مشکلات نسخه‌نویسی الکترونیک
دکتر فیروز فصیحی *
مشکلات عدیده‌ای که نسخه‌نویسی الکترونیک برایمان به وجود آورده است. ایده نسخه الکترونیک در اصل برپایه یک رانت دریافت یک بودجه عظیم برای گروهی پایه‌ریزی شده که در نهایت در مرداب آن گردآمده و غلت می‌زنند، چراکه این گروه نان گندم که نخورده بودند حتی در دست مردم (کشور‌های غرب) ندیده بودند. طرحی را روی کاغذ نوشتند، بدون اطلاع و دانش کافی در این زمینه، آن را ارائه دادند که حتی در همان دی‌ماه ۱۴۰۰ بلافاصله متوجه فضاحت امر و ناکارآمدی طرح شدند و تا اول اردیبهشت طرح را مسکوت گذاشتند.
اما فواید این طرح برای دولت:
۱- به دست آوردن حساب و کتاب دقیق‌تر از درآمد پزشکان برای وضع مالیات بیشتر.
۲- صرفه‌جویی در چاپ دفترچه‌های بیمه که سود فراوانی به همراه دارد.
۳- بسیاری از بیماران به دلیل عدم تمایل به درگیر شدن با عوامل مختلف از روش پرداخت آزاد استفاده خواهند کرد و عطایش را به لقایش می‌بخشند و این امر پرداخت کمتری برعهده بیمه می‌گذارد.
و اما ضرر‌ها و مصائب این طرح ناقص:
۱- عدم امکان پزشکان به ویژه پزشکان مسن و یا پرمریض که مدت زمانی را باید صرف وارد کردن نسخ در سیستم کنند که مایه از دست رفتن زمان برای بیمار و پزشک است و حتی اگر منشی خاصی هم داشته باشند باز اتلاف وقت را به همراه دارد.
۲- در بیمارستان‌های خصوصی و دولتی مورد شماره ۱ به مراتب بیشتر نمود دارد کمااینکه برای وارد کردن نسخ به سیستم صف تشکیل می‌شود.
۳- عدم لیست شدن بسیاری از داروهای خاص، شیمی‌درمانی، داروهای وارداتی در سیستم.
۴- امکان سوءاستفاده از افزایش نسخ دارویی و یا درخواست آزمایشات و… به مراتب افزایش خواهد یافت.
۵- عدم تایید بسیاری از خدمات و درخواست توسط طرح سلامت .
به عنوان مثال: بیماری دیابتی اول فروردین مراجعه کرده و دستور دارویی دریافت می‌کند. حال تقاضا دارد که پزشک برای دو هفته دیگر برایش آزمایش بنویسد که در تاریخ ۱۵ فروردین خواهد بود. در این حال پزشک یک ویزیت دریافت می‌کند ولی دو فقره مالیات (برای نسخه اول فروردین و درخواست آزمایش ۱۵ فروردین) می‌پردازد که این امر در سطح ده‌ها هزار پزشک معضل بزرگی است و البته سود فراوان برای دولت خواهد داشت.
۶- بسیاری از اعمال و اقدامات پزشکی و جراحی و دندانپزشکی در سیستم ثبت نشده و دیده نشده است.
۷- در نهایت به علت نداشتن زیرساخت‌های لازم الکترونیک و اینترنت که اغلب همراه با قطعی سیستم و اینترنت است این امر مصیبت‌بار است.
۸- بسیاری از پزشکان به ویژه پزشکان خودی و دست‌اندر‌کار دولتی که بیماران زیادی هم دارند، فقط بیماران را به صورت آزاد می‌بینند و نسخ آزاد می‌نویسند و هزینه خدمات خود را خارج از سیستم بیمه دریافت می‌کنند که البته هم برای این‌گونه پزشکان منفعت دارد و هم هزینه بیمه‌ها کاهش می‌یابد و بیمار هم به خاطر استفاده از خدمات پزشکان خاص مجبور به پرداخت نقدی برای دارو و خدمات دریافتی خواهد بود.
در پایان باید گفت طرح طبابت الکترونیک یا e- Medicine و به عبارت دیگر نسخه‌نویسی الکترونیک طرحی بسیار خوب و مفید، موثر و کمک‌کننده است، ولی به شرط تکامل.
بدین معنی که در این طرح بیمار باید دارای پرونده اختصاصی در سیستم باشد که در هر نقطه از کشور که به سیستم مراجعه کرد پزشکان توان اطلاع‌یابی و آگاهی از وضع بیمار را داشته باشند و بیمار هم بتواند در مطب‌ها و بیمارستان‌های مختلف سرویس لازم دریافت کند. تکمیل سیستم از نظر کامل بودن لیست دارو‌ها، ملزومات و تجهیزات پزشکی مورد نیاز، کامل بودن و لیست کلی تمام اقدامات تشخیصی و درمانی که در اختیار پزشک و بیمار باشد.
سیستم باید از امنیت بسیار قوی برخوردار باشد که امکان هرگونه سوءاستفاده از اطلاعات بیمار، مختصات پزشک، سوءاستفاده‌های جانبی به نام پزشکان و تحمیل مخارج اضافی خارج از دستور پزشکان و بسیاری از موارد دیگر وجود نداشته باشد.
توصیه برای رفع نواقص و بهره‌وری بیشتر
بدین منظور باید حالت اجبار برای پزشکان درآید و فعلا تا رفع مشکلات معایب و معضلات عدیده این سیستم صرفا در بیمارستان‌های دولتی- دانشگاهی به کار گرفته شود و سپس با pilot study گسترده، مفید و موثر به تدریج با ارائه بسته‌ها و بوندس‌های تشویقی همگان را وارد سیستم کرد.
* متخصص داخلی و فوق‌تخصص نفرولوژی
اخبار برگزیدهیادداشتلینک کوتاه :