افزایش پروندههای حل نشده بین آمریکا و ترکیه
دکتر سیدجلال ابراهیمی * در ماه ژوئن که نشستی دوجانبه در بروکسل برگزار شد با توجه به شرایط خروج آمریکا از افغانستان و درگیری سیاسی این کشور با مسائل مربوط به فرودگاه کابل حضور ترکیه در آن فرودگاه شرایط خوشبینانهای به حل موارد اختلاف بین آمریکا و ترکیه وجود داشت، اما بعد از شاخ و شانه کشیدنهای دولت آنکارا به تهدید خروج ۱۰ دیپلمات اروپایی و نزدیکی بیشتر سیاسی ترکیه با روسیه و اتهامات نسلکشی در شرق فرات مسائل و پروندههای مفتوح پیچیدهتر شده است.
در نظرسنجیهایی که در آمریکا صورت گرفته است گفته میشود انتخابات سختی پیشروی دولت برخاسته از حزب آک پارتی است و اردوغان که ۱۹ سال است اقتدار مطلق را در ترکیه در اختیار دارد دچار فشارهای حقوق بشری اروپا و نسلکشی و دیپلماسی خشن با دیپلماتهای خارجی و نارضایتی داخلی و شرایط بد اقتصادی است. با اینکه حزب عدالت و توسعه به رهبری اردوغان ازهم اکنون تبلیغات انتخاباتی را به طور غیرمستقیم شروع کرده است که نمونه آشکار آن سخنرانی اردوغان در افتتاح سد ایلسو خطاب به مردم این منطقه بود که بیشتر کردنشین است، اما در واشنگتن یکی از موضوعاتی که در پشتپرده سیاستمداران مطرح است تغییر احتمالی ساختار قدرت انتخابات آینده پیشرو در ترکیه است.
در چنین فضایی که تنش در مورد نزدیکی ترکیه به روسیه و موضوع موشکهای کروز مطرح است دولت حزب عدالت میخواهد در خسارات ناشی از عدم تولید قطعات جنگندههای F35 را که مقرر بود در ترکیه تولید شود و پروژه اجرایی آن از طرف واشنگتن حذف شد و حدود خسارت عدم تولید درآمد حاصل از آن یعنی ۱۰ الی ۱۵ میلیارد دلار است از آمریکا مطالبه کند. دولت آنکارا معتقد است که هنگام محاسبه خسارت باید به این موارد توجه شود.
گورکانلی، گوشهنویس اقتصاد سیاسی میگوید که دولت بایدن نمیخواهد متحدش در پیمان ناتو به روسیه و حتی چین نزدیک شود در حالی که بسیاری از کشورهای همسایه ترکیه از جمله یونان قراردادهای جنگندههای خود را تمدید میکنند ترکیه هنوز درگیر گفتوگو برای تحویل F16 است.
آیا واشنگتن با احتمال تغییر اقتدار در رهبری (حزب عدالت و توسعه ترکیه) AK در دادن جنگندههای F15 با ایجاد تاخیر میخواهد هر احتمالی را با گذر زمان حل و فصل کند.
در این میان باید گفت : که دیدگان بسیاری از بازیگران سیاسی اروپا و غرب به انتخابات پیشروی ترکیه دوخته شده است. ترکیه برای مدرنیزاسیون ۸۰ فروند هواپیمای جنگی خود و همچنین خرید پارتی جدید از هواپیماهای F15 برای تکمیل ناوگان هواپیماهای جنگی خود رسما به واشنگتن درخواست و پیشنهاد خرید داده است. البته مدعی است که آمریکا در شرق فرات به گروههای وابسته به PKK به نامهای PYD و YPG کمکهای تسلیحاتی میکند.
* مدیر مرکز پژوهش و تحقیقات ایران و ترکیه
اخبار برگزیدهیادداشتلینک کوتاه :