بزرگترین شرکت نفت و گاز روسیه ۹ میدان نفتی ایران را توسعه می‌دهد/بازگشت غول نفتی بد قول
به گزارش جهان صنعت نیوز: از منظر دیگر آنچه ولادیمیر پوتین از این سفر دنبال کرده، نمایش قدرت در مقابل آمریکا و غرب است. پوتین با فرمان به گازپروم دولتی می‌خواهد به آمریکا بگوید، متحدانش را حتی با به قیمت وعده‌های احیای برجام از دست نخواهد داد. این پاسخی روشن به جو بایدن است که در تمنای نفت در آشفته بازار تورم ۹ درصدی اقتصادش با دست خالی از خاورمیانه بازگشت.
ظاهر ماجرا چنین به نظر می‌رسد که پوتین بازی را برده است و به زودی هم برگ‌های برنده بیشتری را با شروع فصل سرما در اروپا به دست خواهد آورد، حتی به قیمت ارزان‌فروشی نفت و هزینه‌های سنگین جنگ فرسایشی در اوکراین. اما سوال این است که آیا این تفاهمنامه سرمایه‌گذاری ۴۰ میلیارد دلاری که محسن خجسته‌مهر مدیرعامل شرکت ملی نفت به نفع ایران است و ایران از این تفاهمنامه چه به دست خواهد آورد آن‌طور که خجسته‌مهر اعلام کرده این تفاهمنامه که با یکی از بزرگترین غول‌های انرژی دنیا منعقد شده، اگر به مرحله اجرا برسد می‌تواند، بزرگترین میزان سرمایه‌گذاری خارجی در تاریخ صنعت نفت ایران باشد.
به گفته خجسته‌مهر این تفاهمنامه قرار است توسعه ۶ میدان نفتی از جمله میدان منصوری، آب تیمور، کرنج، چنگوله و آذر با سرمایه‌گذاری شرکت گازپروم روسیه و به ارزش ۴۰ میلیارد دلار سپرده شود.
در میان این میادین نام چنگوله و آذر جالب توجه است. گازپروم برای توسعه این دو میدان در سال‌های گذشته با ایران حتی قرارداد مطالعه هم بست اما در نهایت آن را متوقف کرد. حتی زمانی شایعه شد که گازپروم فقط برای مطالعه میادین مشترک نفتی ایران تفاهمنامه و قرارداد امضا می‌کند تا اطلاعات نفتی میادین مشترک ایران را به رقبای ایران بفروشد!
جاسوسی به شیوه گازپروم
گازپروم که بزرگترین شرکت نفت و گاز روسیه است، پیشتر هم قراردادهای مشترکی را با ایران داشته است اما حضور این شرکت روسی بیشتر با مشارکت سایر شرکت‌های بینالمللی بوده و خود راسا قراردادی را با ایران به سرانجام نرسانده است.
سوابق همکاری ایران و شرکت گازپروم روسیه در حوزه گازی به سال ۱۹۹۷میلادی بازمی‌گردد. گازپروم در فاز دوم و سوم حوزه گازی پارس‌جنوبی سرمایه‌گذاری مشترکی با فرانسه و مالزی انجام داده بود.
در ۲ سال گذشته هم این شرکت تفاهمنامه‌ای با صندوق بازنشستگی پس‌انداز و رفاه کارکنان صنعت نفت امضا کرد که بر مبنای آن مقرر شد تا این شرکت ۲ خط ۲۵/۵ میلیون تنی برای تولید LNG برای ایران طراحی کند، اما این تفاهمنامه با وجود رابطه نزدیک روسیه با ایران هرگز به قرارداد تبدیل نشد.
علاوه بر این تفاهمنامه‌ها و قراردادهایی که گازپروم برای مطالعه ۲ میدان نفتی چنگوله و منصوری و همچنین مطالعه ساخت کارخانه ال‌ان‌جی با ایران داشت، شاهد تردد مقامات این شرکت نفتی در ایران هر از چندگاهی بوده‌ایم. مثلا زمانی که موضوع پروژه صادراتی گاز ایران به پاکستان و ایران به هند موسوم به خط لوله صلح پیش آمد، این شرکت برای بررسی به ایران آمد و برای سرمایه‌گذاری ابراز تمایل کرد. اما پس از آنکه متوجه شد این پروژه به ثمر نمی‌رسد، کنار کشید یا زمانی که موضوع خط لوله صادرات گاز ایران به عمان مطرح شد، باز هم گاز پروم حضور داشت. حتی شرکت زمانی برای توسعه میدان گازی فرزاد B هم اعلام آمادگی کرده بود، با این حال این شرکت عملا در دو دهه گذشته اقدام موثری در حوزه نفت و گاز ایران انجام نداد و هر از چندگاهی برای مطالعه پروژه‌ای به ایران آمد و سپس کار را متوقف کرد. تاس خبرگزاری روسیه حتی زمانی نوشته بود که گازپروم علاقه‌ای به مشارکت در پروژه خط لوله صادرات گاز ایران به عمان ندارد!
