نوبخت: مشکل کاغذ مطبوعات را حل می‌کنیم
جهان صنعت نیوز| بازگشت به خانه اول. با وعده‌های مسوولان تصور بر آن بود که آتش بحران کاغذ مطبوعات حداقل برای مدتی کوتاه خاموش شود اما زمان مشخص کرد که آتش این بحران اطفا نشده بلکه در این مدت آتشی زیر خاکستر بود که این روزها دوباره در حال شعله‌ور شدن است. بیش از سه هفته از دستور اسحاق جهانگیری معاون اول رییس‌جمهوری مبنی بر تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی برای کاغذ می‌گذرد اما تا این لحظه نه خبری از اجرای این دستور است، نه از توزیع کاغذ.
بذر بحران از زمان ارز ۴۲۰۰ تومانی کاشته شد. میلیون‌ها دلار ارز دولتی که برای واردات کاغذ تخصیص یافت یا برای واردات کالاهای غیراساسی مصرف شد یا با آن کاغذ خریدند ولی کاغذها در بازار آزاد فروخته شد یا در گمرکات و انبارها دپو شد تا بعد از گران شدن قطره‌چکانی در بازار عرضه شود. بعد از شروع بحران بازار کاغذ رسانه‌ها چندین و چند جلسه با واعظی رییس دفتر روحانی و جهانگیری معاون اول دولت برگزار کردند.
باوجود قول‌ها و وعده‌های گوناگون هنوز هیچ گشایشی در بازار کاغذ اتفاق نیفتاد. از طرف دیگر سهمیه دولتی با قیمت هر کیلو ۵۳۰۰ تومان هم بین رسانه‌های مستقل تقسیم نشد و مشخص نشد به دست چه کسانی رسید. عدم نظارت بر تخصیص ارز ۴۲۰۰ به شرکت‌های وارد‌کننده کاغذ نیز باعث شده فسادهای ریز و درشتی در این زمینه به وجود بیاید.
در همین زمینه وزارت ارشاد لیستی منتشر کرد از شرکت‌هایی که ارز ۴۲۰۰ تومانی دریافت کردند اما به جای کاغذ اجناس دیگری وارد کشور کرده‌اند. اما مشخص نیست برخوردی هم با آنها صورت گرفته یا نه. فریاد بلند روزنامه‌ها و به شماره افتادن نفس‌شان باعث شد تا رهبر معظم انقلاب در جریان بازدید از نمایشگاه کتاب به این مساله ورود کنند و قرار بر این شد وزرای صنعت و ارشاد موضوع کاغذ را پیگیری و حل کنند.
بعد از گذشت بیش از ۱۰ روز از این توصیه و به نتیجه نرسیدن این دو وزارتخانه برای تعیین یک ساز و کار راهبردی، مدیران مسوول روزنامه‌ها نامه‌ای را به رییس‌جمهوری نوشتند و اتمام حجت کردند که این نامه منجر به برگزاری نشست «حل بحران کاغذ» شد.
در این نشست که با حضور معاون اول رییس‌جمهوری به منظور حل بحران کاغذ برگزار شد با وجود مخالفت وزارت صمت، اسحاق جهانگیری از تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی برای کاغذ دفاع کرد و اعلام شد که کاغذ همچنان در لیست کالاهای اساسی باقی می‌ماند و ارز ۴۲۰۰ تومانی به آن تعلق می‌گیرد. یکی از تصمیمات مهم این جلسه ترخیص فوری محموله‌هایی بود که در گمرک بودند.
در این جلسه که با حضور جهانگیری معاون اول رییس‌جمهوری، سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، محمد خدادی معاون امور مطبوعاتی، رییس بانک مرکزی، نماینده وزارت صمت، نماینده برخی از رسانه‌ها و سندیکای ناشرین تشکیل شد، تصمیمات مثبتی اتخاذ شد. یکی از تصمیمات مهمی که در این جلسه گرفته شد این بود که محموله‌هایی که در گمرک هستند به صورت فوری ترخیص شوند و در مدت دو هفته به رسانه‌هایی که در زمان تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی به خرید کاغذ و زینک اقدام کرده بودند، تعلق بگیرد.
بعد از این نشست، خدادی معاون مطبوعاتی وزارت ارشاد و انتظامی رییس کارگروه ساماندهی کاغذ در نشست‌های خبری جداگانه‌ای از ترخیص سه هزار تن کاغذ و توزیع آن بین روزنامه‌ها خبر دادند.اما بعد از گذشت حدود یک ماه از همه این قول و قرارها هنوز کاغذی به دست مطبوعات نرسیده است.
