طرح نمایندگان مجلس نگاه پلیسی به اینترنت

محمد بلوری * در بین عوام ضرب‌المثلی هست که می‌گویند خواستند عروس زشت‌رو را آرایش کنند و سرمه به چشم‌هایش بکشند که زدند چشمش را هم کور کردند.

حالا حکایت جمعی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی است که طرحی تهیه کرده‌اند تا به ظاهر به فضای مجازی سروسامانی بدهند و از تمامی پیام‌رسان‌ها حمایت کنند اما در حقیقت تصمیم گرفتند تمامی شبکه‌های اینترنتی در جهان مانند فیس‌بوک، اینستاگرام و گوگل و هر راهی در اینترنت را که جوانان می‌توانند از آن طریق با جهان ارتباط برقرار کنند ببندند، برای استفاده‌کنندگان از این شبکه‌ها جریمه و جزایی در نظر بگیرند و همچنین همه پیام‌رسان‌های داخلی یعنی شرکت‌ها، سازمان‌ها و موسسات تجاری را که از طریق اینترنت‌شان فعالیت می‌کنند با شیوه‌های امنیتی- پلیسی تحت نظارت قرار دهند و مجرمان را برای محاکمه تحویل دادگاه‌های عمومی بدهند.

همان‌گونه که عنوان شده این طرح ابتدا به خاطر «فوریت در اجرا» تسلیم مجلس شورای اسلامی شد تا به فوریت برای تصویب و اجرا در دستور کار مجلس قرار گیرد اما در پی اعتراض گسترده‌ کارشناسان و واکنش افکار عمومی، مجلس صلاح در این دید که چنین طرحی در پشت درهای بسته یک کمیسیون خاص مورد رسیدگی قرار گیرد و عنوان کردند که مجلس طرح مهمی را در دستور کار قرار داده است در حالی که پیش از این، به اهمیت چنین طرحی اذعان داشتند.

جمله اعتراضات کارشناسان این است که به خاطر تخصصی بودن امور اینترنتی تنظیم چنین طرحی در صلاحیت علمی نمایندگان مجلس نبوده و باید کارشناسان صاحب صلاحیتی در تنظیم چنین طرحی مشارکت می‌داشتند.

همچنین در تهیه و تنظیم طرح «قلب واقعیت‌شده» و نمایندگان با عنوان جعلی چنین طرحی را تسلیم مجلس شورای اسلامی کرده‌اند در حالی که این عنوان با متن آن متضاد است.

به این ترتیب نمایندگان، این طرح را با عنوان «صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی و ساماندهی پیام‌رسان‌های اجتماعی» تهیه کرده‌اند در حالی که متن طرح، نه صیانت از حقوق کاربران بلکه به عکس آنچه که ادعا شده، هدف بستن راه نفوذ سایت‌ها و محروم کردن کاربران از حقوق قانونی‌شان یعنی بستن راه دسترسی به سایت‌های جهانی است. در ضمن همه پیام‌رسان‌های داخلی باید تحت نظارت پلیسی- امنیتی و مراقبت و ممیزی دائم توسط یک هیات کنترل‌کننده قرار گیرند.

براساس این طرح یک هیات ۱۱‌نفری مرکب از نمایندگان تام‌الاختیار دادستانی کل، سازمان صداوسیما، اطلاعات سپاه، نیروی انتظامی، تبلیغات اسلامی، پدافند غیرعامل و مجلس شورای اسلامی به طور مستمر بر عملکرد پیام‌رسان‌ها و پیام‌گیرها نظارت خواهند کرد که پس از شناسایی متخلفان و رسیدگی به تخلف آنها این افراد را به جریمه‌های نقدی و غیرنقدی محکوم خواهند کرد. همچنین در جریان این نظارت و تشخیص جرم، متهمان را برای محاکمه به دادگاه‌ها معرفی خواهند کرد. در حالی که چنین هیاتی از نظر قضایی صلاحیت شناسایی افراد به عنوان مجرم و تنظیم پرونده اتهامی برای آنها را نخواهند داشت.

