رسوایی بزرگ بایدن
به گزارش جهان صنعت نیوز: با پایان رسیدن آگوست دوران۲۰ساله حضور نظامی آمریکا در افغانستان خاتمه یافت؛ دورانی که طولانی‌ترین زمان حضور نظامیان ایالات‌متحده در درگیری‌های جنگی در یک کشور خارجی به‌شمار می‌رود. نیمه شب ۳۱آگوست آخرین هواپیمای نظامی آمریکا از فرودگاه کابل به پرواز درآمد و ماموریت تخلیه نظامی نیز به پایان رسید؛ پایانی خونبار و پرآشوب برای طولانی‌ترین جنگ آمریکا. آمریکایی‌ها در ۲۰ سال گذشته به بهانه مبارزه با تروریسم به افغانستان لشکرکشی کردند، اما پس از ۲۰ سال با شکستی مفتضحانه از این کشور خارج شدند، هزینه دو تریلیون دلاری آمریکا در افغانستان هیچ دستاوردی برای این کشور نداشت، جز بازگشت و قدرت گیری دوباره طالبان و جنگ و ویرانی برای افغانستان و تکرار دوباره روزهای پر از درد و رنج گذشته برای زنان و کودکان این کشور.
ژنرال کنت مکنزی، فرمانده ستاد مرکزی نیروهای نظامی آمریکا با اعلام این خبر تایید کرد که آمریکا خروج از افغانستان را کامل کرده و آخرین پرواز آمریکا نیمه شب سهشنبه کابل برابر با ساعت ۳:۲۹ دقیقه بامداد واشنگتن فرودگاه بین‌المللی کابل را ترک کرد. خروج دوشنبه شب، پایان تخلیه نظامی و پایان ماموریتی ۲۰ ساله است که پس از حمله یازده سپتامبر آغاز شد. پس از عملیات خروج، سفارت آمریکا در کابل اعلام کرد که تمام عملیات این سفارتخانه به حال تعلیق درآمده است. کمک به شهروندان آمریکایی و خانواده‌های آنها در افغانستان از این پس در سفارت آمریکا در دوحه، قطر، انجام خواهد شد.
دونالد ترامپ، رییس‌جمهور آمریکا نحوه اجرای تصمیم خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان در دولت جو بایدن را مایه شرمساری خوانده و خواستار استعفای بایدن شده است. بسیاری از منتقدان نیز موضوع استیضاح او و کناره‌گیری‌اش را به دلیل عملکرد غیرمسوولانه در این زمینه مطرح کرده‌اند. در حال حاضر شماری از دوتابعیتی‌ها یا همکاران افغان نیروهای آمریکایی یا افغان‌هایی که نمی‌خواهند در کابوس طالبان زندگی کنند، در افغانستان باقی مانده‌اند. با این حال مقامات کاخ سفید روز دوشنبه گفتند بایدن همچنان به دنبال مبارزه با تروریست‌ها در این کشور است و از فرماندهان نظامی خود خواسته برای گرفتن انتقام جان ۱۳ سرباز آمریکایی که هفته پیش طی حمله‌ای در فرودگاه کابل کشته شدند از هیچ کاری کوتاهی نکنند.
رییس‌جمهوری آمریکا تاکنون یک استراتژی منسجم برای دوران پس از خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان ارائه نکرده است. به نظر میرسد پیامدهای بحران افغانستان تا مدت‌ها دامنگیر جو بایدن و ایالات‌متحده خواهد ماند. حدود چهار ماه و نیم پیش (میانه ماه آوریل) جو بایدن، چهل و ششمین رییس‌جمهوری آمریکا برنامه خروج نظامیان آمریکایی از افغانستان را مشخص و قطعی کرد. او آن زمان گفته بود: «به جای ادامه جنگ با طالبان باید بر چالش‌هایی متمرکز شویم که پیش روی ما قرار دارند.» اکنون به نظر میرسد که افغانستان دقیقا یکی از همین چالش‌های پیش‌رو باشد و به خصوص به دلیل همان تصمیم در مورد بیرون کشیدن نظامیان. جو بایدن در سخنان ماه آوریل خود به این که خارج کردن نظامیان از افغانستان مشکل‌آفرین باشد هیچ اشاره‌ای نکرد.
