چارچوب‌های توسعه نظام مالیاتی

به گزارش جهان صنعت نیوز: یک کارشناس ارشد اقتصادی با بیان اینکه مالیات یکی از مهم‌ترین منابع تامین‌کننده درآمدی دولت‌هاست، گفت: مالیات علاوه بر تامین مالی مورد نیاز نقدینگی دولت، می‌تواند نقدینگی بانک‌ها را کنترل کند و ضمن توزیع بهتر درآمد و ثروت کشور، برای تامین اجتماعی نیز هزینه شود.

پمجید حق‌پرست در این باره عنوان کرد: اعداد و ارقام لایحه بودجه ۱۴۰۱ نشان می‌دهد که میزان درآمدهای مالیاتی حدود ۵۲۷ هزار میلیارد تومان برآورد شده است. این میزان درآمد، بیانگر رشد قابل توجهی در درآمدهای مالیاتی قانون بودجه نسبت به بودجه ۱۴۰۰ است که حدود ۳۲۵ هزار میلیارد تومان بوده است.

وی ادامه داد: هوشمندسازی نظام مالیاتی برای جلوگیری از فرار مالیاتی و وصول حداکثری و ارتقای سلامت نظام اداری، چارچوب اداری نظام مالیاتی برای توسعه و کارآمدی محسوب می‌شود که همه باید در چارچوب ارکان نظام مالیاتی، حرکت یکسانی داشته و تبعیضی در آن وجود نداشته باشد.

حق‌پرست با اشاره به اینکه میزان درآمدهای مالیاتی دولت سیزدهم در سال آینده نسبت به امسال، بالغ بر ۲۰۲ هزار میلیارد تومان افزایش خواهد داشت، افزود: مجموع درآمدهای مالیاتی بیش از ۶۲ درصد رشد داشته است و از مجموع ۳۲۵ هزار میلیارد تومان به ۵۶۰ هزار میلیارد تومان رسیده است و در بسیاری از ردیف‌ها این افزایش بیش از ۱۰۰ درصد رشد داشته است.

برنامه جسورانه دولت در بخش مالیات

وی اظهار کرد: وابستگی به درآمدهای نفتی بزرگ‌ترین ضعف نظام بودجه‌نویسی و بزرگ‌ترین نقص اقتصاد نفتی در کشور ما بوده است که ۱۸۰ کشور آن را مهار کرده‌اند اما کشور ما طی ۵۰ سال هنوز موفق به مهار آن نشده است.

این کارشناس ارشد اقتصادی بیان کرد: رشد وصول مالیات قابل توجه است و بخشی از این رشد حاصل افزایش پایه مالیاتی همانند مالیات‌های خودروی لوکس بوده است اما به باور بسیاری از صاحب‌نظران، خودروی لوکس به درستی تعریف نشده است.

حق‌پرست اضافه کرد: موضوع مورد بحث این است، خودرویی که ۱۰ سال پیش خریداری شده و امروز مبلغی بیش از یک میلیارد تومان دارد، مشخص نیست دولت چگونه و با چه مبنا و فرمولی می‌خواهد مالیات از آن اخذ کند؟

وی در ادامه گفت: نسبت مالیات به تولید ناخالص ملی داخلی ایران اعداد متفاوتی را نشان می‌دهد اما به طور کلی عددی بین شش تا هفت درصد را بانک جهانی اعلام کرده است. البته در دیگر کشورها پرداخت عوارض و بیمه تامین اجتماعی و پرداختی‌های افراد جزو مالیات حساب می‌شود که متاسفانه در ایران مورد محاسبه قرار نمی‌گیرد. بنابراین، رقم شش درصد ماخوذه کشور با نسبت مالیات به تولید ناخالص کشورهای توسعه یافته، فاصله زیادی دارد.

به گفته این کارشناس؛ دو برنامه اصلی دولت مبنی بر تعریف پایه‌های مالیاتی جدید و جلوگیری از فرار مالیاتی بسیار جسورانه بوده است. واقعیت این است که موضوع افزایش مالیات به ویژه در شرایط کنونی اقتصاد، جای تردید دارد اما شاید بتوان با اندیشیدن تدابیری، مانع بخش قابل‌توجهی از فرار مالیاتی شد.

اتکای دولت به درآمدهای مالیاتی مورد تایید دانش اقتصاد

حق‌پرست عزم ملی و مشارکت و همکاری قابل توجه قوای سه‌گانه و مردم را در بحث مربوط به مالیات مهم دانست و گفت: از طریق مالیات بر مجموعه درآمد می‌توانیم فرار مالیاتی را در کشور و اقتصاد کنترل کنیم.

وی مالیات بر دارایی گذشته و یا حداقل مالیات بر مازاد دارایی را ضروری عنوان کرد و افزود: دولت سیزدهم با بهره‌گیری از اقتصاددانان با تجربه جسارت بسیار ستودنی را در نگارش مالیات داشته است اما فراموش نکنیم مهم‌ترین موضوع در جلوگیری از فرار مالیاتی، هوشمندسازی نظام مالیاتی است که دولت می‌تواند در صورت تکمیل آن به کاهش فرار مالیاتی و افزایش درآمدها امیدوار باشد.

این کارشناس ارشد اقتصادی تصریح کرد: الگو و چارچوب کلی برای پیشرفت و توسعه نظام مالیاتی، رعایت انصاف و عدالت، رضایت مودیان، هوشمندسازی نظام مالیاتی، وصول حداکثری و ارتقای سلامت نظام اداری است.

وی با تاکید بر اینکه هوشمندسازی نظام مالیاتی و حاکمیت داده‌ها، اولویت اصلی برنامه‌های نظام مالیاتی است، خاطرنشان کرد: برای تحقق این برنامه کلان، سه اقدام کلیدی شامل اجرای قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان، اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده جدید و استفاده از ظرفیت‌های ماده ۱۶۹ مکرر قانون مالیات‌های مستقیم را باید به سرانجام برسانیم.

وی در ادامه اظهار کرد: اتکای دولت به درآمدهای مالیاتی به جای درآمد حاصل از نفت بسیار مورد تایید دانش اقتصاد بوده است اما نکته‌ای که مغفول مانده و باید به آن توجه کرد، این است که بدون افزایش پایه مالیاتی، منابع صحیح دریافت مالیات شناسایی شود تا با استفاده از تجارب سایر کشورهای جهان، شاهد پیامدهای ناگوار و سونامی فرار سرمایه از کشور نباشیم.

حق‌پرست عنوان کرد: ارتقای فرهنگ مالیاتی از رویکردها و برنامه‌های اساسی تحول در نظام مالیاتی است و به‌رغم تلاش‌های صورت‌گرفته در این حوزه، کماکان نیازمند اقدامات مهم و اساسی در این خصوص هستیم.

این کارشناس اقتصادی خاطرنشان کرد: با اقدامات اقناعی و ترغیبی و توسعه فرهنگ مالیاتی باید به سمتی حرکت کنیم که مودیان مالیاتی در زمان پرداخت مالیات، حس مثبت، مشارکت خودانگیخته و تمکین داوطلبانه داشته باشند.

اخبار برگزیدهاقتصاد کلان