اثر سیاست‌های فدرال‌رزرو بر بازارها/سرگیجه دلار
به گزارش جهان صنعت نیوز: این داده‌ها در حالی منتشر شد که دو روز پیش از آن رییس فدرال‌رزرو در سخنرانی خود سیگنال‌هایی مبنی بر رشد نرخ بهره را به بازارها داده بود. با این حال اما اظهارات جروم پاول انتظارات را مبنی بر سیاست‌های سختگیرانه‌تر انقباضی برای کاهش نرخ تورم و کندکردن روند صعودی آن برآورده نکرد تا دلار در رقابت با نرخ جهانی طلا و دیگر ارزها قافیه را ببازد و سقوطی ملموس را تجربه کند. این در حالی بود که طلا توانسته است طی روزهای اخیر مجددا در کانال هزار و ۸۰۰ دلاری تثبیت شود. صاحب‌نظران اقتصادی پیش‌بینی می‌کنند نرخ بهره در ماه‌های آتی مجددا با افزایش روبه‌رو شود و سیاست‌های انقباضی شدت یابد؛ با این حال اما هنوز سیاست‌های روشنی درباره نحوه مقابله فدرال‌رزرو با روند صعودی نرخ تورم در آمریکا اعلام نشده و دیدگاه‌های مختلفی درباره آن مطرح است. به دلیل سهم بالای اقتصاد آمریکا از کیک اقتصاد جهانی، آثار سیاست‌های پولی و مالی در این کشور بر تمامی بازارهای بین‌المللی اثرگذار خواهد بود. طی روزهای اخیر بازارهای سهام نیز در جهان با نوسان روبه‌رو بوده و واکنش‌های مختلفی به داده‌های جدید از اقتصاد آمریکا و اظهارات جروم پاول نشان داده‌اند.
پس از اظهارات روز سه‌شنبه رییس فدرال‌رزرو مبنی بر افزایش احتمالی نرخ بهره در سال‌جاری میلادی، بازارهای سهام در ایالات متحده کاهشی شدند؛ بازارهای سهام آسیایی نیز طی روزهای گذشته نوسان را تجربه کرده‌اند و اگرچه در برخی بازارها روندهای مثبتی نیز دیده شد اما به دلیل انتشار داده‌های تورمی از اقتصاد آمریکا، روند نزولی تقویت شد تا بازارهای آسیایی و اروپایی نیز روز جمعه را در مدار منفی سپری کنند. اظهارات پاول در کنار تورم فزاینده اقتصاد، تقاضا برای دارایی‌های پرریسک را کاهشی کرده اما در مقابل، بازده اوراق قرضه را افزایش داده است. رییس فدرال‌رزرو سه‌شنبه هفته گذشته در سخنانی به قانونگذاران آمریکایی گفته بود که فدرال‌رزرو احتمالا امسال نیز نرخ بهره را افزایش خواهد داد و به خرید دارایی‌های خود پایان می‌دهد؛ پاول اما تاکید کرده بود که بانک مرکزی هنوز هیچ تصمیمی در مورد زمان‌بندی سیاست‌های پولی سختگیرانه نگرفته است. این اظهارات که از شفافیت پایینی در رابطه با سیاست‌های انقباضی بانک مرکزی و زمان اعمال آن برخوردار بود انتظارات فعالان اقتصادی درباره شتاب و عزم سیاست‌های پولی برای کاهش نرخ تورم را برآورده نکرد تا تلاطم در بازارهای جهانی افزایش یابد. فشارهای تورمی پیش‌تر نیز در سال گذشته میلادی باعث شده بود که فدرال‌رزرو نرخ بهره را افزایش دهد. بر اساس جدیدترین داده‌های اقتصادی آمریکا، شاخص هزینه تولید‌کننده که در ارزیابی ماه دسامبر ۴/۰ درصد بود، ۲/۰ درصد اعلام شده است. این رقم در دوره گذشته ۸/۰ درصد بوده است. همچنین شاخص خالص هزینه تولید‌کننده نیز که پیش‌بینی برای آن عدد ۵/۰ درصد بود همین عدد را محقق کرد. این رقم در دوره گذشته عدد ۷/۰ درصد بوده است. همچنین آمار اعلامی تعداد بیکاران در این کشور تا هفته گذشته به ۲۳۰ هزار نفر رسیده است. این در حالی بود که پیش‌بینی می‌شد این رقم به ۱۹۹ هزار نفر رسیده باشد. تعداد بیکاران اما در دوره گذشته ۲۰۷ هزار نفر بوده است که نشان از رشد تعداد مدعیان بیماری در ماه دسامبر دارد.
