بررسی آخرین مواضع و اظهارات برجامی /سیگنال‌های مثبت تهران
به گزارش جهان صنعت نیوز: نکته قابل توجه‌تر اما صراحتی است که آقای رییس‌جمهور در درخواست از همتای فرانسوی خود به خرج می‌دهد. او از ماکرون خواسته تا فرانسه طی همکاری با دیگر کشورهای حاضر در وین برای به نتیجه رسیدن مذاکرات و لغو تحریم‌های ایران تلاش کند. اینکه چقدر میتوان روی کمک فرانسوی‌ها و مجموعا اروپایی‌ها حساب کرد بحث مفصلی است اما همین که رییسی در ادامه این درخواست سعی کرده به طرف غربی اطمینان دهد که ایران هم متقابلا به تعهدات پایبند می‌شود، شاهدی از وجود اراده جدی جمهوری اسلامی برای به نتیجه رساندن و باز کردن گره از کار این پرونده است.
نشانه‌ای که البته پیش‌تر هم در سخنان و مواضع مقامات کشورمان به وضوح مشخص بود. مثلا حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه دولت رییسی همزمان با سفر باقری‌کنی به وین و آماده شدن او برای شروع مذاکرات طی یادداشتی تاکید کرد که «معتقدیم توافق (هسته‌ای) ممکن و در دسترس است.» او در آن یادداشت مواضع پیشین ایران را موکدا مطرح کرد اما با استفاده چند باره از عباراتی مثل «اراده واقعی» و «حسن‌نیت» تمام تلاش خود را کرد تا سیگنال‌های مثبت را در آستانه مذاکرات به طرف مقابل برساند.
تلاش برای توافق روی همه چیز
در چنین فضایی تیم مذاکره‌کننده ایران که بعد از تغییر دولت برای نخستین‌بار به مصاف ۱+۴ رفته است، کار خود را کلید زد و امروز (چهارشنبه) در قالب کارگروه هسته‌ای در سطح معاونان وزرای خارجه مباحثی که از دوشنبه تاکنون مطرح شده را جمع‌بندی خواهد کرد.
تا اینجای کار اما آن‌طور که علی باقری رییس تیم مذاکره‌کننده ایران، پس از نشست عصر دوشنبه به خبرنگاران گفت: «دو دستور کار داشتیم؛ یکی درباره وضعیت اجرای برجام و دیگری چشم‌انداز اعضا به وضعیت پیش‌رو به ویژه مذاکرات. هر کدام از کشورها دیدگاه خود را بیان کردند و ایران هم تصریح کرد که عامل وضعیت کنونی اقدام آمریکا در نقض برجام و نقض قطعنامه ۲۲۳۱ و خروج از برجام است و سایر اعضا هم بر این موضع تاکید داشتند. نکته دیگر که در نشست تاکید شد، بحث استمرار این وضعیت است، یعنی سیاست فشار حداکثری آمریکا که در پی خروج آمریکا از برجام علیه ایران اتخاذ شد ادامه دارد در حالی که دولت فعلی با سیاست‌های قبلی مخالفت داشته و دارد.»
او همچنین تاکید کرد که «آنچه از شش دور مذاکرات قبلی پیش‌روی ماست یک پیش‌نویس است نه یک توافق و پیش‌نویس محل مذاکره. تا وقتی در مورد همه چیز توافق نشده باشد در مورد هیچ چیزی توافق نشده است. بر این اساس همه مباحثی که در شش دور گفت‌وگوهای وین به یک جمع‌بندی رسیده قابل مذاکره است و این مورد اذعان همه طرف‌های گفت‌وگو در نشست روز دوشنبه هم بود.»
نظر روسیه؛ مثبت و سازنده
بدیهی است که ارزیابی شرایط و اوضاع و احوال مذاکرات بدون در نظر گرفتن مواضع و رویکرد طرف‌های مقابل ممکن نیست. بر این اساس باید اظهارات میخائیل اولیانوف نماینده روسیه در وین را نیز در نظر گرفت که در صفحه توئیتر خود و در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا آمریکا عزمی جدی در لغو تمامی تحریم‌های ایران دارد یا نه، گفت این کشور آمادگی‌اش برای لغو تحریم‌ها را اعلام کرده اما جزئیاتی وجود دارند که باید بررسی شوند. او گفته: «آمریکا آمادگی‌اش برای لغو تمامی تحریم‌های ناسازگار با برجام را در ازای بازگشت ایران به پایبندی کامل به توافق هسته‌ای تایید می‌کند. اما در دیپلماسی دوجانبه این جزئیات هستند که دردسرسازند. لیست قطعی تحریم‌هایی که باید لغو شوند، موضوع مذاکرات است.»
وزارت امور خارجه روسیه هم در صفحه توئیتر خود بر عزم شرکای برجام برای به نتیجه رساندن هرچه سریع‌تر مذاکرات احیای توافق هسته‌ای در وین تاکید کرد.
وزارت امور خارجه روسیه در بیانیه‌ای در این باره آورده است: در کل، شروع مذاکرات از سوی مشارکت‌کنندگان آن مثبت و سازنده ارزیابی شده و جای خوش‌بینی داشته است. تمامی طرفین بر تعهدشان نسبت به تلاش بیشتر برای بازگشت سریع به اجرای کامل توافق هسته‌ای و تمایل به دست یافتن به نتیجه‌گیری هرچه سریع‌تر تاکید کردند.