در جامعه خاکستری ما در حالی که امکانات ورزشی و برنامه‌های مختلف و متنوع تفریحی، هنری و سرگرمی‌های سالم آن هم در فضای غمبار کرونا برای جوانان وجود ندارد روی آوردن آنان به اینترنت و سایت‌های مختلف و متنوع می‌تواند ضمن آگاهی از پدیده‌های علمی، فرهنگی، هنری و آشنایی با فرهنگ ملل بر غنای فکری و دانسته‌های آنها بیفزاید و در ضمن با دوستان و آشنایان از این طریق حشر و نشر داشته باشند، در حالی که به هر مهمانی و جمع جوانانه‌ای یورش می‌برند و بدنام‌شان می‌کنند. استفاده از اینترنت به روی آوردن به جهان مجازی می‌تواند وسیله موثری برای نجات‌شان از عزلت و تنهایی شود و روحیه نشاط را به جوانان بازگرداند.

در حالی که به گواهی آمار در جامعه ما از هر چهار جوان و دختر یک نفرشان مبتلا به عوارض روانی است و نیاز به روانشناس دارد.

عوارضی که ناشی از مشکلات خانوادگی و محرومیت‌های اجتماعی و بیمناک بودن از وضع حال و آینده‌ای ناروشن است و به صورت ناهنجاری‌های اجتماعی، اعتیاد و فرار دختران و زنان از خانه و… جلوه می‌کند و در این فضای خاکستری جامعه خانواده‌هایی که دارای توان مالی هستند راه پیشرفت و آینده روشن فرزندان‌شان را در جلای وطن و سفر به غربت می‌جویند. آمار نشان می‌دهد همراه با مهاجرت متخصصان علمی پزشکان و مهندسان شاهد مهاجرت رو به رشد چهره‌های نوجوانی از میان برگزیدگان المپیادها و قبول‌شدگان رشته‌های مختلف دانشگاهی در رتبه‌های ممتاز کنکورها هستیم که با صلاحدید خانواده‌ها برای ادامه تحصیل و ترسیم افق آینده‌ای درخشان تن به مهاجرت می‌دهند.

در چنین فضایی است که جمعی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی بی‌آنکه نگاه جامعه‌شناسانه‌ای به تاثیر فضای مجازی در جامعه به ویژه در جوانان داشته باشند و به کمک کارشناسان و متخصصان امر به رفع عوارض موردنظر در رابطه با فضای مجازی بپردازند، با بستن راه‌های تماس جوانان و محروم کردن آنان از روشنی‌های این فضا گمان می‌کنند به حل مشکل موردنظرشان اقدام کرده‌اند در حالی که چنین شیوه ساده‌دلانه‌ای به این می‌‌ماند که گمان کنیم با جمع‌آوری چاقوها، می‌توان آمار قتل‌ها را از بین برد ولی غافل از آن هستند که بستن دریچه‌های روشنی رو به جهان، آمار جرائم مختلف را بالا خواهد برد و دادوستدهای جاری در فضای مجازی را هم با بحران روبه‌رو خواهد کرد و آمارها نشان می‌دهند که عاقلانه و با هوشیاری باید اندیشید.

آمارها نشان از افزایش عارضه افسردگی در میان جوانان دارند. از میان دختران ناامیدی که به قصد خودکشی، خود را از راه‌پله‌های هوایی و پل‌ها یا بام خانه‌ها به پایین پرت کرده‌اند به طور متوسط طی سال گذشته، روزانه ۱۵ دختر با این شیوه مرگبار کشته شده‌اند و امسال این آمار افزایش نگران‌کننده‌تری را نشان می‌دهد.

براساس آمار پزشکی قانونی سن نوجوانانی که اقدام به خودکشی می‌کنند در سال‌های اخیر رو به کاهش است و بیشتر کسانی که از سال پیش تاکنون اقدام به خودکشی کرده‌اند نوجوانانی از میان دانش‌آموزان در سطح تحصیلات ابتدایی و راهنمایی بوده‌اند و تعداد دخترانی هم که اقدام به خودکشی می‌کنند بیشتر از پسران است که در محدوده سنی ۱۲ تا ۱۸‌ساله قرار دارند و همچنین آمار فرار دختران از خانواده‌ها طی دو سال اخیر رو به افزایش بوده است.

اخبار برگزیدهیادداشت