معمای جدید بازار نفت

کاهش تقاضای جهانی نفت احتمالا نتیجه حمله روسیه به اوکراین، افزایش تورم، قرنطینه‌های کرونایی در چین و اختلال‌های موجود در زنجیره‌های عرضه است. قرنطینه‌های بیشتر و تشدید مسائل ژئوپلیتیکی می‌تواند تقاضا را از این سطح هم پایین‌تر بیاورد.
ریستاد انرژی اعلام کرد کاهش تقاضا نتیجه مستقیم کاهش فعالیت‌های اقتصادی در سراسر دنیاست و می‌تواند قیمت نفت را پایین بیاورد.

ریستاد انرژی تنها موسسه‌ای نیست که پیش‌بینی تقاضای نفت را پایین آورده است. اوپک هم پیش‌بینی خود از رشد تقاضای جهانی در سال‌جاری میلادی را ۴۸۰ هزار بشکه در روز به‌خاطر کند شدن رشد اقتصاد جهان در نتیجه‌ جنگ اوکراین و قرنطینه‌های کرونایی چین پایین آورده‌است.

آژانس بین‌المللی انرژی هم پیش‌بینی خود از تقاضای جهان را ۲۶۰ هزار بشکه در روز کاهش داده و آن را نتیجه بازگشت قرنطینه‌های شدید کرونایی در چین اعلام کرده‌است.

دراین‌بین بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول هر دو پیش‌بینی خود از رشد اقتصاد دنیا در سال‌جاری میلادی را پایین آورده‌اند.
ریستاد انرژی اعلام کرد اگر جنگ روسیه در اوکراین ادامه یابد، قیمت نفت و گاز بازهم افزایش پیدا می‌کند. مخصوصا اگر اتحادیه اروپا درنهایت نفت و گاز روسیه را در سال‌جاری میلادی ممنوع کند.

طبق گزارش این موسسه تحقیقاتی، جنگ روسیه در بدترین شرایط قیمت نفت‌خام برنت را در سه‌ماهه پایانی سال‌جاری میلادی به ۱۸۰ دلار در هر بشکه می‌رساند و باعث رکود بیشتر اقتصاد و سقوط تقاضای نفت خواهد شد.

حس‌نیت اوپکی‌ها

در همین حال اوپک طی بیانیه‌ای به کمیته راهبری صندوق بین‌المللی پول اعلام کرد دلیل اصلی افزایش قیمت‌های نفت، بحران اوکراین بوده است.
در بیانیه‌ اوپک به کمیته مالی و پولی بین‌المللی (IMFC) تاکید شده که میانگین قیمت نفت برنت در سه ماهه نخست نزدیک ۹۸ دلار در هر بشکه بوده که ۱۸ دلار بالاتر از سه ماه آخر سال ۲۰۲۱ بوده است. قیمت‌های نفت به خصوص در ماه مارس افزایش داشته که عمدتا به دلیل تشدید تنش‌های ژئوپلیتیکی در اروپای شرقی و نگرانی‌ها نسبت به کمبود بزرگ عرضه و اختلالات تجاری بوده است.
اوپک که در دیدار سال گذشته کمیته مالی و پولی بین‌المللی شرکت کرد، در برابر فشارهای آمریکا و اتحادیه اروپا برای افزایش بیشتر تولید نفت و مهار رشد قیمت‌ها ایستادگی کرده است. قیمت‌های نفت پس از حمله روسیه به اوکراین و اعمال تحریم‌های گسترده آمریکا و اتحادیه اروپا علیه مسکو، تا مرز ۱۳۹ دلار در هر بشکه صعود کردند.

اوپک‌پلاس که شامل اوپک و تولیدکنندگان دیگر نظیر روسیه است، در راستای توافق برای تسهیل محدودیت عرضه، قرار است تولیدش را در ماه مه حدود ۴۳۲ هزار بشکه در روز افزایش دهد.
اوپک اعلام کرد اوپک‌پلاس تعهد خود را برای تضمین متوازن بودن عرضه و تقاضا در دوران بحران اوکراین به منظور حمایت از اقتصاد جهانی، نشان داده است.

