فقدان موزه‌های استاندارد در کشور
به گزارش جهان صنعت نیوز: این در حالی است که موزه استاندارد به لحاظ میزان نور و سازه می‌بایست تابع استانداردهای مشخصی باشد. مساله تامین امنیت موزه، مناسب بودن ساختار موزه برای بازدید از تمام اشیا و وجود مخزن و گنجینه مناسب برای نگهداری اشیایی که امکان نمایش آنها وجود ندارد نیز از دیگر مسایلی است که می‌بایست مورد توجه قرار گیرد.
در کشور ما اما از آنجایی که بودجه مناسبی برای حفظ و مرمت اماکن تاریخی در نظر گرفته نشده وزارت میراث فرهنگی و شهرداری سعی می‌کنند با تبدیل این اماکن به موزه آنها را حفظ کنند. این رویه موجب شده که به جز چند نمونه نادر موزه استاندارد و متناسب با معیارهای جهانی در ایران وجود نداشته باشد.
برای بررسی بیشتر موضوع سعی کردیم در این گزارش ضمن گفت‌وگو با دکتر عبدالرضا مهاجری‌نژاد- عضو هیات علمی رسمی پژوهشگاه باستان‌شناسی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی- جعبه سیاه موزه‌های کشور را باز کرده و مشکلات ریز و درشت این عرصه را مورد بررسی و کند و کاو قرار دهیم.
* استاندارد نبودن موزه‌ها
وضعیت و حال امروز موزه‌های کشور مناسب نیست. مقایسه موزه‌های کشور با استانداردهای جهانی و بینی‌المللی موجود نشان می‌دهد که موزه‌های ایران استانداردهای جهانی این عرصه را رعایت نمی‌کنند.
دکتر مهاجری‌نژاد استادیار باستان‌شناسی در خصوص وضعیت امروز موزه‌های کشور و چند و چون رعایت شدن استانداردهای موزه‌ای در آنها به «جهان‌صنعت» گفت: موزه برای خودش تعریف مشخصی دارد؛ وقتی صحبت از موزه می‌شود نیاز به سالن نمایش، گنجینه، سالن مرمت و موارد بسیار دیگری وجود دارد. یک مورد موزه استاندارد در ایران در سال‌های دور ساخته شده که موزه ملی ایران است و به جز آن موزه استاندارد دیگری در کشور نداریم.
وی ضمن اشاره به متناسب نبودن ساختار موزه‌های کشور با استاندارد مطلوب موزه‌ها افزود: تعداد زیادی از موزه‌هایی که در کشور داریم حمام‌ها یا خانه‌های تاریخی بوده اند که به موزه تبدیل شده اند. این درحالی است که موزه برای خود تعریف دارد و اینکه یک بنای قدیمی همچون حمام را تبدیل به موزه می‌کنید خیلی از موارد می‌بایست در آن تغییر کند.
* از خانه تاریخی تا موزه
این روزها در کشور بیشتر موزه‌ها درواقع اماکن تاریخی بوده‌اند که تغییر کاربری داده و به موزه تبدیل شده‌اند.
برای تبدیل یک خانه تاریخی و یا حمام تاریخی به موزه اما موارد بسیاری می‌بایست لحاظ شود که تاکنون آن‌طور که باید و شاید مورد توجه قرار نگرفته است.
مهاجری‌نژاد در این خصوص به «جهان‌صنعت» گفت: اول آنکه باید توجه داشت به لحاظ فیزیکال ساختمان قدیمی معماری لازم برای موزه را ندارد و کارایی آن خانه یا حمام قدیمی بوده است. از سوی دیگر وقتی کاربری یک حمام تغییر کند آن بنا دیگر نفس نمی‌کشد و باتوجه به مصالح به کار رفته در آن می‌بایست همیشه در معرض رطوبت باشد و وقتی حمام تبدیل به موزه شده و در مجاورت آب نباشد (بنا) پوسته می‌شود.
وی ضمن اشاره به تبدیل برخی خانه‌های قدیمی به موزه افزود: در خصوص خانه قدیمی نیز ابعاد خانه و اتاق‌ها برای موزه مناسب نیست. گردشگری که وارد موزه می‌شود می‌بایست فضای لازم برای تماشای اشیا را داشته باشد. افزون بر این به لحاظ نور نیز بسیاری از خانه‌های قدیمی کارایی موزه را ندارند. از این رو شاید تغییر کاربری خانه‌های قدیمی به مراکز بوم‌گردی منطقی‌تر باشد، حمام قدیمی نیز در صورت تغییر کاربری می‌بایست رطوبت آن تامین شود.
این دکتر باستان‌شناس ضمن اشاره به سایر معضلات خانه‌های تاریخی از جمله وجود موریانه در آنها خاطرنشان ساخت: موزه برای خود تعریف و استاندارد مشخصی دارد، توجه داشته باشید که خانه‌های قدیمی همواره محل زیست موریانه‌ها هستند چون در و پنجره و بسیاری از بخش‌های سازه‌های آنها از چوب ساخته شده و شرایط زیست موریانه و سایر حشرات فراهم است که این امر باعث ایجاد آسیب در اشیای تاریخی می‌شود.
* فقدان موزه استاندارد کشور
تمرکز بر حفظ اماکن تاریخی و صرفا در نظر گرفتن این اماکن برای موزه در کنار بی‌توجهی به استانداردهای موزه‌ای سبب شده که ایران با بحران کمبود موزه‌های استاندارد مواجه شود.
مهاجری‌نژاد در خصوص وضعیت امروز موزه‌های کشور به «جهان‌صنعت» گفت: متاسفانه در ایران موزه‌های استاندارد درست نکرده‌ایم و چند مورد موزه در کرمانشاه، سیستان‌و‌بلوچستان و سمنان وجود دارد که تا حدودی وضعیت بهتری دارند.
این عضو هیات علمی پژوهشگاه باستان شناسی وزارت میراث فرهنگی در پاسخ به این پرسش که مشکل کجا است و چرا نتوانسته ایم در این سال‌ها در حوزه میراث فرهنگی عملکرد مطلوبی داشته باشیم گفت: متاسفانه مشکلات زیادی در خصوص میراث فرهنگی کشور وجود دارد و تا زمانی که بودجه‌های کشور صرفا معطوف به مسایل جاری است اتفاق مثبتی نمی‌افتد. میزان بودجه‌ای که میراث فرهنگی برای مرمت بناهای تاریخی صرف کرده بسیار محدود بوده است. در زمینه رسانه‌ای نیز برنامه تلویزیونی درخوری برای معرفی بناهای تاریخی کشور ساخته نشده است. علت نیز آن است که در کشور ما کارمندسالاری باب شده است و بسیاری از هزینه‌ها صرف حقوق کارمند و سایر مسایل اقتصادی می‌شود.
وی در پایان خاطرنشان ساخت: توجه داشته باشید که در سال گذشته در پژوهشگاه باستان شناسی دو میلیارد تومان اعتبارات پژوهشی نداشته‌ایم که پروژه‌های مد نظر را جلو ببریم. به نظرم زمانی که بودجه‌های جاری کشور بودجه‌های عمرانی را ببلعد اتفاق مثبتی نمی‌افتد.
اجتماعی و فرهنگیاخبار برگزیدهاقتصاد کلانپیشنهاد ویژهخواندنیلینک کوتاه :