نبود و خبری که از انصراف قاضی‌زاده‌هاشمی منتشر و بعد هم تکذیب شد، این سوال را ایجاد کرد که آیا شش گزینه غیر از رییسی در روزهای پیش‌رو، به نفع او کنار کشیده و زحمت پای صندوق رفتن را از مردم کم می‌کنند یا تا لحظه آخر در صحنه می‌مانند؟ سوال دیگر اینکه سعید جلیلی به عنوان مطرح‌ترین گزینه بعد از رییسی، با او رقابت خواهد کرد یا حضوری نمایشی خواهد داشت؟
پاسخ به هر کدام از این سوالات البته نیازمند بررسی نکات متعدد و بحث مفصلی است که در روزهای منتهی به انتخابات انجام خواهد شد. واکنش‌های بسیاری هم که به همراه داشت ثابت کرد که جامعه ایرانی حواسش به همه این نکات هست بنابراین باید منتظر تبعات احتمالا ناگوار رویکرد شورای نگهبان باشیم. تبعاتی که قابل پیش‌بینی‌ترین آن کاهش چشمگیر مشارکت و روی کار آمدن یک رییس‌جمهور حداقلی است.
واکنش‌های رد‌صلاحیتی‌ها
واکنش‌ها به لیست هفت‌نفره نامزدهای ریاست‌جمهوری را می‌توان به چند دسته تقسیم کرد. اول از همه واکنش ردصلاحیت‌شدگان. بعد از آن نیز واکنش جریانات سیاسی و در نهایت واکنش جامعه که برای ارزیابی و بررسی آن علی‌الحساب می‌توان آنچه در فضای مجازی می‌گذرد را به عنوان مشتی نمونه خروار برداشت کرد.
اسحاق جهانگیری که انگار بیشتر از سایرین منتظر این نتیجه بود، دیرتر از هم واکنش نشان داد. او در بیانیه خود نوشت: «به خدا پناه می‌برم و عدم احراز صلاحیت بسیاری از شایستگان را تهدیدی جدی برای مشارکت همگانی و رقابت عادلانه گرایش‌ها و جریان‌های سیاسی به ویژه اصلاح‌گرایان می‌دانم.» مسعود پزشکیان نیز اعلام کرد که قصد اعتراض به تصمیم شورای نگهبان را نداشته و هیچ‌گونه رایزنی جهت احراز صلاحیت خود نکرده و نخواهد کرد.
علی لاریجانی که احتمالا بیش از همه از ردصلاحیت خود متعجب شد نیز با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد که راضی است به رضای الهی! به هرحال او این انتخابات را حسابی جدی گرفته بود. بعد از کلی رصد چراغ خاموش، شرط و شروط‌گذاری برای جریان‌های سیاسی، اطمینان از جلب حمایت اصلاح‌طلبان و… وارد انتخابات شده بود و فعالیت‌های تبلیغاتی خود را پرشور آغاز کرده و از همان لحظه ثبت‌نام و بعد هم در کلاب‌هاوس کلی خودنمایی کرد. حتی تا چند ساعت قبل از اطلاع‌رسانی خبرگزاری همیشه مطلع فارس، مشغول جدل توییتری با جلیلی بود. او نیز در نهایت ردصلاحیت را پذیرفت و نوشت: «برای رفع مشکلات پیش‌روی ملّت، عزمی راسخ داشتم؛ اما حال آنکه روند انتخابات این‌گونه رقم زده شد، بنده وظیفه خویش را در پیشگاه الهی و ملّت عزیز انجام داده‌ام و راضی به رضای الهی هستم.»
واکنش اصلاح‌طلبان
واکنش جریانات سیاسی نیز از جمله نکات قابل تامل است. از انتقادهایی که برخی چهره‌های سیاسی اصولگرا نسبت به رویکرد شورای نگهبان داشتند گرفته تا جلسه فوق‌العاده اصلاح‌طلبان. آذر منصوری، سخنگوی جبهه اصلاحات در یکی از گفت‌وگوهای کلاب‌هاوسی دیروز گفت که برای حکم حکومتی تلاش نمی‌کنند.
او با ابراز تاسف از اینکه « مسیری که شورای نگهبان به صورت مکرر و مداوم در مواجهه با انتخابات و نهادهای انتخابی در پیش گرفته است نه تنها نقض حق انتخاب آزاد شهروندان و حاکمیت ملی که در قانون اساسی بر آن تصریح شده، است» در پاسخ به اینکه جبهه اصلاحات ایران پس از ردصلاحیت همه نامزدهای خود چه تصمیمی اتخاذ خواهد کرد گفت: «این تصمیمی است که باید در مجمع عمومی جبهه گرفته شود. تا تصمیم مجمع عمومی فقط می‌توانم بگویم که امکان مشارکت فعال در انتخابات ۱۴۰۰ از ما سلب شده است.»
جلسه مورد اشاره البته همان دیروز انجام شد. گفتنی است، زهرا شجاعی عضو جبهه اصلاحات ایران که خود از جمله نامزدهای ردصلاحیت شده است، نیز گفت: «ما تابع تصمیم جمعی جبهه اصلاحات ایران هستیم و احتمالا به صورت دسته‌جمعی اعتراض خواهیم کرد گرچه به دریافت پاسخ قانع‌کننده از سوی شورای نگهبان خوش‌بین نیستیم.»
البته اخباری غیر رسمی نیز در این راستا منتشر شد. مثلا برخی کانال‌های تلگرامی از تصمیم حزب کارگزاران برای حمایت از عبدالناصر همتی خبر دادند.
واکنش اصولگرایان
اعتراضات اما همان‌طور که گفته شد منحصر به اصلاح‌طلبان نبود. مثلا علی جنتی وزیر ارشاد دولت یازدهم توییت کرد: «سرانجام پس از ۱۰ روز بحث و مناقشه شورای نگهبان نامزدهای مورد نظر خود را برای ریاست‌جمهوری اعلام کرد؛ یک ضرب‌المثل فارسی می‌گوید «کوه زایید، موش زایید!» بدیهی است با این تعداد کاندیدای پوششی از هم اکنون نتیجه انتخابات روشن است و آنچه در این میان با مشارکت اقلیت قربانی می‌شود، جمهوریت نظام خواهد بود.»
حسین مطهری از نزدیکان لاریجانی نیز نوشت: «دختر عمه بنده خانم دکتر فاطمه لاریجانی فارغ‌التحصیل پزشکی دانشگاه تهران واسه تحصیل دوره تخصص با همسرش رفته آمریکا؛ نه تابعیت داره، نه اقامت؛ واسه یه انتخابات، دین و شرافت خودمون رو نفروشیم.» مهدی نصیری سردبیر سابق روزنامه کیهان در صفحه توییتر خود نوشت: «اگر ورود آیت‌الله رییسی به انتخابات را حاصل یک سناریو برای بی‌اعتبار کردن او در افکار عمومی بدانیم، این سناریو با این مدل مهندسی شورای نگهبان هم اینک به بار نشسته است. خداحافظ ابراهیم.» یا وحید اشتری فعال سیاسی اصولگرا نوشت: « ظاهرا این دور به جای صندوق رای، تشت آب می‌آورند و به روش صدر اسلام هر مسلمان باید دستش را در لگن بکند و بیعت انجام دهد. الحمدلله هرچیز کشور را نتوانستیم اسلامی کنیم، بالاخره این یکی اسلامی شد.»
اخبار برگزیدهپیشنهاد ویژهسیاسیلینک کوتاه :