آینده بازار ارز در گرو عوامل سیاسی

سیدکمال سیدعلی * از میان عوامل و پدیده‌هایی که این روزها بر بازار ارز تاثیر می‌گذارند و نوسانات قیمتی در آن را ممکن می‌کنند، فاکتورهای اقتصادی نقش کمرنگ‌تری نسبت به مباحثات و تصمیمات سیاستی دارند. از زمانی که ترامپ در سال ۹۷ از برجام خارج شد تا امروز، نوسانات قیمتی دلار از ۱۷ تا ۳۲ هزار تومان متغیر بوده که عمدتا در سایه انتظارات بالای تورمی و مسائل حاد سیاسی اتفاق افتاده است.

این روزها نیز که شرایط داخلی کشور مقداری پرتنش شده و انتظاراتی که از انتخابات و دولت بعدی وجود دارد مهیا نشده، برداشت فعالان اقتصادی نیز نسبت به شرایط آتی کشور در خصوص برجام و مذاکرات مقداری دچار ابهام شده و تحت‌تاثیر مسائل و اختلافات داخلی و بالاخص انتخابات قرار گرفته است. بنابراین بازار ارز به طور خاص به مسائل سیاسی و افکاری واکنش نشان می‌دهد که نتیجه‌بخش نبودن مذاکرات را محتمل می‌داند. در صورتی که این افکار و عقاید صحت داشته باشد و مذاکرات بین ایران و آمریکا به نتایج مشخصی نرسد حداقل تا چهار ماه آینده فروش نفت بالایی نخواهیم داشت. حتی در صورت طولانی شدن زمان مذاکرات و مشخص شدن نتیجه آن در ماه‌های آینده نیز آثار آن بر بازار ارز مترتب خواهد بود.

در این شرایط کسانی که ارز دارند از فروش ارز خودداری می‌کنند و فعالان و کارخانه‌دارانی که برای تامین مواد اولیه خود نیاز به ارز داشته باشند وارد بازار می‌شوند و با قیمت بالاتری نیاز ارزی خود را مرتفع می‌کنند. در حال حاضر رشد نرخ ارز چه در بازار آزاد و چه در بازار نیمایی ما را به این نتیجه‌گیری می‌رساند که فعال اقتصادی منتظر نتیجه انتخابات و نحوه برخورد دولت بعدی با برجام و مساله FATF می‌ماند. ضمن آن که اعضایی که در کابینه دولت بعدی حاضر می‌شوند و رویکردی که هر یک از آنها به مسائل و مشکلات کشور خواهند داشت نیز در تصمیم‌گیری فعالان اقتصادی تاثیر می‌گذارد.

در هر صورت شاخک‌های فعالان اقتصادی بسیار بالاتر از افراد سیاسی کشور است و از سویی نوسانات نرخ ارز نیز امروزه متاثر از اخبار سیاسی است. در صورتی که دولت بعدی تعامل با دنیا و پیوستن به FATF را بپذیرد و به دنبال کاهش تنش‌های سیاسی داخلی باشد باید منتظر اثرگذاری مثبت این نگاه بر کاهش قیمت ارز در آینده پیش‌رو باشیم، در غیر این صورت افزایش نرخ ارز دور از انتظار نخواهد بود.

* معاون اسبق ارزی بانک مرکزی