بازگشت به تعادل شرق و غرب

به گزارش جهان صنعت نیوز: پس از پیروزی انقلاب اسلامی اما تحلیل‌ها در سال‌های نخست انقلاب این بود که رژیم پیشین وابستگی تمام‌عیار به آمریکا و غرب داشته و از قدرت‌های شرقی به ویژه روسیه دور بوده است. ایران علاوه بر به رسمیت شناختن چین کمونیست و نیز همکاری گسترده‌تر اقتصادی با شوروی تلاش می‌کرد از غرب و به ویژه انگلستان دوری کند.

مجموعه‌ای از رخدادها در ایران و در آمریکا راه را برای دور شدن هر چه بیشتر دو نظام سیاسی آمریکا و جمهوری اسلامی هموار کرد. پس از فروپاشی شوروی و افتادن قدرت به دست ولادیمیر پوتین و همکارانش ایران در سطح حاکمیت و در سطح دولت‌ها به روسیه روی خوش نشان داد و شعار مرگ بر شوروی در ایران محو شد. در همه دهه‌های پس از جنگ به موازات دور شدن ایران از غرب به‌ویژه آمریکا مناسبات سیاسی ایران با روسیه و سپس چین گسترده‌تر شده است. در این سال‌ها احزاب و گروه‌های سیاسی ضداصلاح‌طلبی و رادیکال ایران چنان از غرب روی برگرداندند که گویی این واقعیت وجود ندارد. اما واقعیت غرب سرسخت و استوار است و دوری و سپس مجادله و نفرت از غرب در میان نهادهای دارای قدرت، ایران را به آرامی به سوی شرق یا همان روسیه و چین کشانده است.

این نزدیکی به روسیه با این راهبرد انجام شده و می‌شود که از قدرت اقتصادی چین و قدرت‌ نظامی روسیه برای دور زدن تحریم‌ها و نیز نیرومندسازی ارتش و سپاه استفاده شود، در حالی که این احساس وجود داشت که دولت سیزدهم و دستگاه دیپلماسی آن بر آتش آمریکا و غرب‌ستیزی بیفزایند اما به نظر می‌رسد در روزهای اخیر به ویژه از سوی وزارت خارجه و شخص وزیر امور خارجه صدایی دیگر هم به گوش می‌رسد. اگر این‌طور که اخبار منتشرشده نشان می‌دهد عبداللهیان از سر باور کارشناسی و نیز با توجه به واقعیت‌های موجود گفته باشد که ایران قصد ندارد سیاست خارجی خود را فقط به چین و روسیه گره بزند و قصد توازن در میانه کشورهای بزرگ غرب و شرق خواهد داشت، باید این را به فال نیک گرفت.

واقعیت نیز این است که ایران بدون تجارت خارجی گسترده و صادرات متنوع بازارهای پرشمار اقتصادی نحیف و نزار خواهد داشت و ادامه وضعیت موجود این واقعیت را تهدید کرده و تجارت ایران را محدود می‌کند. تجارت خارجی محدود در ایران یعنی کاهش رفاه مادی شهروندان و افزایش نارضایتی. تحریم همان سد بزرگی است که تجارت ایران و سفره ایرانیان را کوچک و کم‌بار کرده است. کاش دستگاه دیپلماسی ایران در این‌باره صریح‌تر و شفاف‌تر صحبت کند و برگشت به دهه نخست انقلاب در سیاست خارجی را زنده کند و بداند که نمی‌توان با بخش نیرومندتر جهان تا ابد قهر بود.