توقف سرخابیها در زمین بورس
به گزارش جهان صنعت نیوز: این اظهارات، روز گذشته عرضه سرخابیها در بورس را وارد دور تازهای از چالشها کرد. در این میان حسین قربانزاده رییس سازمان خصوصیسازی نیز در نشست با پیشکسوتان پرسپولیس مدعی شد در صورتی که دو باشگاه پانزدهم اسفندماه سال جاری عرضه نشوند او از سمت خود استعفا خواهد داد! بر همین اساس به نظر میرسد حاشیههای تازهای برای واگذاری استقلال و پرسپولیس ایجاد شده است؛ با این حال اما گفته میشود در صورتی که دو باشگاه شروط فرابورس برای عرضه را محقق نکنند، همچنان پشت درهای بازار سرمایه خواهند ماند و پادرمیانی سازمان خصوصیسازی برای چشمپوشی از قوانین عرضه شرکتها در بازار سرمایه نیز نتیجهای نخواهد داشت.
واگذاری باشگاههای استقلال و پرسپولیس سالهاست به یکی از مهمترین دغدغههای خصوصیسازی در ایران تبدیل شده است. مدیریت دولتی دو باشگاه طی سالهای گذشته این دو باشگاه را از ورود به عرصههای حرفهای بینالمللی بازداشته و در کنار تحمیل هزینههای بالا به دولت، نتایج زیانباری را هم در پی داشته است. زیانبارترین هزینه مدیریت دولتی سرخابیها نیز دی ماه سال جاری و در قالب حذف دو باشگاه از لیگ قهرمانان آسیا بروز کرد. بررسیها نشان میدهد یکی از اصلیترین مشکلات استقلال و پرسپولیس که AFC را مجاب کرد تا مجوز حرفهای این دو باشگاه را باطل کند، مالکیت مشترک سرخابیها توسط دولت بوده است. طی سالهای اخیر کنفدراسیون فوتبال آسیا بارها تذکر داده بود که بر اساس قوانین، یک فرد، شرکت یا یک نهاد نمیتواند مالکیت مشترک دو باشگاه را در یک لیگ داشته باشد؛ با این حال اما این تذکرات همواره از سوی ایران نادیده انگاشته شده بود تا بالاخره این مشکل اساسی در قالب یک ضربه مهلک حرفهای به سرخابیها بروز کند. این ضربه اما تلنگری جدی بود تا خصوصیسازی دو باشگاه از سوی مسوولان با پیگیریهای بیشتری دنبال شود. بر این اساس سازمان خصوصیسازی طی دو ماه گذشته تمهیداتی را برای عرضه سرخابیها در بورس تدارک دید. بدین ترتیب طی دو هفته گذشته ارزشگذاری دو باشگاه و ثبت آنها نزد سازمان بورس انجام و قرار شد واگذاری دو تیم در تاریخ پانزدهم اسفندماه در فرابورس انجام شود.
با این حال اما به نظر میرسد عرضه دو باشگاه دستکم تا تحقق شروط ۵گانه فرابورس به تعویق بیفتد. در همین ارتباط گفته میشود سیدحمید سجادی، وزیر ورزش و جوانان در دو نامه جداگانه خطاب به معاون اول رییسجمهور و یک نامه خطاب به رییس سازمان خصوصیسازی خواهان انجام اقدامات لازم برای اجرای شروط فرابورس شده است. او در یکی از نامهها خطاب به معاون اول ریاست جمهوری، بر لزوم تحویل مجموعه ورزشی شهدای گمنام به شرکت ورزشی- فرهنگی پرسپولیس و مجموعه ورزشی زندهیاد ناصر حجازی به شرکت فرهنگی ورزشی استقلال تاکید کرده است. همچنین در نامهای که خطاب به رییس سازمان خصوصیسازی نوشته شده است نیز بر اهمیت انتقال علامت تجاری استقلال به این باشگاه تاکید شده است.