فقدان یک استراتژی کارآمد
بایدن در حالی که اعلام کرده آمریکا به لحاظ دیپلماتیک و از نظر کمک‌های انسان‌دوستانه همچنان در افغانستان فعال خواهد ماند، اما در عین حال تاکنون یک استراتژی کارآمد برای دوران پس از خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان ارائه نکرده است. جو بایدن وعده داده بود، حمایت از دولت و نیروهای مسلح افغانستان پس از خروج نظامیان آمریکایی ادامه می‌یابد. او همچنین به طور خاص به زنان و دختران افغان وعده داده که از حقوق‌شان حمایت شود.
از این وعده‌ها و امکان تحقق آنها خبری نیست. هنوز یک روز از پایان حضور نظامیان آمریکایی در افغانستان نگذشته که اسلامگرایان طالبان پخش موسیقی و حضور زنان مجری در برنامه‌های رادیویی و تلویزیونی دست‌کم در ولایت قندهار را ممنوع اعلام کردند. افزون بر این دولت افغانستان دیگر وجود ندارد و نیروهای مسلح نیز تقریبا در تمام مناطق بدون مقاومت در برابر شبه‌نظامیان طالبان مضمحل شده‌اند. سفارت آمریکا در افغانستان نیز تعطیل و کمک‌های مالی خارجی فعلا متوقف شده‌اند.
ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا هفته پیش گفته بود او انتظار دارد که ایالات‌متحده همچنان سخاوتمندانه از مردم افغانستان پشتیبانی کند. او افزود، امکاناتی وجود دارد که با دور زدن طالبان پول به افغانستان منتقل شود و جو بایدن به تازگی یک کمک ۵۰۰ میلیون دلاری برای آوارگان درون‌مرزی افغان آزاد کرده است.
ضربه‌ای بر مبارزه با تروریسم
با خروج نظامیان و دیپلمات‌های آمریکایی از افغانستان این پرسش نیز مطرح است که تکلیف برنامه‌های مقابله و مبارزه با تروریسم و گروه‌های تروریستی چه می‌شود. جو بایدن در ماه آوریل گفته بود، آمریکا با بازسازماندهی توانایی‌های خود در زمینه مبارزه با تروریسم در منطقه با بازگشت تهدیدهای تروریستی مقابله خواهد کرد. طالبان وعده داده بود افغانستان پس از خروج نیروهای آمریکایی به پناهگاه امنی برای گروه‌های تروریستی مانند شبکه القاعده و «دولت اسلامی» (داعش) تبدیل نشود. نظامیان آمریکایی هنوز کابل را ترک نکرده‌اند که شاخه افغانستان داعش موسوم به «خلافت خراسان» با یک انفجار انتحاری در نزدیکی فرودگاه کابل حمام خونی به راه انداخت که در آن ده‌ها نفر از جمله ۱۳ آمریکایی کشته شدند.
اعتراف رییس سیا
ویلیام برنز، رییس سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا در همان ماه آوریل تاکید کرده بود، این یک واقعیت است که با خروج نظامیان آمریکایی از افغانستان توانایی دولت ایالات‌متحده برای جمع‌آوری اطلاعات و واکنش به موقع به تهدیدهای تروریستی کاهش می‌یابد. بر همین پایه برای جو بایدن دشوار خواهد بود که وعده روز پنجشنبه خود مبنی بر مجازات مسوولان حمله تروریستی نزدیک فرودگاه کابل را عملی کند. امکانات آمریکا برای هدایت عملیات علیه تروریست‌ها در خاک افغانستان، از جمله از طریق پهپاد محدود است.
آمریکا پس از حمله به فرودگاه کابل در دو عملیات چند عضو شاخه افغانستان داعش را هدف گرفته است. آدام کینزینگر، نماینده جمهوری‌خواه مجلس به کنایه می‌گوید با این عملیات شاید کمی تلافی‌جویی شده باشد. این نظامی سابق در گفت‌وگو با شبکه سی‌ان‌ان می‌افزاید: اما اگر مبارزه موفقیت‌آمیز آمریکا علیه داعش در عراق و سوریه را در نظر بگیریم در آنجا افرادی در میان نیروهای نظامی محلی نفوذ یافته بودند.
