چرخه معیوب صنعت گردشگری
به گزارش جهان صنعت نیوز: استفاده از خدمات راهنمایان گردشگری نیز در کشور معمول نیست. همین رویکرد باعث شده از سویی گردشگران ایرانی از دریافت خدمات استاندارد گردشگری محروم بمانند و از سوی دیگر فعالان صنعت گردشگری ایران همچون تور لیدرها و فعالان صنعت هتلداری از این صنعت آن‌طور که باید و شاید منتفع نشوند.
از سوی دیگر در کشور ما بسیاری از راهنمایان تور به جای ارائه توضیح در خصوص منطقه‌ای که سفر به آن صورت گرفته، نقش ایجاد نشاط و هیجان در تور را بر عهده داشته و از ارائه نکاتی که برای درک یک اثر طبیعی یا فرهنگی لازم است غافل می‌مانند.
این ضعف‌های دوطرفه از سوی مردم و فعالان صنعت گردشگری باعث شده که گردشگری ایران از حالت سنتی خارج نشده و مدرن نشود.
در این گزارش ضمن گفت‌وگو با کارشناسان حوزه گردشگری سعی کرده‌ایم چالش‌ها و زوایای پنهان مشکلات صنعت گردشگری کشور را بررسی کنیم و با ریشه‌شناسی علل آن راهکارهایی برای حل مشکلات این عرصه ارائه دهیم.
* مشکل فرهنگی در حوزه گردشگری
محمدحسین یزدانی رییس انجمن صنفی راهنمایان گردشگری استان تهران در پاسخ به این پرسش که چرا مردم ایران از خدمات رایج در صنعت گردشگری همچون استفاده از اقامتگاه‌های رسمی و راهنمایان گردشگری کمتر استفاده می‌کنند به «جهان‌صنعت» گفت: مشکل موجود به نظرم فرهنگی است. اینکه صنعت گردشگری در قالب خدماتی که ارائه می‌دهد توسط مردم دیده شود یک مساله فرهنگی است. در ایران یک دوره‌ای از صنعت گردشگری تجربه نشده است یعنی از فضای سنتی صرف در ایران به یکباره وارد فضای آنلاین شدیم. بنابراین می‌توان گفت در کشور یک پرشی در حوزه گردشگری داشته‌ایم و این امر مانع آن شده که فرهنگ‌سازی لازم در حوزه گردشگری صورت بگیرد.
رییس انجمن صنفی راهنمایان گردشگری استان تهران ادامه داد: با این وجود نباید اینطور فکر کرد که نمی‌توان کاری انجام داد، باید روی مباحث فرهنگی حوزه گردشگری کار کرد و مردم را به سمت سفرهای گروهی سوق داد. وقتی که سفر گروهی اتفاق بیفتد راهنماهای گردشگری و سایر ارائه‌دهندگان خدمات حوزه گردشگری نیز به کار گرفته می‌شوند.
این فعال حوزه گردشگری ضمن قیاس صنعت گردشگری ایران و جهان خاطرنشان کرد: باید توجه داشت که ما یک تعریف سنتی از راهنمای گردشگری داریم که در دنیا این تعریف دیگر خیلی معنی نمی‌دهد. در ایران راهنمایان گردشگری از یک شهر توری را شروع کرده و گردشگران را در یک مسافت طولانی می‌گردانند. در دنیا اما این شکل فعالیت برای راهنمایان گردشگری وجود ندارد و مفاهیمی همچون راهنمای منطقه‌ای شکل گرفته که گردشگران در زمان ورود به شهر مقصد براساس قوانینی که وجود دارد باید به صورت گروهی از راهنمایان گردشگری استفاده کنند. علت نیز آن است که یکسری از خدمات صرفا به راهنمایان گردشگری ارائه می‌شود. در جهان امروز برای بازدید از موزه‌های مشهور همچون موزه لوور استفاده از راهنما الزامی است. بنابراین رفع مشکلات فرهنگی که اشاره کردید نیازمند یکسری قوانین بالادستی است که در صورت شکل‌گیری یک چنین قوانینی مردم نیز در قالب گروه از خدمات راهنمایان گردشگری استفاده خواهند کرد. توجه داشته باشید که شرایط امروز اروپا احتمالا آینده ما خواهد بود، پس لازم است که برای آینده صنعت گردشگری به مسائلی که ذکر شد توجه شود.
* تخلیه نشدن هیجانات مانع ایجاد گردشگری پایدار
وضعیت تورها خصوصا تورهای طبیعت‌گردی در کشورمان به گونه‌ای بوده است که از سویی مردم این تورها را جایی برای دور شدن از شهر و تجربه آزادی و هیجان دیده‌اند و از سوی دیگر راهنمایان گردشگری به جای ارائه توضیحات تخصصی به دنبال ایجاد فضای مفرح‌تر برای گردشگران بوده‌اند.