اهرم رشد تورم
صفحه نخست روزنامه‌های چاپ آمریکا در روز پنجشنبه نیز به تورم اعلامی اختصاص یافته بود. نیویورک‌تایمز با اشاره به تورم هفت درصدی در آمریکا زنجیره تامین را همچنان در بحران ارزیابی کرده بود. در همین حال وال‌استریت ژورنال نیز تورم دسامبر را ثبت سریع‌ترین نرخ تورم از ۱۹۸۲ بدین سو خوانده بود. اگر چه از دید صاحب‌نظران اقتصادی افزایش نرخ تورم در اقتصاد آمریکا مورد انتظار بود اما جهش بی‌سابقه این شاخص موجب شگفتی فعالان اقتصادی شد. گفته می‌شود یکی از دلایل مهم افزایش نرخ تورم طی ماه‌های اخیر چاپ فزاینده پول در دو راه ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ بوده است. در دوره ترامپ چاپ پول به دو برابر میزان تمامی پول چاپ‌شده در آمریکا از ابتدا تاکنون، افزایش یافته بود. در دوره بایدن هم ۵/۱ برابر همان مقدار دلار چاپ و به بازار تزریق شده است تا آثار اقتصادی کرونا کاهش یابد. اکنون این پول تزریق‌شده اثر تورمی خود را بروز داده و انتظار می‌رود سیاست‌های فدرال‌رزرو در راستای جمع‌آوری این پول طراحی شود. اکنون این سوال مطرح است که بانک مرکزی آمریکا چه سیاستی را برای رسیدن به این نتیجه اتخاذ خواهد کرد تا دست‌کم بتواند از پیشروی نرخ تورم در ماه‌های آتی جلوگیری کند؟ ناظران اقتصادی پس از اعلام نرخ تورم در آمریکا در انتظار آن بودند که جروم پاول رییس فدرال‌رزرو، اعمال سیاست‌های انقباضی را اعلام کند تا از این مسیر دلار تقویت شود و تورم در مسیر کاهشی قرار گیرد. با این حال اما اظهارات پاول انتظارات را برآورده نکرد و اعلام رشد نرخ تورم نیز نگرش منفی ناظران اقتصادی را تشدید کرد. بدین ترتیب برخلاف انتظارات مبنی بر تقویت دلار و تضعیف طلا در بازارهای جهانی، این طلا بود که گوی سبقت را در رالی بازارها ربود و توانست صعود را تجربه کند. این در حالی بود که ایندکس دلار سقوط ملموسی را تجربه کرد. اکنون این نکته حائز اهمیت است که واکنش فدرال‌رزرو به نرخ تورم اعلامی چه خواهد بود؟ احتمالا سیاست انقباضی شدیدی اعمال خواهد شد اما اینکه چه زمانی این سیاست اعلام و اعمال خواهد شد از اهمیت و اثر بالایی برخوردار است اگرچه تورم فزاینده طی ماه‌های اخیر تنها مختص اقتصاد آمریکا نبوده و در کشورهای پیشروی اقتصادی در اروپا نظیر آلمان، فرانسه، انگلستان و دیگر اقتصادهای بزرگ جهان، تورم در مسیر صعودی قرار داشته است. با این حال اما به دلیل سهم اقتصاد آمریکا از اقتصاد جهانی، تغییرات نرخ تورم در این کشور از اهمیت بالایی برای دورنمای اقتصاد جهان برخوردار است. خبر تورمی اخیر