معمای ارزشگذاری
بر اساس آنچه سازمان خصوصیسازی اعلام کرده است، باشگاه پرسپولیس ۳۲۰۰ میلیارد تومان و باشگاه استقلال ۲۸۰۰ میلیارد تومان ارزشگذاری شدهاند. بر این اساس ارزش برند استقلال ۱۷۸۰ میلیارد تومان و املاک و مستغلات آن ۱۴۰۰ میلیارد تومان برآورد شده است. همچنین ارزش روز داراییهای پرسپولیس نیز ۳۲۰۰ میلیارد تومان و بدهیهای آن ۳۳۰ میلیارد تومان بوده است. گفتنی است ارزش برند پرسپولیس ۱۹۸۴ میلیارد تومان و داراییهای ثابت آن هم ۱۱۰۰ میلیارد تومان ارزیابی شده است. این ارزشگذاری اما از سوی اهالی بازار سرمایه و کارشناسان با انتقادات زیادی مواجه شد. یکی از این انتقادات نحوه ارزشگذاری دو باشگاه بوده است. فدایی مدیرعامل فرابورس روز گذشته تاکید کرده که ارزشگذاری این دو باشگاه توسط کارشناسان رسمی انجام شده است، اما طبق دستورالعمل سازمان بورس، ارزشگذاری باید توسط مشاوران سرمایهگذاری و تامین سرمایه انجام شود. او تاکید کرده که بحث تایید حسابرسی باید توسط کمیتههای حاکمیت شرکتی انجام شود تا از این طریق منافع سهامداران رعایت شود. حمید اسدی حقوقدان بازار سرمایه در این باره عنوان کرد: سازمان خصوصیسازی ادعا میکند، ارزشگذاری این شرکتها را بر مبنای کارشناس رسمی دادگستری یا کارشناسان داخلی خودش یا نهادهای یک ارگان داخلی که ربطی به بازار سرمایه ندارد، انجام داده است و بازار سرمایه باید آن را بپذیرد که این حرف، حرف اشتباهی است، چراکه بازار سرمایه برای ارزشگذاری سهام معیارها و ضوابط خاص خود را دارد. وی ادامه داد: سازمان خصوصیسازی همچنین ادعا میکند برند باشگاه استقلال و پرسپولیس باارزش است و برندی است که ارزشگذاری بالایی دارد، ممکن است ادعا کند بازار سرمایه باید قیمت برند را بپذیرد. یعنی ممکن است این سازمان این ادعا را داشته باشد که دو باشگاه هوادار و طرفداران میلیونی و بینالمللی زیاد دارند که این موضوع صحت دارد و ممکن است فردی برای بلیت مسابقه دو باشگاه، چند ده برابر پول بیشتری پرداخت کند. حتی شاید فردی به دلیل علاقه به این باشگاهها، ماهیانه به حسابشان پول واریز کند. اما معیار ما در بازار سرمایه این نیست، معیار بازار سرمایه برای ارزشگذاری سهام، سودآوری شرکت است.
پیشبینی سودآوری شرکتها است که در بازار سرمایه به شرکتها ارزش میدهد، نه اعتبار برند شرکتها. این حقوقدان بازار سرمایه با تاکید بر اینکه اعتبار برند شرکتها زمانی میتواند برای بازار سرمایه ارزش ایجاد کند که آن برند منجر به سودآوری شود، در گفتوگو با ایسنا اظهار کرد: صرف اینکه این باشگاهها اعتبار و برند دارند و اینکه ارزشگذاری برند روی آنها انجام شده است- حتی توسط کارشناسان رسمی دادگستری- معیار الزامآوری برای پذیرش در بازار سرمایه نیست. بازار سرمایه شرکتی را دارای ارزش میداند که آن شرکت سودآور باشد. معیار در بازار سرمایه سودآوری است نه این که شرکتی چند ده میلیون طرفدار داشته باشد. اسدی تاکید کرد: اگر این تفاوت معیارها را در کنار ماده دو قانون بازار اوراق بهادار و بند ۱۱ ماده هفت قانون بازار اوراق بهادار بگذاریم به این نتیجه میرسیم که سازمان خصوصیسازی مکلف به تبعیت از قواعد حقوقی بازار سرمایه است، زیرا قانون بازار مصوب مجلس بوده و برای همه سازمانها و وزارتخانههای کشور است و همگی تابع آن هستند. پس سازمان خصوصیسازی هم باید این قانون را بپذیرد.