بانک مرکزی مابه‌التفاوت می‌خواهد
محمد خوشبین یکی از واردکنندگان کاغذ درباره فرجام دستور معاون اول رییس‌جمهوری به «جهان‌صنعت» می‌گوید: «تا این لحظه که با شما صحبت می‌کنم کاغذ در لیست کالاهای گروه اول قرار نگرفته و ارز ۴۲۰۰ تومانی هم برای آن اختصاص داده نشده است. بانک مرکزی هم به ما می‌گوید کاغذ همچنان در گروه دوم است. کاغذهایی را که وارد کرده‌ایم در گمرک نوشهر است و بانک مرکزی از ما می‌خواهد تا مابه‌التفاوت ارز ۴۲۰۰ تومانی و ارزی نیمایی را پرداخت کنیم تا بتوانیم کاغذها را از گمرک ترخیص کنیم. مشکلات در حد سخنرانی حل شده اما در واقعیت مشکلی حل نشده است.»
دستور جهانگیری گم شد
سوال اصلی این است که دستور مکتوبی که از طرف معاون اول مبنی بر اختصاص ارز دولتی برای کاغذ صادر شده دقیقا به کدام وزارتخانه یا سازمان صادر شده و چه کسی مسوول اجرای این دستور است؟
مهدی رحمانیان مدیرمسوول روزنامه شرق که به عنوان نماینده مطبوعات در نشست ویژه «حل بحران کاغذ» حضور داشت به «جهان‌صنعت» گفت: تا آنجا که من اطلاع دارم این دستور به «ناکجاآباد» ابلاغ شده و در «هیچ جا» گیر کرده! در جلسه‌ای که با حضور معاون اول رییس‌جمهور برای حل مشکل کاغذ برگزار شد، ایشان تاکید کردند که این بحران باید به سرعت حل شود و در حضور رییس بانک مرکزی، وزیر ارشاد و نماینده وزارت مصوب شد کاغذهای موجود در گمرک ظرف یک تا دوهفته با ارز ۴۲۰۰ تومانی ترخیص شود و متعاقبا کاغذهایی که ثبت سفارش می‌شوند با همین قیمت وارد شوند.
اما تا امروز هیچ نتیجه‌ای از این مصوبه عایدمان نشده و هر چه بیشتر پیگیری می‌کنیم به نتایج کمتری می‌رسیم. واقعا نمی‌دانم که این مصوبه دست چه کسی است و چرا پیگیری نمی‌شود. امروز نیز مطلع شدم کاغذ قرار است با قیمت ارز نیمایی عرضه شود.در این میان معاون فنی و امور گمرکی گمرک ایران از ترخیص ۷۸ درصد کاغذهای وارداتی اظهارشده خبر داد و گفت: مبنای محاسبه حقوق ورودی تمامی کالاهای وارداتی که با ارز آنها تامین شده نرخ ۴۲۰۰ تومان است.
گمرک: ۸۷ درصد کاغذهای موجود در گمرک ترخیص شده است.
مهرداد جمال‌ارونقی در مورد انباشت هزار تن کاغذ در گمرکات و اینکه گفته شد کاغذ مشمول ارز دولتی شده، اما هنوز با نرخ نیمایی محاسبه می‌شود، اظهار داشت: مبنای محاسبه حقوق ورودی تمامی کالاهای وارده و تامین شده با ارز بانکی، نیما و حتی سنا طی گروه‌های کالایی ۱ و ۲ با نرخ ۴۲۰۰ تومانی محاسبه می‌شود. اینکه ممکن است چنین تفسیر شود که گمرک مبنای محاسبه خود را بر پایه ارز نیمایی قرار داده است، صحت ندارد.
وی با تاکید بر اینکه قبل از صدور این دستورالعمل،کاغذهای تحت ردیف تعرفه فوق در گروه کالایی اول قرار داشتند و خرید آنها نیز با ارز دولتی تامین شده است، گفت: چنانچه در زمان ترخیص، ثبت‌سفارش اخذ شده با ارز دولتی باشد، مطابق مفاد دستورالعمل مذکور، واردکنندگان ملزم به پرداخت یا تعهد پرداخت مابه‌التفاوت نرخ ارز (ارز دولتی به نیمایی) به بانک عامل خواهند بود که در صورت تاییدیه بانک عامل، تشریفات ترخیص این گونه کاغذها صورت خواهد گرفت.