این چرخه معیوب باعث شده که بسیاری از تورهای طبیعت‌گردی کشور بیشتر فضایی برای تجربه‌ای دور از خانه برای جوانان باشند و ارائه اطلاعات مفید و مرتبط با طبیعت مقصد که باید مورد توجه قرار گیرد مغفول بماند.
رضا علی‌اصل مدرس یونسکو و فدراسیون جهانی راهنمایان گردشگری در گفت‌وگو با «جهان‌صنعت» در خصوص علل تبدیل شدن تورهای طبیعت‌گردی به جایی برای تخلیه هیجانات گفت: وقتی که از گردشگری حرف می‌زنیم باید پیش از آن خود صنعت گردشگری را در نظر داشته باشیم. در ایران به دلایل مختلف از جمله دلایل اقتصادی کلیت سفر تحت‌الشعاع قرار گرفته است و به تبع آن گردشگری هم همین وضعیت را دارد. مخاطبان طبیعت‌گردی در ایران عموما جوانان هستند که علت آن هم روحیات ماجراجویانه‌ای که دارند و مسائلی همچون محدودیت‌هایی که در جامعه وجود دارد است؛ همین موضوع باعث می‌شود برای تخلیه هیجانات خود طبیعت‌گردی را انتخاب کنند.
وی در خصوص دلایل غفلت تورلیدرها از مطرح کردن مطالب علمی مرتبط با مقاصد و شکل نگرفتن گردشگری پایدار و مفید خاطرنشان کرد: چند نکته متفاوت در این خصوص وجود دارد؛ اول آنکه آغاز طبیعت‌گردی در کشور ما از ابتدا به شکل مناسبی صورت نگرفته است، چراکه تورلیدر آموزش‌دیده در شروع کار در کشور وجود نداشت و تورها با رقص و آواز و ایجاد فضای مفرح کار را شروع کردند. گردشگران نیز تصور کردند چون به طبیعت‌گردی رفته‌اند باید تمام محدودیت‌ها را کنار گذاشته و آزاد باشند. این موضوعات بسیار اثرگذار بوده و در حافظه ذهنی افراد به عنوان گردشگر (و یا راهنمای گردشگری) باقی مانده است.
با توجه به توضیحات علی‌اصل می‌توان گفت نگاه کردن به طبیعت‌گردی به عنوان زمینه‌ای برای تخلیه هیجانات یکی از عللی بوده که مانع از شکل‌گیری یک گردشگری پایدار و دارای فایده و ارزش شده است. طبیعتا همین رویکرد مانع از شکل‌گیری گردشگری و طبیعت‌گردی مبتنی با مفاهیم مدرن شده و در نتیجه در کشور شاهد شکل‌گیری نوعی گردشگری سطحی در این حوزه هستیم.
* وضعیت نامساعد اقتصادی
در کنار تمام دلایلی که مطرح شد بی‌شک شرایط نامساعد اقتصادی نیز یکی از عوامل بازدارنده بوده و مانع آن شده است که ایرانی‌ها از خدمات معمول گردشگری مدرن بهره‌مند شوند.
بی‌شک در صورتی که ایرانیان نیز همچون مردم سایر نقاط جهان می‌توانستند با هزینه حداکثر یک‌سوم درآمد ماهانه خود در هتل اقامت کرده و خدمات رایج گردشگری را دریافت کنند در خصوص استفاده از خدمات مدرن گردشگری راغب می‌شدند. وضعیت معیشتی امروز مردم ما اما به گونه‌ای است که اولویت آنها تهیه غذا، مسکن و خدمات آموزشی و درمانی برای خانواده است و استفاده از خدمات گردشگری مدرن با واقعیت‌های اقتصادی زندگی مردم همخوانی ندارد.
در نهایت باید گفت در صورتی که مسوولان امر چاره‌ای برای کاهش هزینه‌های گردشگری و یا افزایش حداقل دستمزدها بیندیشند و نیز اگر روی ضعف‌های فرهنگی و اجتماعی موجود کار شود می‌توان به شکوفایی صنعت مدرن گردشگری در ایران خوش‌بین بود. در غیر این صورت تداوم شرایط فعلی صرفا امکان بهره‌مندی جمعیت اندکی از طبقات بالای جامعه از خدمات گردشگری مدرن را فراهم می‌کند.
اجتماعی و فرهنگیاخبار برگزیدهاقتصاد کلانپیشنهاد ویژهخواندنیلینک کوتاه :