کاهش نرخ بهره بین‌بانکی زنگ خطری برای دلار

به گزارش جهان صنعت نیوز:  خبر مهمی که روز دوشنبه به بازار ارز رسید پیش‌بینی نماینده هیات روسیه در مذاکرات برجام از زمان شروع دور هفتم گفت‌وگوها بود. اولیانوف دیروز در مصاحبه‌ای اعلام کرد که انتظار ندارد حداقل طی ۱۰ روز آینده یا شاید بیشتر مذاکرات از سر گرفته شود. به این ترتیب به نظر می‌رسد روند انتظار فعالان بازارها فعلا ادامه‌دار خواهد بود.

نرخ بهره بین‌بانکی همچنان در هفته‌های اخیر بر مدار نزولی قرار داشته و این هفته شاهد رسیدن آن به زیر ۱۸ درصد بودیم که کمترین مقدار در حدود ۱۰-۹ ماه اخیر است. بازار بین‌بانکی، بازاری است که موسسات و بانک‌های دارای مجوز در آن اقدام به قرض‌گیری از بانک مرکزی و قرض‌دهی کوتاه‌مدت (یک‌روزه) به بانک مرکزی می‌کنند. این مبادلات با نرخ سودی انجام می‌شود که نرخ بهره بین‌بانکی نام دارد که تاثیر آن را بر بازار ارز از دو منظر می‌توان بررسی کرد:

۱) اولا برخی عقیده دارند بازار بین‌بانکی، ابزار بانک مرکزی برای کنترل نرخ بهره است و می‌تواند روی آن اثرگذار باشد. اگرچه اجماعی روی این موضوع وجود ندارد و گروهی نیز عقیده دارند بخشی از نرخ بهره به صورت دستوری تعیین می‌شود، اما اگر فرض کنیم چنین رابطه‌ای بین این دو وجود دارد، افت نرخ بهره بین‌بانکی می‌تواند اثر کاهشی بر نرخ سود سپرده‌ها داشته باشد و با روانه کردن حجمی از نقدینگی به سمت بازارهایی از جمله ارز، موجب افزایش تقاضا و رشد نرخ دلار شود.

۲) اما کاهش نرخ بهره بین‌بانکی خود می‌تواند معلول اتفاق مهم‌تری باشد؛ اینکه احتمالا چاپ پول قابل توجهی در دستور کار بانک مرکزی است که افت نرخ مذکور ناشی از آن است.

به عقیده کارشناسان، دولت توانایی اندکی در تامین منابع بودجه سال جاری خود دارد و به این سبب ناچار از مراجعه به بانک مرکزی است که می‌تواند منجر به چاپ پول شود.

دولت دلارهای نفتی خود را به بانک مرکزی می‌دهد و به جای آن ریال دریافت می‌کند. بانک مرکزی نیز باید فورا معادل ارزی را که از دولت می‌گیرد به بازار عرضه کند. این مکانیسم اگر کامل طی شود، در حقیقت تاثیری بر پایه پولی ندارد. اما در غیر این صورت (فرضا اگر دلارهای مذکور بلوکه شده باشند و بانک مرکزی ارزی در دست نداشته باشد) اقتصاد از طریق گسترش پایه پولی با افزایش نقدینگی مواجه خواهد شد. رشد پرشتاب پایه پولی و نقدینگی در شرایط کنونی اقتصاد کشور معنایی جز تورم و نرخ ارز بالاتر نخواهد داشت.

به نظر می‌رسد با وجود این احتمالات، موضوعی که مانع از پرتاب فنر نرخ ارز شده است احتمال احیای برجام، افزایش درآمدهای نفتی و آزادسازی منابع مسدود در خارج از کشور بوده که می‌تواند اولا با افزایش عرضه ارز، نرخ دلار را کاهشی کرده و ثانیا نقدینگی را در کف جامعه خشک کند.

به این ترتیب، برجام که هنوز شانس احیای آن کم نیست احتمالا به عنوان عامل اصلی عقب‌نشینی فعلی خریداران در بازار دلار باشد. نگرانی کنونی بسیاری از کارشناسان آن است که با فرض ثابت ماندن سایر موضوعات، شکست مذاکرات می‌تواند رالی صعودی سال ۹۹ را برای اسکناس آمریکایی تکرار کند.

اخبار برگزیدهاقتصاد کلانپیشنهاد ویژهصنعت و معدن

شناسه : 202773
لینک کوتاه :
دکمه بازگشت به بالا