دیپلماسی نامطلوب
علی بیگدلی * بین ایران و آمریکا پیام‌هایی رد و بدل شده و ایران اعلام کرده که به زودی مذاکرات ازسر گرفته می‌شود. راهی هم غیر از این وجود ندارد. شکی نیست که هر دو طرف به ازسرگیری مذاکرات تمایل دارند. منتها آقای امیرعبداللهیان در آخرین صحبت خود گفته که ما تصمیم‌گیری‌های خود را منظم و مرتب نکرده‌ایم. آنچه تاکنون تصور می‌شد این بود که ایران در حال خرید زمان است تا بتواند با اهرم غنی‌سازی غرب را تحت فشار بگذارد. به نظر می‌رسد وزیرخارجه نیز با ژست، خواسته همین کار را انجام دهد. طبیعی هم است چون او نمی‌تواند به تنهایی تصمیم بگیرد و باید به ایران آمده و تصمیم مقامات مسوول را بشنود.
ایران اکنون از «آینده نزدیک» حرف زده و این آینده نباید بیشتر از ۱۰ ، ۱۵ روز دیگر باشد. اگر هم غیر از این باشد ایران اشتباه می‌کند زیرا در اروپا تغییرات در حال رخ دادن است که برای ایران اهمیت دارد. خانم مرکل رفته و انتخابات جدید انجام می‌شود. انتخابات فرانسه در پیش است و انگلستان هم به سمت آمریکا گرایش بیشتری پیدا کرده است. آن تروئیکای اروپایی در واقع تا حد زیادی ترک برداشته است. موقعیت ایران تا حدود زیادی متکی به اتحادیه اروپا بوده و این اتحادیه، توانمندی و یکدستی گذشته را ندارد.
بنابراین ایران باید کوشش کند تا فضا آماده است وارد مذاکره شود. ضمن اینکه باید سطح انتظارات را کاهش دهد. اگر قرار باشد با همان نقطه‌های اولی حرکت کنیم اصلا به نتیجه نخواهیم رسید.
خودداری ایران از آغاز مذاکرات تاحدی به خاطر آن است که غرب را تحت فشار قرار دهد اما ممکن است غرب در این مدت و با این رویه این دست و آن دست کردن ایران، رویین‌تن شود. بنابراین بهتر است این کار با توجه به شرایطی که در اروپا ایجاد شده زودتر انجام شود. به خصوص که آمریکایی‌ها هم علاقه‌مند به ترک خاورمیانه هستند. حتی ملاقات‌هایی که بین آقای امیرعبداللهیان و وزیرخارجه عربستان بود قطعا با نظر موافق آمریکایی‌ها بوده تا زودتر این مشکلات را در خاورمیانه برطرف کنند.
توصیه من به دولتمردان این است که زمان را از دست ندهند چون وضعیت غرب به طور کلی وضعیت سروسامان‌یافته‌ای مثل گذشته نیست.
ایران راهی غیر از تغییر مواضع ندارد، حالا اکنون قدری با زمان بازی می‌کند تا با یک ژستی در مقابل غربی‌ها ابراز و اظهار بی‌تفاوتی کند اما به نظر من این دیپلماسی، دیپلماسی مطلوبی نیست و جواب نمی‌دهد. یعنی نه آمریکا و اروپایی‌ها از مواضع خود عقب می‌نشینند و نه ایران با این شیوه می‌تواند امتیاز بیشتری بگیرد. آنچه سبب می‌شود ما وارد مذاکره شده و به نتیجه برسیم این است که سطح انتظارات را کاهش دهیم، به این معنا که شرط اول خود مبنی بر لغو همه تحریم‌ها که به هیچ وجه پذیرفتنی نیست را برداریم. ما باید با یک آهنگ سازنده وارد مذاکرات شویم تا مشکل رفع شود. به خصوص که امکان ادامه این وضعیت از نظر اقتصادی برای ایران فراهم نیست. زمینه‌های اعتراضات اجتماعی وجود دارد و اگر کرونا نبود همین الان هم شاهد شکل‌گیری آن بودیم. به هرحال این وضعیت امکان تداوم ندارد. به اضافه اینکه در همین دوره شروع کار آقای رییسی شاهد افزایش بین ۲ و تا ۵/۳ درصد تورم هستیم و این وضعیت امکان استفاده از دیپلماسی شل‌کن و سفت‌کنی باقی نمی‌گذارد.
* تحلیلگر مسائل بین‌المللی
اخبار برگزیدهیادداشتلینک کوتاه :