فرار رو به جلو

اسماعیل گرامی‌مقدم *

آقای رییسی اخیر از اینکه بانیان وضع موجود نباید مشغول به کار باشند، سخن گفته‌اند. برای تحلیل این سخن و ارزیابی آثار و تبعات آن باید دید که در کدام سطح صحبت می‌کنند و این جمله ایشان چقدر با واقعیات سازگار است. به این خاطر که مسببان وضع موجود مسوولان جمهوری اسلامی از ابتدای انقلاب تا الان هستند و کسی هم نمی‌تواند خودش را مبرا کند. آقای رییسی هم جزو همین نظام بوده است. همه نمایندگان،  وزرا و استانداران سابق و… شامل این سخن آقای رییسی بوده و مسبب وضع موجود به حساب می‌آیند چون مسببان وضع موجود از آمریکا، اسراییل یا عربستان نیامده‌اند و همین مسوولان جمهوری اسلامی هر یک به اندازه سهم خود در این وضعیت مقصر هستند. این یک تعریف واقعی و عینی است.

حتی اگر یک تعریف انتزاعی داشته و آن‌طور که آقای رییسی مدنظر دارد فقط این چند سال اخیر و دولت آقای روحانی را مسبب بدانیم، باید دید که در چه سطحی صحبت می‌کنند.

به نظر من این رویکرد نوعی فرار به جلو و فرار از رویارویی با مشکلات پیش آمده است. به هرحال بار رفع مشکلات بسیار سنگین است و ‌احتمالا آقای رییسی هم خواسته‌اند راه دیگری را پیش گرفته و دیگرانی را به عنوان مسبب و مقصر جلوه‌دهند. همچنین می‌خواهند با حذف نیروهای باتجربه مسیر خود را همراه کرده و به شعارهای خود جامه عمل بپوشانند. نمی‌دانیم که با این رویه تا چه حد موفق خواهند بود اما در گذشته هر رییس‌جمهوری که این کار را کرده، شکست خورده و هیچ رییس‌جمهوری نداشته‌ایم که به جای حل مشکلات، دیگران را مقصر بداند و نهایتا عاقبت‌ به خیر شود.

درباره تبعات اینطور اظهارات اما باید گفت که یکی از مشکلات جدی که در دوره احمدی‌نژاد هم شاهد آن بودیم این است که مدیریت کشور خالی از بدنه کارشناسی می‌شود. بالاخره همه کسانی که در بدنه دستگاه‌ها حضور دارند، نیروهایی باتجربه‌ای هستند و باید تجربه چندین ساله خود را به کار بگیرند، بیان این حرف‌ها از سوی رییس‌جمهور اما موجب می‌شود که دل به کار ندهند و نتوانند آن‌طور که باید کار و تلاش کنند. به طور کلی کشور با این رویه متضرر خواهد شد.

آقای رییسی را در چند ماه گذشته از این جهت که به گذشته نمی‌پردازد و به حاشیه نمی‌رود، رییس‌جمهور متمایزی از برخی رییس‌جمهورهای قبلی که به جای حل مشکل در جایگاه اپوزیسیون قرار گرفته و به نقد گذشته پرداختند، ارزیابی کرده بودیم. اما اکنون به نظر می‌رسد که آقای رییسی هم در ادامه همین بدعت بد، خود را در جایگاه منتقد قرار داد و می‌گوید که باید این کار بشود و نباید آن کار بشود. در حالی که او خود مسوول است که به بایدها جامه عمل پوشاند. یا اینکه دیگران را مقصر معرفی کند، فایده‌ای ندارد چون حتی اگر آنها مقصر بوده باشند هم مردم امروز به شما رای ‌داده‌اند تا مشکلات ایجاد شده را رفع کنید نه اینکه آنها را تکرار کنید. تکرار مشکلات، مشکلی را حل نمی‌کند لذا امیدواریم آقای رییسی هم به مشی پنج ماه گذشته خود برگردند و خود را از حاشیه‌ها دور کرده و به روسای‌جمهور و دولت‌های قبلی نپردازند. ضمن اینکه اگر بنا به محاکمه یا از دور خارج کردن مسببان وضع موجود باشد، خود آقای رییسی هم از جمله آنها خواهد بود چون بخشی از حکومت و نظام بوده است.

*قائم مقام حزب اتحاد ملت