یادآوری این نکته ضروری است که سال ۹۵ در بحبوحه خط و نشان‌های ترامپ برای ایران، خبرگزاری تسنیم گزارشی منتشر کرد که برمبنای آن اعلام شده بود که شرکت گازپروم در جریان قرارداد برای مطالعه میدان نفتی آذر، اطلاعات این میدان را در اختیار عراقی‌ها قرار داده است. آن‌طور که خبرگزاری‌ها در آن روزها نوشتند: شرکت گازپروم روسیه با امضای تفاهمنامه‌ای با شرکت ملی نفت ایران، روی میدان مشترک آذر مطالعات خود را آغاز کرد، اما اطلاعات ایران را برای توسعه میدان نفتی رقیب ایران، به خاک عراق برد و قرارداد توسعه میدان بدرا را با عراق امضا کرد.
امیدواری مقامات تازه نفس
با این حال، محسن خجسته‌مهر پس از امضای این تفاهمنامه به خبرنگاران گفته است که رشد اقتصادی کشور نیازمند سرمایه‌گذاری جهت توسعه میادین نفت و گاز با اولویت میادین مشترک است و به این منظور طرح‌های توسعه‌ای برای میادین نفت و گاز کشور به ویژه میادین مشترک پیش‌بینی شده است. آن‌طور که خجسته‌مهر گفته، بر اساس یک برنامه هشت ساله نیاز به ۱۶۰ میلیارد دلار برای توسعه میادین نفت و گاز وجود دارد تا ظرفیت تولید نفت به ۷/۵ میلیون بشکه در روز و گاز به ۵/۱ میلیارد مترمکعب در روز برسد.
معاون وزیر نفت در توجیه حضور گازپروم در قراردادهای میادین مشترک بدون آنکه به سابقه بدعهدی این شرکت اشاره کند، گفته است: یکی از جهت‌گیری‌ها این است که با شرکت‌های بزرگ و صاحب نام بینالمللی همکاری کنیم و سبد سرمایه‌گذاری شرکت ملی نفت ایران را متنوع کنیم. مثلا توسعه میدان کیش و پارس جنوبی با سرمایه‌گذاری ۱۰ میلیارد دلاری در دستور کار است که بر این اساس ۱۰۰ میلیون متر مکعب تولید گاز خواهیم داشت که توسط گس‌پروم اجرا خواهد شد.
وی افزود: سال گذشته با یک دیپلماسی انرژی فعال با کشور روسیه از جمله شرکت گس‌پروم مذاکرات فشرده‌ای داشتیم که علاوه بر قرارداد جدید تفاهمنامه‌های جدیدی نیز امضا شد. اواخر سال گذشته دو قرارداد جدید با دو شرکت روسی و ۴ تفاهمنامه جهت نهایی‌سازی قراردادها امضا شد. از پارسال تا امسال مذاکرات ادامه دارد. به طوری که طی ۲ ماه گذشته ملاقات مهمی با میلر مدیرعامل گس‌پروم داشتیم و به تفاهمات مهمی رسیدیم.
وی با بیان اینکه بعد از امضای تفاهمنامه مذاکرات آغاز می‌شود افزود: برای فشارافزایی در پارس‌جنوبی جهت نگهداشت و افزایش تولید یک اقدام حیاتی اتفاق می‌افتد که ارزش سرمایه‌گذاری آن ۱۵ میلیارد دلار خواهد بود. همچنین سوآپ گاز و فرآورده و سرمایه‌گذاری جهت تکمیل ایران ال‌ان‌جی از جمله تفاهماتی بوده که به امضا رسید.
خجسته‌مهر همچنین تعریف بسته فناوری و انتقال تکنولوژی با مرکز تحقیقاتی و پژوهشی را از دیگر تفاهمات با شرکت روس عنوان کرد.
مدیرعامل شرکت ملی نفت همچنین گفته است که برای به سرانجام رساندن این سرمایه‌گذاری در صورت احتمال تحریم شرکت روس نگرانی وجود ندارد. او می‌گوید: ما در حال حاضر و زمانی هم که تحریم بودیم موفق شدیم برای ۷ میدان نفتی ۴ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری قرارداد امضا کنیم. این روند ادامه دارد و هیچ نگرانی بابت سرمایه‌گذاری و تزریق این میزان سرمایه نداریم. این قرارداد نفتی هم قرار است در قالب ای‌پی‌سی، بیع متقابل و مدل ای‌پی‌سی و بسته به حجم سرمایه‌گذاری‌ها طی ۴ تا ۷ سال اجرا شود.
او گفت: ما قبلا هم در شرکت ملی نفت ایران اعلام کردیم جهان به نفت ایران نیاز دارد و سهم ایران حذف‌شدنی نیست. به عبارت دیگر ایران کشوری مطمئن و باثبات جهت تامین بخشی از انرژی جهان است و به دلیل موقعیت ژئوپولیتیک و ذخایر سرشار بسیار اهمیت دارد. جامعه بین‌الملل می‌داند که میزان ذخایر هیدروکربن ایران رتبه اول را بر جهان داراست.
لینک کوتاه :