این دقیقا همان چیزی است که در افغانستان در اختیار آمریکا نیست، زیرا نیروهای نظامی و انتظامی این کشور که ۲۰ سال تجهیز شده و آموزش دیده بودند طی چند روز فروپاشیدند. ظاهرا یکی از انگیزه‌های جو بایدن برای خاتمه دادن به طولانی‌ترین حضور نظامی آمریکا در یک منطقه جنگی این بوده که ایالات‌متحده بهتر بتواند با حمله‌های سایبری چین و روسیه مقابله کند. اگر این برنامه هم تحقق یابد، به نظر نمی‌رسد که چهل و ششمین رییس‌جمهوری آمریکا بتواند به زودی از تبعات خروج نظامیان آمریکایی از افغانستان خلاص شود. در همین حال از شرق سوریه نیز خبر میرسد، تروریست‌های داعش که رییس‌جمهوری پیشین آمریکا، دونالد ترامپ دو سال و نیم پیش از شکست کامل آنها سخن گفته بود، دوباره فعال شده و مشغول تقویت نیروهای خود هستند.
در دو دهه گذشته در مجموع ۲۴۶۱ نیروی نظامی و غیرنظامی آمریکا در افغانستان کشته شدند و تعداد مجروحان آمریکا در این جنگ به ۲۰ هزار نفر بالغ می‌شود. به گفته پنتاگون از روز چهاردهم آگوست، یک روز پیش از تصرف کابل از سوی طالبان، آمریکا بیش از ۷۹هزار غیرنظامی را از این کشور خارج کرده که شامل شش هزار غیرنظامی آمریکایی می‌شود. به علاوه ۷۳۵۰۳ تبعه کشورهای ثالث یا شهروندان افغانستان نیز از این طریق از کشور خارج شده‌اند. افغان‌هایی که با نیروهای آمریکایی همکاری کرده‌اند و مشمول روادید مهاجرتی ویژه می‌شوند در میان همین گروه هستند. پنتاگون در مجموع بیش از ۱۲۳هزار غیرنظامی را از این کشور خارج کرده که برابر با خروج روزانه بیش از ۷۵۰۰ غیرنظامی می‌شود. در۲۰سال گذشته بیش از ۸۰۰ هزار نیروی آمریکایی و ۲۵هزار غیرنظامی از این کشور در افغانستان خدمت کرده‌اند.
با این حساب برای اولین بار در ۲۰سال گذشته آمریکا هیچ نیرویی در افغانستان ندارد. در این مدت این کشور بیش از دو تریلیون دلار خرج این جنگ کرده و نزدیکدو هزار نفر از نیروهایش کشته شده‌اند، اکنون هیچ دیپلمات آمریکایی نیز در افغانستان باقی نمانده است.
ژنرال فرانک مک کنزی، فرمانده سنتکام اعلام کرد ۲۷ فروند خودروی هاموی و ۷۰ خودروی زرهی MRAP که هر یک تا یک میلیون دلار ارزش داشت، امحا شده است. آمریکا سیستم دفاع موشکی C-RAM را هم که برای محافظت از فرودگاه کابل در برابر حملات موشکی استفاده می‌شد، غیرفعال کرد. به کمک این سیستم دفاعی حملات موشکی داعش به فرودگاه دفع شده بود.
مک کنزی تاکید کرد: ما تصمیم گرفتیم این سیستم‌ها را تا آخرین دقیقه قبل از پرواز آخرین هواپیمای آمریکایی فعال نگه داریم. برچیدن این سیستم‌ها یک فرآیند پیچیده و زمانبر است. بنابراین ما آنها را غیرنظامی کردیم تا دیگر هرگز مورد استفاده قرار نگیرند. این ژنرال آمریکایی همچنین افزود در مجموع ۷۳ هواپیما که قبلا در فرودگاه بین‌المللی حامد کرزی مستقر بودند، توسط نیروهای آمریکایی امحا شدند.
