جمعه تلخ

به گزارش جهان صنعت نیوز:  آنچه در دو هفته گذشته در اصفهان رخ داده با جزئیات و با دقت از سوی افکار عمومی پیگیری شد. از فضای مجازی گرفته تا رسانه ملی که این روزها با برخی گزارش‌های خود روزنه امیدی گشوده تا باور کنیم که وصف «ملی» بتواند برازنده آن باشد؛ همه اتفاقات را زیر ذره‌بین گذاشتند. تداوم اعتراضات مسالمت‌آمیز در اصفهان، شنیده شدن صدای مردم این شهر، سرایت اعتراضات به شهرکرد و به گوش رسیدن شعارهایی در راستای وحدت این تصور را ایجاد کرد که در زمینه اعتراض و برخورد با اعتراض یک رشد جدی و قابل توجه داشته‌ایم. این خیال خوش اما خیلی دوام نداشت، یکباره اتفاقاتی افتاد که گرد یاس پاشید؛ از تخریب خط لوله آب یزد گرفته تا آتش زدن چادر کشاورزان اصفهانی. فیلم‌هایی که از اصفهان می‌رسید و حاکی از خشونت بود هم مضاف بر علت شد تا حسابی ناامید شویم. نه به پیرمرد کشاورز رحم شده بود و نه خانم مسن محجبه!

ورود روحانیت

اعتراضات به نحوه مدیریت این اوضاع هم از همین ‌جا شروع شد. از نمایندگانی که با رای حداقلی به بهارستان رسیده‌اند، بیش از این انتظار نمی‌رفت و دیدیم که چطور به جای پیگیری مطالبات موکلان خود، مردم را اغتشاشگر و نفوذی و اجیرشده خوانده و بدون هیچ بحث و بررسی حکم دادند. همین رویکردشان هم سبب نقد جدی شد.

نقد بعدی اما به جامعه روحانیت وارد شد. این را هم روزنامه جمهوری اسلامی که از قضا هم مدیرمسوول آن روحانی است و هم نزدیک به اصولگرایان نوشت. نقد دیگر هم این بود که خیلی از کاربران فضای مجازی سراغ رییسی را گرفته و می‌پرسیدند که چرا آقای رییس‌جمهور در راستای سفرهای استانی یا بازدیدهای سرزده‌ای که خیلی هم به آن علاقه دارد، راهی اصفهان نمی‌شود. این نقدها البته از سوی برخی هم پاسخ داده شد؛ پاسخ‌هایی که قضاوت درباره قانع‌کننده بودن یا نبودن آن به عهده مردم است. مثلا محمدتقی رهبر، امام جمعه موقت اصفهان، در گفت‌وگو با «جهان‌صنعت» نقد «جمهوری اسلامی» به انفعال روحانیت را وارد ندانست و گفت: «آیت‌الله مهدوی نماینده خبرگان میان جمعیت رفتند و ورود کردند. بعد هم بیانیه دادند و به تحصن پایان داده شد. البته چادرهایی باقی بود و آتش زدن آن هم مساله را به شکل دیگری پیش برد. آیت‌الله طباطبایی امام جمعه اصفهان هم گفت که اخلال نباید کرد و حق مردم را از طریق قانونی و حقوقی باید پیش برد. منطق روحانیت این است و ورود هم کردند.»وی حتی سخن برخی ائمه جمعه در باب اینکه مشکل آب با نماز حل می‌شود و نه تجمع را درست ندانست و گفت: «تجمع وقتی منطقی باشد و در آن اخلال و آشوب نباشد، حق مردم است. کمااینکه مسوولان هم همین را گفتند. وقتی می‌گوییم نظام مردمی یعنی مردم حق دارند که مطالبه کنند و این حق آنهاست.»

رهبر در شرح دلیل تغییر رویه اعتراضات و به خشونت کشیده شدن آن نیز گفت: «ما در همه صحنه‌ها عوامل بیگانه و آشوب‌گر هم داشته‌ایم. در ماجرای گران شدن بنزین هم افرادی ریختند و آتش زدند و… این خرابکاران افراد اجاره‌ای هستند و اگرنه انسان‌های با منطق که چنین نمی‌کنند.»این فعال سیاسی اصولگرا در ارزیابی نحوه مدیریت اعتراضات اصفهان گفت: «چند روز این کار مدیریت شد. خود نمایندگان کشاورزان بیانیه دادند و مردم هم همراهی کردند. اما در یک جامعه بالاخره اخلالگر هم پیدا می‌شود، در موارد قبلی هم بوده‌اند افرادی که چنین کرده‌اند. یک مسلمان متعهد که چادر را آتش نمی‌زند. وقتی وارد فاز خرابکاری می‌شوند، پلیس هم وظیفه دارد که جلوگیری کند.»او این انتقاد که چرا آقای رییسی مستقیما ورود نکرد را وارد ندانست و گفت: «آقای رییسی به اصفهان نرفتند اما معاون اول او وارد صحنه شدند، استاندار اصفهان نیز صحبت کردند. همین‌طور امام جمعه و آقای مهدوی. بالاخره دولت جدید سر کار آمده هزار تا مشکل دارد. الان مساله هسته‌ای و… را داریم. حالا تجمع هم صورت گرفت و دیدیم که معاون اول وارد شدند و تلویزیون هم خوب عمل کرد.»رهبر تاکید کرد که «مطالبه‌گری مردم سرکوب نمی‌شود، این اخلالگری است که باید سرکوب شود.»

