بانکداری شناختی: بانکداری نوین و تحلیل پیشرفته داده

 فرشید ذوالفقاری *  انقلاب صنعتی چهارم تمام مصنوعات بشر را درنوردیده و در زمانه تحول دیجیتال نمی‌توان از مزایای رقابتی این تغییر بزرگ چشم‌پوشی کرد. بانک‌ها نیز برای پیشرفت و یا حداقل باقی ماندن در فضای کسب‌وکار باید با این تغییر همراه شوند.

داده و نگهداری از آن در دنیای امروز اهمیت بسیار بالایی دارد. شناخت انسان از محیط پیرامونش حاصل تحلیل داده‌هایی است که به دست می‌آورد. بانکداری شناختی هم که اولین بار از طرف IBM معرفی شد از این قاعده پیروی می‌کند؛ به این صورت که بانک‌ها انبوه داده به دست آمده از تعامل مداوم با افراد، فرآیندها و فناوری‌ها را در جهت حصول شناخت از مشتری به وسیله تحلیل پیشرفته داده به کار می‌برند. سپس از بینش به دست آمده برای شخصی‌سازی کردن پلتفرم‌های طراحی شده و خدمات برای هر مشتری استفاده می‌شود.

داده مورد استفاده در تحلیل پیشرفته علاوه بر نوع متنی شامل انواع صوتی، تصویری و لمسی هم می‌شود. این داده که از منابع اطلاعاتی مانند چکاوک، سیستم پایا، تراکنش‌های مشتری، باشگاه مشتریان، سیستم‌های تسهیلاتی، شبکه‌های اجتماعی و… به دست می‌آید، در حافظه ذخیره و بر اساس علوم شناختی و یادگیری همانند انسان، به وسیله بینایی ماشین، کلان داده و مدل‌سازی‌های یادگیری عمیق که با تعداد متغیر‌های زیادی در ارتباط است تحلیل می‌شود.

مزایا و چالش‌های تحلیل پیشرفته داده

تحلیل پیشرفته داده مزایای بسیاری را برای بانک‌ها ایجاد می‌کند. بانک‌ها می‌توانند از این طریق خدمات خود را بهبود داده، نتایج را پیش‌بینی کرده و بازاریابی را مدیریت نمایند، عملیات خود را بهینه‌سازی کنند، مشتریان خود را حفظ کنند، از کلاهبرداری‌های آفلاین و آنلاین جلوگیری کرده و ریسک‌ها را بررسی نمایند.

از طرف دیگر استفاده از داده‌ها و سیستم‌های نامناسب برای تحلیل پیشرفته نه تنها اثرگذار نیست بلکه می‌تواند باعث اتخاذ تصمیمات نادرست شود.

داده‌هایی با کیفیت پایین یا ناکافی بودن داده‌های جمع‌آوری شده، نقصان حاکمیت داده، عدم حمایت مدیران ارشد، نقصان مدیریت دانش، تحلیل داده در زمان نامناسب با ابزار و سیستم و مدل نادرست و همینطور کمبود مهارت در تحلیل از چالش‌های تحلیل پیشرفته داده هستند.

نکته پایانی

آنچه که مسلم است دنیای آینده، بانک‌های امروز را به رسمیت نخواهد شناخت و تنها راه عاقلانه مواجهه با این تغییر پذیرفتن آن است. بانک‌های کشور با توجه به منابع انسانی و فنی که در دسترس دارند می‌توانند در منطقه به عنوان پیشرو و الگو ظاهر شوند. منابع بسیار ارزشمندی برای مدیران، کارشناسان و علاقمندان به بانکداری در دسترس است تا با تحولات آینده این صنعت آشنا شوند و می‌توان با جست‌وجوی کلیدواژه‌ها به آنها دست یافت. یکی از این کلیدواژه‌ها «بانکداری شناختی» و یکی از منابع برای شروع پژوهش و آشنایی با تحولات در این حوزه کتابی است به همین نام که بینش مناسبی در اختیار مخاطب قرار می‌دهد.

به امید بالندگی روزافزون صنایع کشور، سوار بر قطار فناوری.

* پژوهشگر فناوری

اخبار برگزیدهیادداشت