چالش عرضه از محل صرف سهام
از سوی دیگر طبق گفته مسوولان، قرار بود ۲۰ درصد سهام این دو باشگاه به مردم، هواداران، بازیکنان و پیشکسوتان سرخابیها واگذار شود. در واقع سهم مردم ۱۰ درصد، سهم هواداران پنج درصد و سهم بازیکنان و پیشکسوتان نیز پنج درصد تعیین شده بود. در همین حال آن طور که رییس سازمان خصوصیسازی اعلام کرده قرار است سهام قابل عرضه دو باشگاه در قالب صرف سهام و مشارکت در افزایش سرمایه در بازار پایه فرابورس انجام شود. با این حال اما روش عرضه نیز با چالشهای زیادی روبهرو است و مورد انتقاد کارشناسان قرار گرفته است. به گفته اسدی چالشی در اینجا وجود دارد مبنی بر اینکه سهام سرخابیها وارد فرآیند عرضه اولیه نمیشود و قرار است این عرضه از طریق افزایش سرمایه از محل صرف سهام با سلب حقتقدم و ایجاد سهام جدید انجام شود. او در این باره اظهار کرده است: چالش واگذاری سرخابیها اینجاست که چطور میتوان شرکتی را در بورسها پذیرش کرد و قبل از آنکه عرضه اولیه صورت بگیرد، اجازه افزایش سرمایه از محل صرف سهام و سلب حقتقدم صادر کرد؟ این حقوقدان بازار سرمایه در این باره به بورسنیوز گفته است: هدف افزایش سرمایه از محل صرف سهام، تامین مالی شرکت برای خط تولید و راهاندازی فرآیندهای جدید منجر به سودسازی شرکت است. برای مثال در برخی شرکتهای بازار سرمایه، مجمع افزایش سرمایه شرکت برگزار شده و هیاتمدیره برآورد کردهاند که برای راهاندازی یک خط تولید جدید به n میزان سرمایه نیاز دارند. یکی از راههای تامین مالی این طرح توسعه، افزایش سرمایه از محل صرف سهام است. سوال اینجاست که استقلال و پرسپولیس چه فرآیند سودسازی قرار است ایجاد کنند که اجازه ورود این دو شرکت به بازار سرمایه از طریق افزایش سرمایه را صادر کردهاند؟ همین نکات است که تناقضها را افزایش داده است. برنامه شرکت پرسپولیس و استقلال بعد از انجام افزایش سرمایه مشخص نیست. اسدی افزوده است: نکته دیگر این است که در حالت عادی، شرکتهایی که قصد انجام افزایش سرمایه را دارند، باید یک متعهد خرید معرفی کنند که مثلا اگر در فرآیند افزایش سرمایه، بازار استقبالی از حقتقدمها نکرد، متعهد خرید (سهامدار عمده) اقدام به خرید حقتقدمها کند. اما در مورد استقلال و پرسپولیس با توجه به محبوبیت این دو تیم، متعهد خرید یا سهامدار عمده عملا تعهد بالایی را نمیپذیرد.
گفتنی است مدیرعامل فرابورس به تازگی اعلام کرده است: هیاتمدیره فرابورس ایران با بررسی گزارشهای کارشناسی و مستندات این دو باشگاه یکسری شرایط مربوط به مباحث مالی و حقوقی را به عنوان پیششرط پذیرش سرخابیها در فرابوس اعلام و مصوب کرد بعد از رفع این پنج شرط با درج این دو باشگاه در فرابورس موافقت شود. میثم فدایی تکمیل اعضای هیاتمدیره دو باشگاه، تعیینتکلیف وضعیت ثبتی آنها، تعیینتکلیف برند دو باشگاه- که باید مالکیت برند هر دو باشگاه به خودشان منتقل شود- و تعیینتکلیف کمپ «ناصر حجازی» و «مرغوبکار» را از جمله این شروط اعلام کرده است. او همچنین تاکید کرده که طبق قوانین بازار سرمایه، ارزشگذاری دو باشگاه باید توسط مشاوران سرمایهگذاری و تامین سرمایه انجام شود.
اخبار برگزیدهاقتصاد کلانبانک و بیمهپیشنهاد ویژهلینک کوتاه :