معاون امور گمرکی و فنی گمرک افزود: مطابق دستورالعمل شماره ۶۶۶۴۹/ ۶۰ مورخ ۳۱/۲/۹۸ وزیر صنعت، معدن و تجارت، تعداد ۵۵۰ ردیف کد تعرفه از جمله کاغذهای دارای کد تعرفه۴۸۰۱۰۰۰، ۴۸۰۲۵۵۰۰، ۴۸۰۲۵۷۰۰ در تغییر گروه‌بندی کالایی از گروه اول به گروه دوم کالایی منتقل شدهاند. به گفته معاون فنی و امور گمرکی گمرک، در تغییر گروه کالایی، هیچ مبلغ مازادی توسط گمرک اخذ نمی‌شود، لیکن تاییدیه بانک عامل مبنی بر وصول مابه‌التفاوت نرخ ارز، از نظر گمرک ضروری است. با این وجود باید توجه داشت همان گونه که بارها اعلام شده، گمرک وفق قانون نمی‌تواند در مورد کالاهایی که به گمرک اظهار نشده اقدام خاصی انجام دهد و مسوولیتی در این باره متوجه گمرک نیست.
ارونقی با اشاره به اینکه از ابتدای سال‌جاری تا امروز تعداد ۱۲۲۵ فقره اظهارنامه جهت انواع کاغذهای روزنامه و چاپ و تحریر ردیف تعرفه‌های ۴۸۰۱، ۴۸۰۲، ۴۸۱۰ و ۴۸۱۱ به وزن بیش از ۱۳۶ هزار تن به گمرکات کشور اظهار شده است، بیان داشت: از مجموع این تعداد، محموله مربوط به ۸۸۳ فقره اظهارنامه تنظیمی به وزن بیش از ۱۰۷ هزار تن از گمرک ترخیص شدهاند تا اینجای کار دو چیز در هاله‌ای از ابهام قرار دارد و اول اینکه؛ کاغذهایی که گمرک ادعای ترخیص آن را دارد سر از کجا در آورده‌اند؟ دوم اینکه اگر کالاهای گروه اول و دوم شامل ارز دولتی می‌شوند چرا بانک مرکزی از واردکنندگان می‌خواهد تا مابه‌التفاوت پرداخت کنند؟
نوبخت: مشکل کاغذ مطبوعات را حل می‌کنیم
ماجرا را از رییس سازمان برنامه و بودجه پیگیری کردیم که آقای نوبخت در پاسخ به «جهان‌صنعت» گفت: ما نه تنها با تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی برای مطبوعات موافقیم بلکه آمادگی هرگونه حمایت از مطبوعات را داریم. در شرایطی که ما در یک جنگ تمام‌عیار اقتصادی هستیم، باید از رسانه‌ها به عنوان اولین صف مبارزان در این نبرد حمایت کنیم. من شخصا پیگیر حل این مشکل هستم و ان‌شاء‌الله تا هفته آینده این مشکل حل خواهد شد. واقعیت این است که تدبیر دولت دوازدهم در برخورد با مطبوعات، امید خیلی‌ها را ناامید کرده است. گرانی کاغذ بلایی است که دو سال است به جان رسانه‌های کاغذی، مخصوصا مطبوعات مستقل افتاده و راهی جز تعطیلی پیش پایشان نگذاشته است. روزنامه‌نگاران در هر دوره با صعه‌صدر و توجه به رسالت ذاتی حرفه خود، سنگر را خالی نکردند و در مقابل مشکلات ایستادند. اما این‌بار اوضاع فرق می‌کند. در خوشبینانه‌ترین نگاه، دولت و دولتمردان به دلیل ضعف مدیریت و ناتوانی در مواجهه با مشکلات، توانایی سر و سامان دادن به وضعیت بازار کاغذ را ندارند. مدیران مسوول، واردکنندگان کاغذ و نظاره‌کنندگان این قائل در حیرتند که مساله‌ای به این سادگی چگونه تبدیل به یک بحران بزرگ و لاینحل شده و چطور ممکن است دولت نتواند مقادیری کاغذ را از گمرک به دست مصرف‌کنندگان اصلی آن یعنی روزنامه‌ها و رسانه‌های کاغذی برساند.
لینک کوتاه :