۹۰ ژنرال و آدمیرال آمریکایی خواستار استعفای آستین و میلر
از طرفی ده‌ها ژنرال و آدمیرال بازنشسته آمریکایی خواستار استعفای رییس پنتاگون و رییس ستاد مشترک ارتش کشورشان بر سر خروج شتابزده از افغانستان شدند. ۹۰ مقام نظامی عالی‌رتبه بازنشسته در آمریکا با انتشار نامه‌ای سرگشاده تاکید کردند: امضاکنندگان این نامه خواستار استعفا و بازنشستگی لوید آستین، وزیر دفاع آمریکا و مارک میلی، رییس ستاد مشترک ارتش آمریکا بر پایه قصور در اجرای وظایف در ارتباط با خروج فاجعه‌بار از افغانستان هستند.
امضاکنندگان این نامه به عنوان تصمیم‌گیرندگان سابق در ارتش آمریکا، پیشنهاداتی را ارائه دادند که به اعتقاد آنها باید در روند خروج انجام می‌شد و به ویژه به عدم عجله در خروج و رها نکردن پایگاه هوایی بگرام اشاره داشتند. آنها به طور ویژه تاکید کردند که مارک میلی و لوید آستین باید مخالفت خودشان را با این برنامه خروج بایدن اعلام می‌کردند.
آنها گفتند: وزیر دفاع و رییس ستاد مشترک باید به عنوان اصلی‌ترین مشاوران نظامی فرمانده کل قوا- رییس‌جمهور، قویا علیه این خروج خطرناک اعتراض می‌کردند. چنانچه آنها هر آنچه در حوزه اختیاراتشان بود برای متوقف کردن این خروج عجولانه به کار نبردند، باید استعفا دهند. امضاکنندگان این نامه همچنین تاکید کردند که اگر رییس پنتاگون و ستاد مشترک ارتش آمریکا چنین توصیه‌ای به بایدن داشتند و او به حرفشان توجهی نکرده است، باید در اعتراض به این رفتار و برای نشان دادن مخالفتشان استعفا دهند.
جشن و شادمانی طالبان
این در حالی است که رهبران طالبان به دنبال خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان، با شلیک تیر هوایی و قدم زدن روی باند فرودگاه بین‌المللی حامد کرزی این رویداد را جشن گرفتند. با خروج نظامیان خارجی ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان در گفت‌وگو با شبکه الجزیره عربی روی باند فرودگاه کابل خبر تشکیل یک دولت موقت را رد کرد و گفت کابل امن است. او گفت: امنیت در کابل برقرار خواهد شد و مردم نباید نگران باشند.
نیروهای طالبان پرچم‌های خودشان را در این فرودگاه نصب کردند و تعدادی هم به تامین امنیت آنجا مشغول شدند. در داخل ترمینال فرودگاه، ده‌ها کیف و چمدان روی زمین رها شده که به نظر میرسد حاصل هرج و مرج در آنجا باشد. پوستری هم از احمد شاه مسعود، از نیروهای سرشناس ضد طالبان تکه تکه شده بود. شامگاه دوشنبه طالبانی‌ها از خوشحالی تیر هوایی شلیک می‌کردند و سهشنبه هم به سختی تلاش کردند باقیمانده مسافرانی که امید دارند شاید به پروازی برسند، بیرون کنند.
محمد اسلام، یک نگهبان طالبان در فرودگاه کابل که کلاشینکف به دست دارد، می‌گوید: ما آمریکایی‌ها را بعد از ۲۰سال شکست دادیم. آنها رفته‌اند و کشورمان الان آزاد است. مشخص است ما چه می‌خواهیم. ما شریعت، صلح و ثبات می‌خواهیم.
حال که کنترل فرودگاه حامد کرزی کاملا به دست طالبان افتاده است، خودروهای آنها روی تنها باند پرواز آن بالا و پایین می‌روند. پیش از طلوع آفتاب، نیروهای مسلح طالبان با عبور از آشیانه‌ها، وارد محوطه فرودگاه شدند. رهبران طالبان که در اقدامی نمادین قدم روی باند فرودگاه گذاشته بودند، با نیروهای یگان ویژه «بدری» همراهی شدند و این نیروها فریاد می‌زدند «الله اکبر.»