بر اساس گزارش رویترز، اوپک همچنین به تاثیر منفی کوتاه‌مدت بحران اوکراین و ادامه پاندمی کووید۱۹ اشاره و اعلام کرد که رشد قوی قیمت‌های کالا به همراه محدودیت‌های زنجیره تامین و محدودیت‌های لجستیکی مربوط به کووید۱۹، به رشد تورم جهانی دامن زده است.

صندوق بین‌المللی پول (IMF) در گزارش دورنمای اقتصادی جهان که هفته جاری منتشر شد، پیش‌بینی نرخ رشد اقتصاد جهان را از ۱/۶ درصد در سال ۲۰۲۱ به ۶/۳ درصد در سال ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ تنزل داد.

تهدید به وتو

شرایط پیش‌روی بازار نفت هر روز پیچیده‌تر می‌شود. در شرایطی که آمریکا و متحدانش در تلاش هستند که نفت روسیه را تحریم کنند، جوزف بورل نماینده عالی اتحادیه اروپا در سیاست خارجی و امور امنیتی اعلام کرده که این اتحادیه در حال حاضر هیچ برنامه‌ای برای اعمال ممنوعیت جمعی برای واردات نفت از روسیه ندارد چراکه چندین عضو تهدید کرده‌اند که این طرح را وتو خواهند کرد.
نشریه فیگارو به نقل از بورل نوشت: دستیابی به توافق برای تحریم نفت روسیه یا افزایش تعرفه‌ها بسیار سخت خواهد بود چراکه برخی از کشورهای عضو قبلا اعلام کرده‌اند که هر تصمیم جمعی را وتو می‌کنند.

به نوشته این روزنامه، در پی ممنوعیت واردات زغال‌سنگ روسیه، برخی از کشورهای اروپایی از جمله لهستان و فرانسه برای تحریم کامل سوخت از روسیه فشار می‌آورند. در عین حال آلمان، اتریش و مجارستان مخالف این موضوع هستند.
اتحادیه اروپا اخیرا پنجمین بسته تحریمی خود علیه روسیه از زمان اعزام نیروهای مسکو به اوکراین، که شامل ممنوعیت واردات زغال‌سنگ، چوب، مواد شیمیایی و سایر محصولات می‌شود را به تصویب رساند.
ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهور روسیه در یک سخنرانی تلویزیونی در ۲۴ فوریه از عملیات نظامی روسیه علیه اوکراین خبر داد.
پس از آن ایالات متحده، اتحادیه اروپا، بریتانیا و تعدادی از کشورهای دیگر اعلام کردند که تحریم‌هایی را علیه اشخاص حقوقی و حقیقی روسیه اعمال خواهند کرد.

در چنین چشم‌اندازی از وضعیت پیچیده بازار نفت، بهای معاملات نفت برنت در آخرین روز معاملات هفته گذشته یک دلار و ۶۸ سنت معادل ۶/۱ درصد کاهش یافت و در ۱۰۶ دلار و ۶۵ سنت در هر بشکه بسته شد. بهای معاملات وست‌تگزاس اینترمدییت آمریکا با یک دلار و ۷۲ سنت معادل ۷/۱ درصد کاهش، در ۱۰۲ دلار و هفت سنت در هر بشکه بسته شد.
آمار یورواستاک هم نشان می‌دهد که پالایشگاه‌های اروپایی ۰۴/۹ میلیون بشکه در روز نفت در مارس پالایش کردند که چهار درصد کمتر از ماه پیش از آن و ۸/۴ درصد بالاتر از مدت مشابه سال گذشته بود.

بر اساس گزارش رویترز، در این بین، برآورد شده است حدود ۰۸/۱ میلیون بشکه در روز ظرفیت تولید پالایشگاه‌های نفت آمریکایی در هفته منتهی به ۲۲ آوریل از مدار خارج شده و ظرفیت پالایشی موجود را ۴۷ هزار بشکه در روز افزایش داده است.