کاهش تولید و جهش قیمت آلومینیوم

به گزارش جهان صنعت نیوز:   این کشور حدود ۲۰ درصد از کل آلومینای مورد نیاز خود را از استرالیا تامین می‌کند و در نبود مواد اولیه وارداتی استرالیایی، باید جایگزین دیگری برای رفع نیاز تولیدکنندگانش بیابد. تحریم‌های استرالیا فشار سنگینی به صنعت آلومینیوم روس‌ها به ویژه غول آلومینیوم‌سازی روسیه «روسآل» وارد خواهد کرد.

برای درک اهمیت این شرکت در بازار آلومینیوم دنیا ذکر این نکته تاریخی خالی از لطف نیست که وقتی در سال ۲۰۱۸ دولت آمریکا به دلیل ساختار مالکیت اقدام به تحریم این شرکت کرد، بازار شاهد رشد ۳۰ درصدی قیمت‌ها بود. آن رشد قیمتی نهایتا با عقب‌نشینی اولگ دیپاسکا در زمینه تملک شرکت و رفع تحریم‌های آمریکا، متوقف شد. کارخانه ذوب آلومینیوم چهار میلیون تنی روسآل در سال حدود هشت میلیون تن آلومینا مصرف می‌کند که تنها ۳۷ درصد آن از داخل مرزهای روسیه تامین می‌شود و الباقی از صادرکنندگان مهمی مثل استرالیا و اوکراین خریداری می‌شد. این شرکت قریب به ۶/۱ میلیون تن (حدود ۴۰ درصد) از محصولات خود را به اروپا می‌فروشد فلذا هرگونه اختلال در فرآیند تولید و عرضه آن، موجب کسری شدیدی در اروپا خواهد شد. تصمیم دولت استرالیا در تحریم صادرات به روسیه از جنبه‌های مختلفی حائزاهمیت است. از یک سو این خبر موجب شتاب رشد قیمت‌های نقدی و آتی آلومینیوم شده است و از سوی دیگر صادرکنندگان داخل این کشور باید به دنبال بازار جایگرینی در عوض کوره‌های ذوب و تولید آلومینیوم روسی باشند. زنجیره تامین بسیاری از کالاها از جمله آلومینیوم که هنوز متاثر از تلاطمات پساکرونایی است با این تحریم، بیش از پیش تحت فشار قرار گرفته است. حتی قبل‌تر از عملیات نظامی روس‌ها در اوکراین، قاره اروپا خصوصا نیمه غربی آن، با کمبود عرضه آلومینیوم به دلیل افت تولید ناشی از گرانی هزینه انرژی تولیدکنندگانش روبه‌رو بود. همچنین با توجه به اتخاذ سیاست پرهیز از التهابات کشمکش‌های سیاسی از سوی تولیدکنندگان بزرگ آلومینای جهان مانند Rio Tinto، Alcoa و Hydro به نظر می‌رسد بخش بزرگی از بازار، شمشیر را برای روس‌ها از رو بسته‌اند تا آنها را با فشار حداکثری در این صنعت مواجه کنند.

راه‌های جایگزین برای تامین مواد اولیه

جمیع این اتفاقات موجب می‌شود روس‌ها و شرکت روسآل بیش از پیش چشم امیدشان به بزرگ‌ترین کارخانه تولید آلومینایشان در ایرلند باشد. سایت روس‌ها در ایرلند سال گذشته میلادی حدود دو میلیون تن تولید داشت. با توجه به اوضاع اقتصادی و بیکاری و شوک اقتصادی کرونا بدیهی است که دولت ایرلند خواهان استمرار فعالیت این سایت است اما اگر ایرلند همگام با اتحادیه اروپا در صف تحریم روسیه بماند، تولیدات این سایت فرآوری نهایتا نصیب تولیدکنندگان اروپایی خواهد شد تا اندکی از التهابات بازار بکاهند؛ راه‌حلی موقتی و کم‌اثر. با توجه به وضع موجود بازار آلومینیوم و مواد اولیه تولید آن، به نظر می‌رسد سایر تولیدکنندگان مهم در هند، ایرلند و حتی چین این ظرفیت را دارند تا جای خالی صادرکنندگان استرالیایی را برای روس‌ها پر کنند. از سوی ایرلند با توجه به توضیحات پیشین بعید است گشایشی برای تولیدکنندگان روسی حاصل شود. در شبه‌قاره هند ماجرا می‌تواند متفاوت باشد، خصوصا که تولیدکنندگان هندی بزرگی مانند نالکو، هندآلکو و ودانتا پیش‌تر هم اعلام کرده بودند در مواجهه با رشد سریع تقاضا با فروکش کردن بحران کرونا، توانایی تولید بیشتر برای فرونشاندن عطش بازار را دارند، فلذا نمی‌توانند این فرصت طلایی را نادیده بگیرند. سوال اساسی این است که آیا متحدین غربی می‌توانند تولیدکنندگان هندی را از این فرصت وسوسه‌انگیز دور کنند یا نه؟!

اهمیت تحرکات چین

اما اژدهای زرد چه خواهد کرد؟ حتی قبل از عملیات نظامی روسیه در اوکراین، به دلیل رشد قیمت‌ها، دلالان در مناطق آزاد تجاری چین با قوت کامل به صادرات شمش آلومینیوم به اروپا مشغول بودند. طبق آمارهای اعلامی تنها از منطقه تجاری آزاد شانگهای نزدیک به ۰۰۰/۲۰ تن شمش آلومینیوم به مشتریان اروپایی فروخته شده بود. همین صادرات شدید از سوی چین بسیاری از فعالان بازار را بر آن داشت که نسبت به کمبود آلومینای در دسترس تولیدکنندگان چینی در آینده نزدیک اعلام خطر کنند. صادرات آلومینیوم در قالب شمش از چین به اروپا، روندی معمول در تجارت جهانی نبوده و نیست. حتی با وجود اینکه چینی‌ها به صورت تاریخی بیش از مصرف خود آلومینیوم تولید کرده‌اند، سیاست‌های اتخاذ شده از سوی پکن مبنی بر وضع عوارض صادرات ۱۵ درصدی، کارخانه‌های تولیدی چین را بی‌رغبت به تولید مازاد بر نیاز داخلی سوق داده است. صادرات عمده از سوی چین به اروپا که این کشور را وادار به واردات سنگین آلومینا برای تهیه آلومینیوم مورد نیاز این کشور در صنایع دفاعی، خودرو و عمرانی در هفته‌های اخیر کرده است در کنار وضع عوارض صادراتی، دلیلی بر این است که روس‌ها نمی‌توانند چندان روی کمک همسایه شرقی در رفع مشکل تامین آلومینا حساب باز کنند. در حال حاضر، همه چیز در زمینه عرضه آلومینیوم، به ویژه برای اروپا، تیره به نظر می‌رسد و رشد و یا پایدار ماندن قیمت بالای آلومینیوم در اروپا کاملا مورد انتظار است، مگر اینکه در روزهای آینده تامین‌کنندگان تازه‌ای با چرخش سیاست‌های متاثر از بحران شرق اروپا، با شدت وارد بازار شوند.

* کارشناس بازار سرمایه