از اقتصاد آمریکا و تضعیف دلار سبب ایجاد نوسان در معاملات ارزهای دیگر شد. بازار در حال حاضر در انتظار اعلام سیاست‌های فدرال‌رزرو در قبال نرخ تورم است. در این میان نرخ اشتغال نیز از اهمیت بالایی برخوردار است اینکه چه تعداد از افراد بیکارشده در دوران کرونا به اشتغال بازمی گردند و آیا بخشی از این تورم از مسیر افزایش تولید ناخالص ملی جبران خواهد شد؟
اثر منفی سیاست‌های فد بر شرکت‌ها
در حال حاضر برآیند دیدگاه بازارها این است که فدرال‌رزرو می‌خواهد سیاست‌های انقباضی را در راستای کنترل تورم به کار گیرد و از همین رو وضعیت بازارها منفی است، زیرا اگر فدرال‌رزرو پول را جمع کند، دارایی‌های ریسکی دچار وضعیت قرمز می‌شوند. احتمالا فد نرخ بهره را افزایش می‌دهد و متعاقبا دارایی‌های ریسکی و شرکت‌هایی که اساس کارشان با استقراض است در مسیر نزولی قرار خواهند گرفت. در حال حاضر بسیاری از شرکت‌های سرمایه‌گذاری و کمپانی‌های تولیدی در آمریکا اساس کار خود را بر استقراض قرار داده‌اند و با سرمایه‌های قرضی کار می‌کنند؛ در صورتی که در پی سیاست‌های فدرال‌رزرو هزینه نگهداری دلار افزایش یابد، اثر منفی در عملکرد این شرکت‌ها خواهد داشت. طی هفته‌های اخیر نیز بیش از سهام دیگر این شرکت‌ها بوده‌اند که افت را تجربه کرده‌اند. شواهد نیز حاکی از آن است که فدرال‌رزرو نرخ بهره را افزایش می‌دهد؛ این احتمالات اثر خود را روز گذشته نیز در بازار بدهی نشان داد. بازدهی اسناد خزانه ایالات متحده صبح روز جمعه افزایش یافت، زیرا سرمایه‌گذاران همچنان بر اظهارات تندروانه مقامات فدرال‌رزرو متمرکز بودند. به گزارش CNBC، بازدهی اوراق بهادار ۱۰ساله خزانه‌داری با سه واحد افزایش به ۷۳۹۸/۱ درصد رسید. بازده اوراق ۳۰ساله خزانه‌داری نیز با دو واحد افزایش به ۰۷۹۶/۲ درصد رسید. روز پنجشنبه، پاتریک هارکر رییس فدرال‌رزرو فیلادلفیا گفته بود معتقد است که نرخ بهره می‌تواند سه یا چهار بار در سال‌جاری افزایش یابد. اوایل آن روز، رییس فدرال‌رزرو شیکاگو، چارلز ایوانز نیز اظهار کرده بود که احتمالا در سال‌جاری سه بار در نرخ بهره افزایش رخ خواهد داد اما در عین حال برای نرخ‌های بیشتر نیز راه باز است. پیتر توگود مدیر ارشد سرمایه‌گذاری در گروه امبارک هم معتقد است که فدرال‌رزرو در بحبوحه فشارهای قیمتی فزاینده، اکنون فقط واقع‌بینانه رفتار می‌کند و از همین رو ممکن است اظهارات و سیاست‌های تندروانه‌تری را ابراز کند. گفتنی است بازه ۱۰ساله از ابتدای سال به دلیل نگرانی‌ها در مورد سیاست‌های پولی سختگیرانه فدرال‌رزرو افزایش یافته است.