نمره پایین آمریکایی‌ها به بایدن در خروج از افغانستان
در این میان، نتایج نظرسنجی جدیدی نشان می‌دهد، کمتر از ۴۰ درصد از آمریکایی‌ها عملکرد بایدن در خارج کردن نظامیان آمریکایی از افغانستان را تایید می‌کنند و سه چهارم می‌خواستند که نیروهای آمریکایی تا تکمیل خروج غیرنظامیان آمریکایی در این کشور بمانند. نتایج نظرسنجی ملی رویترز و پایگاه افکارسنجی ایپسوس از ۲۷ تا ۳۰ آگوست که دوشنبه منتشر شد، نشان می‌دهد که ۵۱ درصد از رویکرد بایدن درباره خارج کردن نظامیان آمریکایی از افغانستان ناراضی هستند و ۳۸ درصد آن را تایید می‌کنند.
ایالات‌متحده خروج نظامیانش از افغانستان را روز دوشنبه، بعد از دو دهه که از حمله به این کشور پس از حملات یازده سپتامبر می‌گذرد، تکمیل کرد. ایالات‌متحده و متحدانش بیش از ۱۲۲ هزار تن را از ۱۴ آگوست از افغانستان خارج کردند که این شامل شهروندان خودشان و افغان‌هایی می‌شد که به آنها طی بیش از ۲۰سال جنگ کمک کردند. اما برخی از آمریکایی‌ها و هزاران افغان واجد شرایط نتوانستند از این کشور که دوباره به کنترل طالبان درآمده است، خارج شوند. واشنگتن قصد دارد از طریق دیپلماتیک برای تخلیه افراد جامانده اقدام کند.
در این نظرسنجی که اندکی پیش از خروج آخرین نظامیان آمریکایی از افغانستان تکمیل شد، ۴۹ درصد گفتند که ارتش آمریکا باید تا زمان تخلیه تمام شهروندان آمریکایی و متحدان افغان در افغانستان می‌ماند و ۲۵ درصد هم گفتند که نیروهای آمریکایی باید تا زمان تخلیه کامل شهروندان آمریکایی در افغانستان باقی می‌ماندند. تنها ۱۳ درصد گفتند که این نیروها باید فورا خارج می‌شدند.
وقتی از شرکت‌کنندگان پرسیده شد که دولت بایدن چطور اسکان مجدد افغان‌های متحد آمریکا را مدیریت کرد، ۴۵ درصد از آن راضی و ۴۲ درصد از آن ناراضی بودند. نظرسنجی رویترز- ایپسوس نشان می‌دهد که ۲۰ درصد از بزرگسالان تاکید دارند بایدن مستحق بیشترین سرزنش بابت وضعیت فعلی جنگ افغانستان است.
در این میان ۹ درصد بیشترین تقصیر را به گردن جورج بوش، رییس‌جمهوری اسبق آمریکا انداختند که دو دهه پیش دستور حمله به این کشور را صادر کرد. همچنین ۹ درصد از شرکت‌کنندگان دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری سابق آمریکا را مقصر دانستند که سال گذشته بر سر خروج سریع نیروهای آمریکایی مذاکره کرد.
همچنین ۳۰ درصد دیگر، اقدام دیگر بازیگران در این منطقه از جمله طالبان، ارتش افغانستان، رهبران ارتش آمریکا و داعش خراسان را که مسوولیت بمبگذاری پنجشنبه گذشته در فرودگاه کابل را پذیرفت، مقصر دانستند. در جریان آن انفجارهای انتحاری ۱۳ نظامی آمریکایی کشته شدند.
با وجود تحولات افغانستان، بیشترین تمرکز آمریکایی‌ها روی مسائل داخلی از جمله پاندمی کرونا و اقتصاد آمریکاست. این نظرسنجی نشان می‌دهد که ۳۵ درصد آمریکایی‌ها کرونا را بزرگ‌ترین مشکل امروز کشورشان می‌دانند، در حالی که ۱۸ درصد بزرگ‌ترین مشکل را اقتصاد دانستند. تنها ۱۰ درصد هم گفتند که بزرگ‌ترین مشکل امروز آمریکا، جنگ در افغانستان است.
اخبار برگزیدهپیشنهاد ویژهسیاسیلینک کوتاه :