او در ادامه این گفت‌وگو از قطعی اینترنت در اصفهان ابراز بی‌خبری کرد و گفت: «نمی‌دانم که رخ داده یا نه. نمی‌دانم این کارها را که می‌کند. الان می‌گویند در فلان کشور چند جوان در ارتباطات اخلال ایجاد کرده‌اند. هرجایی ممکن است از این اتفاقات رخ دهد. ضمن اینکه به نظر من وضعیت آن‌طور نبود که اینترنت را قطع کنند.»

انتظار از نمایندگان

برخی دیگر از سیاسیون اما از در نقد وارد شدند و از نحوه برخورد با معترضان در اصفهان گلایه کردند. مثلا حیدرلی عابدی نماینده پیشین اصفهان شرایط را مغایر با نص صریح قانون اساسی می‌داند. او در گفت‌وگویی با «عصر ما» گفته: «بنابر ۲۷ قانون اساسی وقتی شهروندان در اعتراض به مساله‌ای دست به تجمع بزنند تا زمانی که این تجمع، «بدون حمل سلاح» و البته «مخل به مبانی اسلام نباشد»، مجاز و حق قانونی شهروندان است. سوال من این است که کجای این تجمع مخل به مبانی اسلام بود، چه سلاح یا خشونتی از سوی معترضان مورد استفاده قرار گرفت که نیروی انتظامی وارد شد.» او با تاکید بر وظایف نیروی انتظامی در مسیر فراهم کردن امنیت مردم معترض و ممانعت از به تشنج کشیده شدن تجمع اعتراضی شهروندان می‌گوید: «نکته دیگر این است که صداوسیما اعلام می‌کند کشاورزان در نشستی با مسوولان ذی‌ربط قراردادی را برای بهره‌برداری از حق‌آبه‌شان امضا کرده و مشکل اصفهان و زاینده‌رود مرتفع شده است. اما آیا زاینده‌رود صرفا از آن کشاورزان است؟! امروز دیگر شهروندان اصفهانی نگران فرونشست املاکشان در حاشیه زاینده‌رود هستند و فارغ از مشکلات متعدد، حتی به‌ لحاظ اقتصادی هم متضرر شده‌اند.»این نماینده اصلاح‌طلب پیشین مجلس با انتقاد از سکوت نمایندگان کنونی شهر و استان اصفهان می‌گوید: «ما امروز از نمایندگان استان این انتظار را داریم که باتوجه به سوگندی که در دفاع از قانون اساسی یاد کرده‌اند، از وزارت کشور سوال کنند که چرا امنیت مردم معترض اصفهان را در روز پنجم آذر تامین نکرده است؟! اما شخصا جز یک صحبت از آقای مقتدایی کلامی از نمایندگان نشنیدم. این حق مردم بوده که امنیت تجمع اعتراضی‌شان تامین شود. آن ‌هم در شرایطی که همزمان تجمعی مشابه در شهرکرد برگزار شد و دیدیم که نیروی انتظامی و نیروهای امنیتی شهرکرد و همچنین مقام‌های سیاسی استان چهارمحال و بیختیاری چطور وارد شده و ضمن تامین امنیت اعتراضات، برخورد مناسبی با شهروندان داشتند؛ چرا باید برخورد دوگانه باشد؟!» عابدی با اشاره به محل سکونتش واقع در خیابان شهدای خواجو در نزدیکی محل تجمع درباره آخرین وضعیت اینترنت در این شهر گفته است: «تمام دیروز (جمعه۸) اینترنت ما قطع بود. فارغ از این دیروز پیامکی برایم ارسال شد که در محدوده ناآرامی حضور داری! خب من در منزلم بودم اما سوال این است که چه کسانی محدوده خیابان مشتاق و مسیر میان پل خواجو و پل فلزی را چه کسی ناآرام کردند؟!»

وقت مرور ماجرا

آنچه در اصفهان رخ داد به نحوی کنترل و شهر آرام شد اما نه مشکل اصفهانی‌ها حل شده و نه امیدی که به برگزاری اعتراضات مسالمت‌آمیز ایجاد شده بود، باقی مانده است. این ناامیدی در شرایطی که نارضایتی‌های اجتماعی در شهرها و استان‌های مختلف به دلایل متعدد رو به گسترش است اما اصلا خبر خوبی نیست. بنابراین انتظار می‌رود مسوولان محترم یک بار دیگر آنچه این روزها در اصفهان گذشت را مرور کرده و ضمن گره‌گشایی از مشکل کشاورزان و مردم این شهر، فکری هم برای شنیده شدن صدای مردم پیدا کنند.