تضعیف دلار در سایه کنترل نرخ تورم
اما آنچه بیش از همه پس از اظهارات جروم پاول خودنمایی کرد، سقوط دلار در برابر دیگر ارزها و رشد نرخ طلا در بازارهای جهانی بوده است. روندی که به ویژه با انتشار داده‌های تورمی در روز پنجشنبه تقویت شد. بدین ترتیب دلار در روز چهارشنبه به پایین‌ترین سطح دو ماهه خود در برابر سبدی از ارزها سقوط کرد که این روند تا روز گذشته نیز ادامه داشته است. شاخص دلار آمریکا که ارزش دلار را در برابر شش ارز اصلی دنبال می‌کند، پس از سقوط به ۹۰۳/۹۴، در روز چهارشنبه ۷/۰ درصد کاهش یافته و به ۹۴۴/۹۴ رسید که پایین‌ترین میزان از ۱۱ نوامبر سال گذشته بدین سو بوده است. بازار در حال حاضر انتظارات بسیار بدبینانه‌ای نسبت به سیاست‌های فدرال‌رزرو در سال‌جاری دارد که منجر به تضعیف دلار شده است. به گزارش رویترز سیمون هاروی تحلیلگر ارشد بازار فارکس در مونکس اروپا، گفته است باید مشخص شود که تاثیر تورمی از اومیکرون تا چه حد بر سیاست فد اثرگذار خواهد بود تا این بانک در سال‌جاری سیاست‌های انقباضی را از سر گیرد. در این میان برخی صاحب‌نظران بر این باورند که فدرال‌رزرو از ماه مارس نرخ بهره را مجددا افزایش می‌دهد، اما در مقابل برخی نیز این سیاست را بعید می‌دانند. بر همین اساس دلار آمریکا در بیم و امید به سر می‌برد و طی هفته گذشته با افت روبه‌رو بوده است. دلار استرالیا که اغلب به عنوان نماینده نقدینگی برای ریسک‌پذیری در نظر گرفته می‌شود، هفته گذشته در برابر دلار آمریکا با ۰۴/۱ درصد افزایش به بالاترین سطح یک‌هفته‌ای رسیده بود. در همین حال تضعیف دلار آمریکا و قیمت‌های بالاتر نفت به افزایش دلار کانادا به بالاترین سطح خود در نزدیک به دو ماه گذشته کمک کرد. استرلینگ نیز ۵۶/۰ درصد افزایش را تجربه کرده بود. دلار در روز جمعه هم به بزرگ‌ترین افت هفتگی خود در هشت ماه گذشته رسید، زیرا سرمایه‌گذاران موقعیت‌های خرید را کاهش داده‌اند. شاخص دلار در این هفته حدود ۹/۰ درصد کاهش یافته که بزرگ‌ترین کاهش درصد هفتگی از ماه می سال گذشته ارزیابی می‌شود. یورو تاکنون بیش از ۸/۰ درصد در هفته افزایش یافته است و از محدوده‌ای که از اواخر نوامبر در دست داشت خارج شده است. ین هم در طول هفته یک درصد افزایش یافته است و از ۱۱۵ در برابر دلار عقب‌نشینی کرده و آخرین‌بار در ۱۳/۱۱۴ نگه داشته شده است. این حرکت‌ها در حالی انجام شده است که نرخ بهره آمریکا در سال گذشته چهار بار افزایش یافته است اما بازدهی بلندمدت به دلیل اظهارات تندروانه مقامات فدرال‌رزرو درباره کاهش ترازنامه بانک اندکی کاهش یافته است. در همین حال دلار نیوزیلند تاکنون ۳/۱ درصد افزایش یافته است و بالاتر از میانگین متحرک ۵۰ روزه خود در ۶۸۶۱/۰ دلار است. دلار استرالیا برای مدت کوتاهی از مقاومت سرسختانه حدود ۷۲۷۶/۰ دلار در این هفته شکسته بود، اما در روز جمعه تا آن سطح عقب‌نشینی کرد. پوند در روز پنجشنبه بالاتر از میانگین متحرک ۲۰۰ روزه خود معامله شد و به سمت چهارمین افزایش هفتگی متوالی بیش از ۵/۰ درصدی پیش می‌رود. آخرین خرید آن ۳۷۰۷/۱ دلار است. در آسیا در روز جمعه، همان‌طور که انتظار می‌رفت، بانک کره نرخ بهره پایه خود را ۲۵ واحد پایه افزایش داد و به ۲۵/۱ درصد رساند، همچنین وون کره‌جنوبی به نظر می‌رسد به افزایش هفتگی حدود ۸/۰ درصدی ادامه دهد. از سوی دیگر، یوان چین با افزایش انتظارات از کاهش سیاست‌ها برای کاهش روند کاهشی اقتصاد، سود خود را در برابر دلار محدود کرده است. در حالی دلار در برابر دیگر ارزها تضعیف شده است که فدرال‌رزرو هنوز دورنمای روشنی از سیاست‌های خود ارائه نداده است و مشخص نیست اقتصاد آمریکا طی هفته‌های آتی به کدام سو خواهد رفت؟
اخبار برگزیدهاقتصاد کلانپیشنهاد ویژهلینک کوتاه :