پیام کاخ سفید؛ دیپلماسی بی‌چون و چرا
گفتنی است، کاخ سفید و وزارت امور خارجه آمریکا نیز پس از برگزاری نشست دوشنبه بر قصد دولت بایدن برای در پیش گرفتن مسیر دیپلماسی با ایران تاکید کرده‌اند. جن ساکی سخنگوی کاخ سفید در یک کنفرانس خبری در پاسخ به سوالی درباره دور هفتم مذاکرات احیای توافق هسته‌ای در وین مبنی بر اینکه با توجه به بدبینی‌هایی که نسبت به دیپلماسی در این زمینه وجود دارد، دولت بایدن چقدر حاضر است پیش از روی آوردن به گزینه‌های دیگر به دولت ایران زمان بدهد، گفت: «رویکرد ما در این زمینه، بی‌چون و چرا، دیپلماسی است. بنابراین نمی‌خواهم یک بازه زمانی ارائه دهم که پایان آن چه زمانی خواهد بود. این چیزی است که قصد داریم آن را پیش ببریم.»
ساکی در ادامه درباره مذاکرات گفت: «درباره شایعات یا گزارش‌ها پیرامون چیزهایی که قرار است درباره‌شان مذاکره کنیم، مشخصا قرار نیست من از اینجا مذاکره کنم. اما هدف ما تغییری نکرده است. هدف ما هنوز بازگشتی دوجانبه به پایبندی کامل به برجام است. این در دسترس‌ترین گزینه برای محدودسازی برنامه هسته‌ای ایران است و بستری فراهم می‌کند تا بتوانیم در آن به رفتار ثبات‌زدای ایران بپردازیم.»
البته جالینا پورتر سخنگوی وزارت امور خارجه این کشور نیز گفته است: «بازگشت دوجانبه به پایبندی به برجام بهترین انتخاب برای محدود کردن برنامه هسته‌ای ایران است و بستری برای پرداختن به رفتار ثبات‌زدای آن ایجاد می‌کند. البته، اگر ایران بیشتر مطالبه کند و حاضر به ارائه چیزهای کمتری باشد، این مذاکرات به نتیجه نخواهد رسید.»
اروپا؛ نه خوش‌بین نه بدبین
انریکه مورا معاون مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا هم بعد از نشست دوشنبه حرف‌هایی زد که موضوع بسیاری از تحلیل‌ها شد. او گفته بود: «من نسبت به مذاکرات نه خوش‌بین و نه بدبین هستم. من دیدگاه مثبتی نسبت به این دارم که تمامی هیات‌ها عزم خود برای تعامل را ابراز کردند» اما آن بخش از سخنان او بیشتر مورد توجه قرار گرفت که به تحریم‌ها ربط داشت. مورا تاکید کرد که رفع تحریم‌ها اولویت اصلی ایران است و برخی این سخن را پذیرش خواست ایران در این رابطه تلقی کردند. البته مورا گفته بود که «آنها درک می‌کنند که رفع تحریم‌ها در ازای تعهدات میسر خواهد شد و آنها (ایران) موافقند که به گفت‌وگو درخصوص تعهدات هسته‌ای ادامه دهند.»
اهمیت همکاری با آژانس
مذاکرات و موضع‌گیری‌های پیرامون آن درحالی ادامه دارد که همکاری ایران و آژانس همچنان در مرکز توجه بوده و می‌تواند بر نتیجه مذاکرات اثر داشته باشد. احتمالا به همین خاطر هم است که امیر عبداللهیان وزیر امور خارجه کشورمان در تماس تلفنی با «آنتونیو گوترش» دبیرکل سازمان ملل متحد ضمن تاکید بر اینکه «با وجود بدعهدی و بی‌عملی آمریکا و سه کشور اروپایی، تهران با حسن‌نیت و جدیت وارد مذاکرات هسته‌ای وین شده و در تلاش برای دستیابی به یک توافق خوب است» از همکاری ایران با آژانس گفت، او تاکید کرد که «تهران به همکاری‌های فنی با آژانس ادامه می‌دهد.»
نشانه دیگر از اهمیت همکاری‌های ایران و آژانس در روند مذاکرات نیز آن بود که امانوئل ماکرون رییس‌جمهور فرانسه در دیدار با رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در پاریس گفت، فرانسه از فعالیت آژانس در زمینه نظارت و بازرسی برنامه هسته‌ای ایران و تلاش‌های آن برای تداوم مطلع بودن از فعالیت‌های هسته‌ای ایران حمایت می‌کند.
جلسه امروز
به هر روی تیم مذاکره‌کننده ایرانی هنوز در وین مشغول کار است و امروز هم جلسه دیگری خواهد داشت. باید منتظر ماند و دید که تلاش‌های این تیم پرشمار و سیگنال‌های مقامات ایرانی از تهران و تاکید بر اراده جدی و حسن‌نیت، چقدر طرف‌های برجامی را مجاب کرده و خواسته‌های ایران را محقق می‌کند.
اخبار برگزیدهپیشنهاد ویژهسیاسیلینک کوتاه :